Toàn cảnh vụ phi hành gia Mỹ về nhà sau 9 tháng 'mắc kẹt' trên vũ trụ

Crew - 10 gồm 2 nữ phi hành gia của NASA là Anne McClain và Nichole Ayers, 1 phi hành gia Takuya Onishi người Nhật Bản (bên phải) và 1 người Nga, phi hành gia Kirill Peskov. Ảnh: NASA.

Sáng sớm 16/3, Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) vừa đón nhận phi hành đoàn mới trên tàu Dragon của SpaceX, mở đường cho hai phi hành gia Butch Wilmore và Suni Williams, những người bị "mắc kẹt" trên trạm, trở về Trái Đất. Chuyến đi của 2 phi hành gia đáng lẽ chỉ kéo dài 8 ngày nhưng đã biến thành 9 tháng.

Dự kiến sau khi cập bến ISS, hai phi hành gia bị mắc kẹt sẽ cùng hai đồng nghiệp khác khởi hành về Trái Đất vào ngày 19-3 trên tàu Crew Dragon của SpaceX.

Theo thông báo từ trang web của SpaceX, tàu Dragon đã cập bến ISS lúc 0h04 (giờ New York), khoảng 29 giờ sau khi tên lửa Falcon 9 của công ty này phóng tàu và phi hành đoàn từ Trung tâm Vũ trụ Kennedy của NASA ở Florida.

Đội tiếp viện bao gồm Anne McClain và Nichole Ayers (NASA), Takuya Onishi (Nhật Bản) và Kirill Peskov (Nga). NASA muốn hai phi hành đoàn có thời gian bàn giao trước khi Williams và Wilmore cùng phi hành gia Nick Hague (NASA) và Aleksandr Gorbunov (Nga) rời trạm vào tuần tới. Nếu thời tiết thuận lợi, họ sẽ hạ cánh xuống vùng biển ngoài khơi Florida.

Phi hành gia Suni Williams (phải) và Butch Wilmore tại Trạm Vũ trụ quốc tế, ngày 13/6/2024. Ảnh: NASA.

Williams và Wilmore đến ISS trên tàu vũ trụ Starliner của Boeing vào ngày 5/6/2024 với nhiệm vụ thử nghiệm tàu vũ trụ này. Tuy nhiên, NASA phát hiện nhiều sự cố nghiêm trọng, bao gồm rò rỉ khí heli và lỗi động cơ đẩy, khiến con tàu không đủ an toàn để đưa họ về.

Tháng 9/2024, NASA quyết định để Starliner bay về Trái Đất, còn hai phi hành gia phải chờ chuyến bay thay thế. Dự kiến ban đầu là tháng 2/2025, nhưng sự cố pin trên tàu vũ trụ mới của SpaceX lại khiến lịch trình bị trì hoãn. Để rút ngắn thời gian, SpaceX đã dùng một tàu cũ, giúp đẩy nhanh kế hoạch hồi hương của họ lên giữa tháng 3.

Sứ mệnh kéo dài này đã thu hút sự chú ý quốc tế và trở thành tâm điểm tranh cãi khi Tổng thống Donald Trump và CEO SpaceX Elon Musk cáo buộc chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden đã bỏ rơi hai phi hành gia với mục đích chính trị. Williams và Wilmore đã bác bỏ tuyên bố này và khẳng định họ hoàn toàn ủng hộ các quyết định của NASA.

Dù bị mắc kẹt lâu hơn dự kiến, hai phi hành gia vẫn tích cực hỗ trợ các nhiệm vụ trên trạm, bao gồm sửa chữa nhà vệ sinh, chăm sóc cây trồng, tiến hành thí nghiệm và thực hiện một chuyến đi bộ ngoài không gian. Williams thậm chí lập kỷ lục mới về tổng thời gian đi bộ ngoài không gian dài nhất đối với một nữ phi hành gia.

Butch Wilmore và Suni Williams. Ảnh: NASA.

Vấn đề thủy lực vào phút chót đã khiến SpaceX phải hoãn lần phóng ban đầu hôm 12/3. Một trong hai cánh tay kẹp của bệ phóng Falcon không nghiêng ra đúng lúc, buộc SpaceX phải xả hệ thống thủy lực để loại bỏ khí mắc kẹt trước khi có thể phóng thành công vào ngày 15/3.

Trước khi trở về Trái Đất, phi hành gia Williams chia sẻ niềm mong mỏi được đoàn tụ cùng gia đình và hai chú chó. Trong khi đó, phi hành gia Wilmore, vốn là một mục sư, cũng bày tỏ niềm háo hức được trở lại giảng đạo trực tiếp.

“Nhiệm vụ này đã thu hút sự chú ý của đông đảo công chúng và cả những ý kiến trái chiều. Tuy nhiên, điều đáng mừng là ngày càng có nhiều người quan tâm đến lĩnh vực khám phá không gian”, Williams chia sẻ.

Phi hành đoàn Crew-10 dự kiến ở lại trên ISS đến mùa thu, tiến hành một loạt các nghiên cứu khoa học, bao gồm nghiên cứu về điều hướng mặt trăng, khả năng cháy của vật liệu và phản ứng của cơ thể con người với không gian.

Việt Anh