Tổng Bí thư Tô Lâm nói về những điểm mới trong Báo cáo Kinh tế - xã hội
Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh kinh tế-xã hội là vấn đề rất rộng, khó, chuyên môn sâu và thay đổi rất nhanh, cần được bổ sung, cập nhật thường xuyên.
Ngày 17-3, tại Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có buổi làm việc với Tiểu ban Kinh tế-Xã hội Đại hội XIV của Đảng.
Tại buổi làm việc, các thành viên Tiểu ban đã tập trung thảo luận, đóng góp nhiều ý kiến sâu sắc để Tổ biên tập tiếp thu, bổ sung, hoàn thiện dự thảo Báo cáo Kinh tế-Xã hội Đại hội XIV của Đảng.

Tổng Bí thư Tô Lâm đến làm việc với Tiểu ban Kinh tế-Xã hội Đại hội XIV của Đảng. Ảnh: NHÂN DÂN
Báo cáo có nhiều điểm mới
Phát biểu chỉ đạo tại cuộc làm việc, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh Đảng ta xác định phát triển kinh tế là nhiệm vụ trung tâm- một nhiệm vụ khó nhất hiện nay. Do đó, Báo cáo kinh tế-xã hội là báo cáo chuyên đề rất quan trọng, quyết định việc hiện thực hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng sẽ được Đại hội thông qua để đạt được mục tiêu này.
Tổng Bí thư đánh giá Dự thảo Báo cáo đã được rút gọn hơn, khái quát rất lớn, cô đọng, xúc tích, bảo đảm đầy đủ các nội dung; bổ sung, nhấn mạnh nhiều giải pháp mạnh mẽ, nhất là quyết tâm tăng trưởng 2 con số giai đoạn tới...
Báo cáo có tính hành động rất cao và có thể triển khai ngay. Tuy nhiên, tình hình hiện nay diễn biến rất nhanh, đòi hỏi chúng ta phải bổ sung, cập nhật kịp thời những tình hình mới, bảo đảm chắt lọc, tinh gọn chất lượng, không rườm rà.
Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ đạo “sợi chỉ đỏ” xuyên suốt trong các nội dung văn kiện là cần nhận thức đẩy đủ mối quan hệ biện chứng giữa ổn định và phát triển, ổn định để phát triển, phát triển để ổn định bền vững, lâu dài. Mục tiêu cuối cùng là nâng cao đời sống của nhân dân, thỏa mãn nhu cầu ngày càng tốt hơn, tăng lên của nhân dân. Xuyên suốt trong dự thảo Báo cáo phải thể hiện được tinh thần này.
Tổng Bí thư lưu ý chúng ta thống nhất về nhận thức quyết tâm phát triển nhanh và bền vững trong giai đoạn tới. Trong đó, quan trọng nhất là chỉ tiêu tăng trưởng GDP bền vững và lâu dài 2 con số để khắc phục nguy cơ tụt hậu.
“Nếu phát triển như giai đoạn vừa qua thì chỉ luôn đi sau so khu vực và thế giới, bẫy thu nhập trung bình luôn luôn rình rập, do đó phải hết sức tránh bẫy này; không có con đường nào khác ngoài con đường phát triển; chúng ta không thể đủng đỉnh được, không đi nhanh hơn sẽ bị tụt hậu”– Tổng Bí thư nói và nhấn mạnh phải có tư duy đột phá, cách làm đột phá, cải cách chính mình.
Ông cũng chỉ rõ Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã từng nói “không được ngủ quên trên vòng nguyệt quế”.

Toàn cảnh buổi làm việc. Ảnh: NHÂN DÂN
Không nóng vội nhưng cũng không thể vừa làm vừa sợ
Tổng Bí thư cũng khẳng định Báo cáo kinh tế - xã hội là lời giải cho bài toán đã có đáp số cụ thể là nước ta trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao vào năm 2030; trở thành nước phát triển vào năm 2045 với thu nhập cao.
Do vậy, chúng ta phải tính toán để thực hiện được mục tiêu này, trong đó phải tính cả những biến số, biến đổi của tình hình thế giới, phải tính đến mục tiêu lâu dài cho giai đoạn 2030-2045 chứ không chỉ những năm trước mắt.
