Tìm hướng đi bền vững cho cây sơn
Cây sơn, được trồng ở Đồng Lạc (Chợ Đồn) từ những năm 1990, từng bị chặt bỏ do giá thấp. Nay, loại cây này đang dần khẳng định giá trị kinh tế, mang lại thu nhập khá cho người dân.
Ông Hoàng Đức Quốc, thôn Nà Ón, xã Đồng Lạc là một trong những hộ đi đầu trong phát triển kinh tế từ cây sơn. Ông Quốc cho biết vào những năm 2014 khi nhiều hộ chặt sơn vì giá thấp, gia đình ông vẫn kiên trì giữ lại diện tích sơn đã trồng và nghiên cứu, tìm hiểu cách chăm sóc cũng như thị trường tiêu thụ. Hiện nay, gia đình ông Quốc có 3ha sơn, một nửa trong số đó đã được khai thác, mỗi tháng thu nhập khoảng 12 triệu đồng.
Theo thống kê của xã Đồng Lạc, toàn xã hiện có khoảng 80ha cây sơn, chủ yếu được trồng ở các thôn Nà Ón, Bản Tràng, Nà Dầu, Nà Pha, Nà Áng. Các hộ trồng cây sơn ở những diện tích đất rừng, đất vườn, soi bãi. Cây sơn đã đang mang lại hiệu quả kinh tế khá, giúp nhiều nông dân của xã Đồng Lạc thoát nghèo, làm giàu hiệu quả.
Cây sơn dễ trồng, chi phí ít, nhanh phát triển, trồng trên đất đỏ rất tốt. Cây có vòng đời khoảng 8-10 năm, nếu trồng đúng kỹ thuật, mật độ và chăm sóc tốt thì trong vòng 2-3 năm tuổi trở đi cây cho khai thác nhựa. Thời gian khai thác nhựa sơn từ tháng 2 đến tháng 10 trong năm, 1ha đất có thể trồng khoảng 1.800-2.000 cây sơn.
Nhựa sơn phải được đi cắt từ tờ mờ sáng và sau hai tiếng thì đi thu nhựa, nếu nắng gắt nhựa sơn sẽ không chảy. Tùy theo diện tích mà có thể thu về nhiều hay ít nhựa và phụ thuộc lứa tuổi của cây sơn, nhưng bình quân mỗi người một ngày có thể thu hoạch khoảng 1kg nhựa sơn, cho thu nhập 200.000 – 300.000 đồng/ngày. Trừ chi phí, bình quân mỗi héc-ta cây sơn cho thu nhập từ 70 triệu đồng trở lên.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch UBND xã Đồng Lạc cho biết: "Cấp ủy, chính quyền xã đã chỉ đạo các thôn, đặc biệt là Hội Nông dân tuyên truyền, vận động người dân áp dụng KHKT vào trồng, chăm sóc để nâng cao hiệu quả kinh tế. Tuy nhiên do chưa liên kết tiêu thụ sản phẩm nên ảnh hưởng đến giá, khiến người trồng sơn chưa thực sự yên tâm".
Mặc dù cây sơn cho hiệu quả kinh tế nhưng thực tế việc thu mua nhựa sơn và giá bao nhiêu chủ yếu do các thương lái định đoạt, không có doanh nghiệp nào thu mua nên giá cả thường bấp bênh. Chính vì vậy, người dân xã Đồng Lạc đang mong muốn ngành chức năng quan tâm tìm nơi tiêu thụ nhựa sơn ổn định để phát triển bền vững loại cây này, góp phần tăng thu nhập và làm giàu cho người dân./.