Tinh gọn tổ chức bộ máy - Quyết sách vì tương lai đất nước
Việc tinh gọn tổ chức bộ máy không chỉ là biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị, mà còn là hành động cụ thể để phục vụ nhân dân, doanh nghiệp tốt hơn và vì tương lai đất nước, đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển có thu nhập cao vào năm 2045.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25-10-2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII chủ trì Phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo, ngày 19-11-2024. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN
1. Lật dở tìm hiểu về chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị có một điều dễ thấy là chủ trương này không phải bây giờ Đảng, Nhà nước ta mới thực hiện. Trong từng giai đoạn lịch sử, để phù hợp với bối cảnh phát triển đất nước, Đảng, Nhà nước ta thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy theo từng bước và từng cấp, ngành.
Có thể kể đến việc hợp nhất thành phố Hà Nội, tỉnh Hà Tây, huyện Mê Linh (tỉnh Vĩnh Phúc) và một số xã của huyện Lương Sơn (tỉnh Hòa Bình) vào năm 2008, đến nay cho thấy kết quả đáng tự hào khi dáng hình Thủ đô nghìn năm tuổi rộng dài hơn, tạo không gian phù hợp phát triển hướng đến văn hiến, văn minh, hiện đại.
Có nhiều bài học quý, mang đến thành công được rút ra và một trong số đó là công tác sắp xếp cán bộ, tổ chức bộ máy hành chính cũng như việc đầu tư, phát triển bảo đảm đồng đều, bền vững giữa các địa phương. Những kinh nghiệm quý này vẫn còn nguyên giá trị cho cấp có thẩm quyền vận dụng trong giai đoạn hiện nay.
Tiếp đó là bỏ các đầu mối Tổng cục thuộc Bộ Công an; sắp xếp, điều chỉnh lại tổ chức của các đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng... cũng nhằm xây dựng một Nhà nước Việt Nam hiện đại, phù hợp với bối cảnh địa chính trị trên thế giới có nhiều thay đổi.
Nhìn rộng ra, kết quả sắp xếp, tinh gọn bộ máy hành chính cũng như hợp nhất các địa phương có cùng điều kiện, trình độ phát triển rõ ràng chỉ có mang đến sự tiến bộ và thành công.
Do đó, lần này, tiếp nối chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, trong bối cảnh mới, Đảng, Nhà nước ta tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TƯ (ngày 25-10-2017) của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” một cách toàn diện, triệt để, tức là toàn bộ hệ thống chính trị; sáp nhập đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Với phương châm “vừa chạy, vừa xếp hàng”, công cuộc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị đã đạt kết quả tích cực và đang tiếp tục tiến hành khẩn trương, quyết liệt việc sáp nhập đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Thông tin đáng chú ý vừa được Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TƯ chỉ đạo trong Công văn số 43-CV/BCĐ (ngày 20-3-2025) về Kế hoạch tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, là cấp có thẩm quyền trình Đề án sắp xếp tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp báo cáo Ban Chấp hành Trung ương trước ngày 1-4-2025.
Có một điều rất đáng quan tâm là từ cuối năm 2024 đến nay, song song với nhiệm vụ sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, Đảng, Nhà nước ta đặc biệt quan tâm đến công tác lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kinh tế - xã hội, với định hướng mạnh mẽ, nhất quán là tăng trưởng kinh tế 8% trở lên trong năm nay và đạt hai con số trong những năm tới.
Theo hướng này, nhiều chủ trương, quyết sách lớn về phát triển kinh tế - xã hội để đưa nước ta tiến vào kỷ nguyên mới được nhân dân cả nước rất đồng tình, ủng hộ, như: Phát triển kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng nhất để tăng trưởng GDP; phát triển khoa học, công nghệ là động lực chính phát triển lực lượng sản xuất hiện đại, hoàn thiện quan hệ sản xuất, đổi mới phương thức quản trị quốc gia; chính sách miễn học phí cho học sinh các trường công lập...

Hướng dẫn người dân số hóa giấy tờ trước khi thực hiện dịch vụ công trực tuyến tại Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố - Chi nhánh Tây Hồ. Ảnh: Mai Hữu
Những cải cách trong bộ máy đã từng bước tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp. Họ không còn phải đi qua nhiều tầng lớp trung gian, giảm thiểu sự chồng chéo về thủ tục và chi phí không cần thiết. Đây là minh chứng cụ thể cho việc cải cách hành chính đang phục vụ thiết thực đời sống và hoạt động sản xuất kinh doanh.
Hai nhiệm vụ đặc biệt quan trọng của đất nước thực hiện song trùng đang mang về những kết quả đáng khích lệ và ý nghĩa hơn là các nhiệm vụ này đã bổ sung, tương trợ nhau cùng đến đích tốt đẹp.
Đó là, trong khi nhiều cơ quan, đơn vị sau sắp xếp, tinh giản có bộ máy mới đi vào hoạt động thông suốt, bảo đảm tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, không để gián đoạn công việc, thì người dân, doanh nghiệp được hưởng lợi rất nhiều khi dần bớt đi những tầng nấc hành chính không cần thiết, từ đó giảm chi phí tuân thủ, giảm thủ tục hành chính phải giải quyết, góp phần cho tăng trưởng kinh tế.