Tổng Bí thư cho rằng phải khẳng định quan điểm phát triển kinh tế thị trường định hướng XHCN dưới sự lãnh đạo của Đảng, không để chệch hướng; khẳng định nếu không phát triển kinh tế, không tăng năng suất lao động thì không thể có CNXH. Chúng ta có niềm tin, cách đi, cách nhìn và không nóng vội trong quá trình này nhưng cũng không thể “dò dẫm”, “vừa làm vừa sợ”…
Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định bản chất của việc xây dựng Báo cáo kinh tế-xã hội là hoạch định chính sách phát triển kinh tế-xã hội trong tương lai, cụ thể cho giai đoạn 2026-2030, tầm nhìn đến năm 2045. Trong đó, thể hiện qua các dự án lớn đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam, dự án điện hạt nhân hay như việc sắp xếp địa giới hành chính phải bảo đảm tầm nhìn ổn định lâu dài… Các chính sách phải mang tính liên vùng, không cắt khúc; có những việc phải làm ngay từ bây giờ; phải đi tắt đón đầu.
Tổng Bí thư cũng gợi ý một số vấn đề cụ thể để nghiên cứu, trao đổi, cập nhật bổ sung: yêu cầu cao nhất của giai đoạn tới là phát triển chất lượng cao; yêu cầu của giai đoạn này rất khác so giai đoạn trước khi nhấn mạnh đến chất lượng tăng trưởng. Cần chú ý những nội hàm của phát triển bền vững chất lượng cao; các chỉ tiêu, mục tiêu đặt ra rất cụ thể mà phải có tính khả thi cao. Đồng thời, phải có các kịch bản, giải pháp ứng phó chủ động, tích cực với mọi tình huống, diễn biến bên ngoài.
Tổng Bí thư lưu ý chúng ta phải nhìn thẳng sự thật, nhìn rõ những nội tại của nền kinh tế nhiều năm qua để có giải pháp khắc phục, phục vụ cho phát triển, trước mắt là giai đoạn 5 năm tới. Theo đó, cần tích cực tăng năng suất lao động, giải quyết việc làm; thúc đẩy phát triển công nghiệp hiện đại, khoa học công nghệ, chú trọng phát triển những ngành công nghệ hiện đại, cốt lõi, tiên tiến, tiến đến làm chủ công nghệ, phát triển các ngành công nghệ sinh học, lượng tử, đẩy nhanh chuyển đổi số…

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại buổi làm việc. Ảnh: NHÂN DÂN
Đánh giá kỹ lưỡng về chủ trương sắp xếp bộ máy
Phát biểu kết luận buổi làm việc, Tổng Bí thư Tô Lâm một lần nữa nhấn mạnh kinh tế-xã hội là vấn đề rất rộng, khó, chuyên môn sâu và thay đổi rất nhanh, cần được bổ sung, cập nhật thường xuyên.
Tổng Bí thư gợi mở tiếp tục nghiên cứu những vấn đề mới, thực hiện những chủ trương tiếp tục tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị; nghiên cứu đánh giá sâu hơn về kết quả thực hiện chủ trương tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị, sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp. Việc này là nhằm tiếp tục nghiên cứu bổ sung, cập nhật, hoàn thiện dự thảo Báo cáo kinh tế-xã hội Đại hội XIV của Đảng.
Ông khẳng định đây không chỉ đơn thuần là vấn đề điều chỉnh địa giới hành chính mà còn là vấn đề điều chỉnh không gian kinh tế; điều chỉnh về phân công, phân cấp, điều chỉnh về phân bổ và kết hợp các nguồn lực kinh tế. Đồng thời, cần phải đánh giá lại quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch và định hướng phát triển các tỉnh, thành phố.
Về mô hình tăng trưởng GDP, Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu cần tiếp tục nghiên cứu làm rõ nội hàm của “mô hình tăng trưởng mới” của Việt Nam trong giai đoạn tới, nhất là nhấn mạnh những yếu tố căn cơ để phát triển nhanh và bền vững.
