Tìm ra chủ nhân giải thưởng 'Hiệp sĩ Dế Mèn' sau 2 năm bỏ ngỏ

Sau một thời gian phát động và chấm chọn, giải thưởng thiếu nhi "Dế Mèn lần thứ 4 - 2023" đã khép lại với lễ trao giải diễn ra tại Hà Nội. Đây cũng được xem là mùa giải đánh dấu sự trở lại sôi động của tác phẩm dự thi ở các thể loại sau 2 năm có phần trầm lắng hơn do chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19. Đặc biệt, giải thưởng "Hiệp sĩ Dế Mèn" đã có chủ nhân tiếp theo sau khi danh hiệu này lần đầu tiên được trao cho nhà văn Nguyễn Nhật Ánh vào mùa giải đầu tiên (2020). Cụ thể, danh hiệu này đã được trao cho nhà văn Trần Đức Tiến - cây bút quen thuộc trong địa hạt sáng tác văn học dành cho thiếu nhi.

Nhà văn Trần Đức Tiến nhận giải "Hiệp sĩ Dế Mèn 2023"

Theo đó, nhà văn Trần Đức Tiến là cái tên duy nhất được ban sơ khảo giải thưởng đề cử cho danh hiệu này và nhận được sự đồng thuận cao từ hội đồng giám khảo (4/5 phiếu). Chủ nhân danh hiệu "Hiệp sĩ Dế Mèn 2023" sinh năm 1953 tại huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam, hiện ông đang sống ở Bà Rịa - Vũng Tàu. Nhiều tác phẩm của ông đã được đưa vào sách giáo khoa như: "Giọt sương đêm" (Ngữ Văn 6, tập 1, bộ "Chân trời sáng tạo"), "Cá chuồn tập bay"(Tiếng Việt 2, tập 2, bộ "Chân trời sáng tạo"), "Bạn nhỏ trong nhà" (Tiếng Việt 3, tập 1, bộ "Kết nối tri thức"), "Hoa cúc áo" (Tiếng Việt 4, tập 2, bộ "Chân trời sáng tạo"), "Chân trời cuối phố" (Tiếng Việt 4, tập 1, bộ "Kết nối tri thức")…

Trong số các sáng tác của nhà văn Trần Đức Tiến phải kể đến "A lô!... Cậu đấy à?" - tác phẩm mới nhất của ông được đưa vào xét giải thưởng "Dế Mèn" năm nay (lọt vào Top 10 chung khảo). Đây chính là sáng tác tiếp theo của cuốn đồng thoại nổi tiếng "Xóm Bờ Giậu" được ông viết năm 2019.

Đại diện ban tổ chức giải "Dế Mèn 2023" lý giải, giải thưởng "Hiệp sĩ Dế Mèn" lần này vẫn giữ tiêu chí quan trọng nhất là trao cho tác giả có sáng tác, trình diễn nghệ thuật - giải trí xuất sắc trong năm, đồng thời có bề dày sáng tác, cống hiến cho thiếu nhi trong cả sự nghiệp của mình. Nhà văn Trần Đức Tiến hoàn toàn đáp ứng đầy đủ các tiêu chí này vì sự nghiệp sáng tác văn học thiếu nhi của ông đã được ghi nhận bằng các giải thưởng như: giải Nhì cuộc thi sáng tác cho thiếu nhi của Ủy ban Bảo vệ và Chăm sóc trẻ em Việt Nam & Hội Nhà văn Việt Nam (1992); giải Nhì cuộc thi sáng tác cho thiếu nhi của Ủy ban Bảo vệ và Chăm sóc trẻ em Việt Nam & Hội Nhà văn Việt Nam (1997); giải Nhất cuộc thi sáng tác cho thiếu nhi của Bộ Giáo dục & Đào tạo và Hội Nhà văn Việt Nam (2005); giải Nhất cuộc vận động sáng tác “Bước qua hai thế giới” do dự án hỗ trợ văn học thiếu nhi Việt Nam - Đan Mạch tổ chức; giải B giải thưởng Sách quốc gia cho tác phẩm "Xóm Bờ Giậu "(2019).

Bên cạnh đó, trong kho gia tài tác phẩm cho thiếu nhi của nhà văn Trần Đức Tiến, bên cạnh "A lô!... Cậu đấy à?" còn có 10 cuốn giúp ông đủ điều kiện để được trao tặng danh hiệu "Hiệp sĩ Dế Mèn" - giải thưởng danh giá dành cho cả sự nghiệp vì thiếu nhi của một nghệ sĩ. Khi được hỏi sau khi nhận danh hiệu "Hiệp sĩ Dế Mèn" liệu ông có tiếp tục sáng tác cho thiếu nhi không, nhà văn Trần Đức Tiến khảng khái khẳng định: “Chắc chắn rồi! Chừng nào tôi còn gõ ra chữ thì còn viết cho thiếu nhi”.

Nhà thơ Trần Đăng Khoa - Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng giám khảo giải "Dế Mèn 2023" cho biết, qua 4 mùa tổ chức, giải thưởng này ngày càng chuyên nghiệp, thu hút được sự chú ý, sự sáng tạo của đông đảo văn nghệ sĩ và của thiếu nhi, đóng vai trò là chủ thể sáng tạo, nhiều tác phẩm tốt từ giải thưởng này đã góp thêm sự phong phú vào kho tàng văn học viết cho thiếu nhi.

Cùng với việc trao tặng giải thưởng "Hiệp sĩ Dế Mèn" cho nhà văn Trần Đức Tiến, giải "Dế Mèn 2023" cũng đã trao 4 giải đồng hạng mang tên "Khát vọng Dế Mèn" cho các tác phẩm: chùm tranh của Hoàng Nhật Quang (11 tuổi, Lạng Sơn); "Ông Ba Bị và những đứa trẻ trong mơ" (truyện dài của Lạc An, NXB Kim Đồng); "Ở một nơi có rất nhiều rồng" (bản thảo truyện dài của Mộc An); "Vua ngan xóm hồ" (bản thảo truyện dài của nhà văn Uông Triều). Ngoài ra là 2 tặng thưởng của Hội đồng giám khảo dành cho tác phẩm "Nghé ọ Hai Xoáy" (truyện dài của Phạm Anh Xuân, NXB Văn học - Tân Việt Books); tác phẩ "Tôi, bố tôi, và…" và "Từ những bức thư" (chùm bản thảo của Đoàn Lữ Thụy Phương, 10 tuổi)

Một tác phẩm của họa sĩ nhỏ tuổi người dân tộc Tày - Hoàng Nhật Quang

Nhận định về mùa giải năm nay, đại diện ban tổ chức "Dế Mèn 2023" cho biết, đây là một mùa giải phong phú, vượt dự đoán. Sau lễ trao giải, dự kiến ngày 8-6 tới tại TP.HCM, báo Thể thao và Văn hóa (TTXVN) sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan làm triển lãm cá nhân đầu tiên cho em Hoàng Nhật Quang. Mục đích chính của triển làm này là sau khi phát hiện, ban tổ chức mong muốn thêm một lần giới thiệu tác phẩm của Hoàng Nhật Quang đến với người thưởng lãm.