Những con số dẫn ra sau đây để khẳng định luận chứng trên, đó là: Trong 2 tháng đầu năm nay, tổng thu ngân sách nhà nước đạt 499,8 nghìn tỷ đồng, tăng 25,7% so với cùng kỳ năm trước; tổng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký vào Việt Nam đạt gần 6,9 tỷ USD, tăng 35,5%; hơn 49,8 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động, tăng 19,3%...
Bộ máy hành chính sau sắp xếp hoạt động trơn tru, ổn định và kinh tế tiếp tục tăng trưởng, đó là tiền đề vững chắc cho những điều tốt đẹp đang ở phía trước.
2.Tổng Bí thư Tô Lâm trong bài viết “Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả” đã nhấn mạnh: “Thời điểm 100 năm đất nước ta dưới sự lãnh đạo Đảng và 100 năm thành lập nước không còn xa, để đạt được các mục tiêu chiến lược, không chỉ đòi hỏi những nỗ lực phi thường, những cố gắng vượt bậc, mà còn không cho phép chúng ta chậm trễ, lơi lỏng, thiếu chính xác, thiếu đồng bộ, thiếu nhịp nhàng trên từng bước đi; muốn vậy cần khẩn trương thực hiện cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị”.
Đúng như vậy, việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả là đòi hỏi bức thiết và được cán bộ, đảng viên và nhân dân mong chờ, đón nhận với sự ủng hộ mạnh mẽ trong toàn xã hội.
Trong cuộc gặp gỡ giữa Thường trực Chính phủ với doanh nghiệp về nhiệm vụ, giải pháp để doanh nghiệp tư nhân tăng tốc, bứt phá, góp phần phát triển đất nước nhanh, bền vững trong kỷ nguyên mới diễn ra hồi đầu tháng 2-2025, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn FPT Trương Gia Bình, Trưởng ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân đã khẳng định: “Vào thời điểm này cả nước hào hứng, có niềm hy vọng to lớn là Việt Nam bước vào một kỷ nguyên mới. Việt Nam sẽ là một quốc gia hùng mạnh, phồn thịnh, đứng trong hàng ngũ các nước tiên tiến nhất trên thế giới. Chính thời điểm này khi vận nước đến chúng ta phải làm mọi cách để mà phát triển, không thể bỏ lỡ”.

Tổng Bí thư Tô Lâm gặp mặt doanh nhân tiêu biểu nhân Ngày Doanh nhân Việt Nam 13-10-2024. Ảnh: Nguyễn Đăng Khoa
Còn nhà sáng lập, Chủ tịch điều hành Tập đoàn T&T Group Đỗ Quang Hiển, chia sẻ: “Chúng tôi, là những doanh nhân dân tộc yêu nước, luôn có khát vọng cống hiến, khát vọng làm giàu, luôn gắn lợi ích dân tộc với lợi ích doanh nghiệp, doanh nhân. Chúng tôi nhận thấy, vận mệnh của đất nước đang vô cùng tốt.
Doanh nghiệp tin tưởng ủng hộ, nhân dân đồng tình và “Trung ương làm gương, địa phương hưởng ứng”, việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy sẽ thành công. Bởi với những cán bộ tại nhiệm đều là những người đủ phẩm chất, năng lực ngang tầm nhiệm vụ. Họ xác định cương vị đảm trách, nhiệm vụ được giao trên một tâm thế mới để phục vụ tốt nhất người dân, doanh nghiệp.
Còn những cán bộ trong diện nghỉ chế độ và có tác động bởi việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy, Đảng, Nhà nước ta chăm lo chu đáo, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, qua đó góp phần giải tỏa tâm tư và tạo thuận lợi trong quá trình sắp xếp.
Sắp xếp, tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị là công việc hệ trọng, được Đảng ta triển khai thực hiện thận trọng, bài bản và hiệu quả. Việc này sẽ mở ra dư địa, không gian và vận hội mới phát triển đất nước. Đúng như Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định trong cuộc làm việc với Tiểu ban Kinh tế - Xã hội Đại hội toàn quốc lần thứ XIV của Đảng vào ngày 17-3 vừa qua là: Tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị, sáp nhập tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập xã không chỉ đơn thuần là vấn đề điều chỉnh địa giới hành chính mà còn là vấn đề điều chỉnh không gian kinh tế, điều chỉnh về sự phân công, phân cấp, điều chỉnh về phân bổ, kết hợp các nguồn lực kinh tế cho phát triển.
Thêm nữa, người đứng đầu Đảng ta còn nhấn mạnh: Sắp xếp lại tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp là cơ hội để chúng ta sẵn sàng sàng lọc lại đội ngũ cán bộ, xây dựng đội ngũ thực sự đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn tới.
Điểm hội tụ chiến lược sau 40 năm đổi mới đất nước đang đem đến cơ hội lịch sử đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, thịnh vượng.
Trách nhiệm lịch sử và vinh quang này đang được Đảng ta hiện thực hóa bằng tầm nhìn xa, trông rộng với cuộc cách mạng sắp xếp, tinh gọn bộ máy để xây dựng hệ thống chính trị thật sự tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, vì tương lai đất nước, vì hạnh phúc của nhân dân.