Tổng Bí thư cũng chỉ rõ thể chế đang là điểm nghẽn và đang từng bước tháo gỡ những rào cản, khó khăn, vướng mắc của thể chế để tạo nền tảng phát triển. Việc xây dựng, ban hành pháp luật phải theo tình hình thực tiễn, không để tình trạng chờ luật, chờ cơ chế dẫn đến chậm trễ, mất cơ hội.
Chính vì vậy, Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị cần phải nghiên cứu, cải cách mạnh mẽ hơn nữa quy trình, chính sách, đáp ứng yêu cầu phát triển, xây dựng môi trường pháp lý thuận lợi, môi trường kinh doanh minh bạch, an toàn, chi phí thấp, đưa Việt Nam trở thành quốc gia đi đầu trong cải cách hành chính, khởi nghiệp, sáng tạo, môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng.
Tổng Bí thư cũng cho rằng sắp xếp lại tổ chức bộ máy đơn vị hành chính các cấp là cơ hội để sàng lọc lại đội ngũ cán bộ, xây dựng đội ngũ thực sự đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn tới; phải biến thể chế từ điểm nghẽn, trở thành lợi thế cạnh tranh..; phải đổi mới mạnh mẽ hơn nữa trong phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao.
Tổng Bí thư đề nghị cần tiếp tục nghiên cứu làm sâu sắc hơn các giải pháp cụ thể để huy động nguồn lực; nghiên cứu kỹ chiến lược thu hút vốn FDI cũng như vốn đầu tư gián tiếp trong giai đoạn phát triển mới của đất nước; huy động nguồn vốn trong dân tham gia kinh doanh, đưa dòng vốn luân chuyển trong nền kinh tế.
Trong đó, phát triển kinh tế địa phương tự chủ, phân cấp, phân quyền phải đảm bảo công bằng, nuôi dưỡng nguồn phát triển.
Tổng Bí thư lưu ý tiếp tục rà soát các nội dung báo cáo để đảm bảo cân đối giữa phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Mục tiêu cuối cùng, theo ông, là nâng cao, đáp ứng ngày càng tốt hơn đời sống vật chất và tinh thần của người dân; phải lượng hóa được các chủ trương cụ thể để người dân có thể nhìn thấy được, đánh giá được...
Phát biểu ý kiến tại phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Tiểu ban, cho hay thời gian qua Tiểu ban đã tiếp thu chỉ đạo của Tổng Bí thư về các vấn đề trọng tâm như ổn định như thế nào để phát triển, phát triển như thế nào để ổn định; vấn đề bảo đảm tiến bộ, công bằng xã hội, an sinh xã hội, không để ai bị bỏ lại phía sau; đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày càng được nâng lên.
Cạnh đó, vấn đề liên quan y tế, giáo dục, văn hóa, xã hội… cần có tư duy, phương pháp luận và cách tiếp cận mới để nâng cao chất lượng, hiệu quả, và đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo, chăm sóc, bảo vệ sức khỏe, nâng cao sức khỏe của nhân dân...
Dẫn chứng, Thủ tướng nói vừa qua chúng ta đã thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị, Tổng Bí thư về việc giảm học phí, thời gian tới, cần tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo, nâng cao thể chất, chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Tiểu ban Kinh tế-Xã hội Đại hội XIV của Đảng, phát biểu tại buổi làm việc. Ảnh: NHÂN DÂN
Xác định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của tăng trưởng; cắt giảm ít nhất 30% số thủ tục hành chính; giảm chi phí tuân thủ; quyết tâm, quyết liệt tháo gỡ những thể chế để giải phóng toàn bộ sức sản xuất, huy động nguồn lực để phát triển đất nước.
Tăng cường phân cấp, phân quyền, đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi các cấp, tăng cường giám sát, kiểm tra; đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội, thành lập quỹ nhà ở xã hội…
Liên quan môi trường đầu tư kinh doanh, cần cân đối hài hòa giữa quản lý, bảo vệ người tiêu dùng với điều kiện kinh doanh thông thoáng; vừa quản lý được, vừa phát triển được; hình thành Cổng Đầu tư quốc gia (trung tâm xúc tiến đầu tư một cửa quốc gia và cấp tỉnh).