Tìm đầu ra cho sản phẩm xanh
Thời gian qua, nhiều doanh nghiệp đã chủ động đầu tư mạnh hơn vào khâu chế biến, đa dạng hóa sản phẩm, liên kết với nhau tạo thành phong trào sản xuất các sản phẩm xanh.
Tuy nhiên, sự xuất hiện của sản phẩm xanh trong hệ thống bán lẻ tại Việt Nam vẫn còn ít. Vì vậy, các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất đều mong muốn, tiếp tục nhận được sự hỗ trợ, đồng hành và các cơ chế ưu đãi của Chính phủ và chính quyền địa phương trong quá trình phát triển theo hướng xanh, bền vững.
Còn nhiều rào cản

Các vật liệu thân thiện với môi trường được sử dụng bọc rau xanh tại Siêu thị GO! Long Biên. Ảnh: Đỗ Tâm
Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Đầu tư Saty Holding Nguyễn Thái Việt Huy cho biết, trước đây, Saty Holding tập trung chủ yếu vào phát triển công nghệ nhưng nay mở rộng sang xây dựng các mô hình ứng dụng công nghệ vào sản xuất nông nghiệp và phát triển chuỗi sản phẩm chủ lực của Việt Nam như lúa gạo và cà phê.
Sau thời gian đầu tư vào công nghệ xanh trong nông nghiệp, Saty Holding nhận thấy, nông dân sẵn sàng thay đổi phương thức sản xuất để hướng tới mô hình thân thiện với môi trường. Tuy nhiên, một trong những rào cản lớn nhất là đầu ra cho sản phẩm xanh, khi thị trường chưa có sự phân biệt rõ ràng giữa nông sản canh tác bền vững và nông sản canh tác kiểu cũ.
Còn Giám đốc Công ty TNHH Tái chế cà phê Lộc Nhân Nguyễn Tấn Lộc cho rằng, vấn đề tín dụng cũng là một rào cản lớn. Doanh nghiệp mong muốn các ngân hàng có chính sách hỗ trợ tốt hơn đối với các dự án khởi nghiệp trong lĩnh vực tái chế, đơn giản hóa quy trình thẩm định và điều kiện cấp tín dụng. “Thực tế, nhiều chủ doanh nghiệp khởi nghiệp đã phải bán cả nhà để có vốn hoạt động, không còn tài sản thế chấp. Vì vậy, doanh nghiệp hy vọng có thể thế chấp bằng hàng hóa, hoặc được vay tín chấp dựa trên tính khả thi của dự án thay vì yêu cầu tài sản thế chấp truyền thống”, ông Nguyễn Tấn Lộc chia sẻ.
Chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú nhận định, sản xuất và tiêu dùng bền vững đang là xu hướng mà nhiều doanh nghiệp, cơ sở sản xuất lựa chọn để phát triển lâu dài. Tuy nhiên, không chỉ các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, mà ngay cả những tập đoàn lớn cũng phải đối mặt với bài toán đầu tư, đổi mới dây chuyền sản xuất và cải thiện môi trường, trong khi chi phí có thể vượt xa khả năng tài chính của họ.
Cần thêm hỗ trợ

Dây chuyền sản xuất hướng tới xanh, bền vững của Công ty cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk). Ảnh: VNM
Giám đốc Truyền thông Tập đoàn Central Retail Việt Nam Nguyễn Thị Bích Vân cho biết, hệ thống siêu thị của Central Retail sẵn sàng ưu tiên sử dụng và đưa lên kệ những sản phẩm xanh chất lượng cao nhằm đẩy nhanh quá trình giảm thiểu rác thải nhựa và xây dựng một hệ thống bán lẻ bền vững.
Bên cạnh đó, để thúc đẩy hơn nữa quá trình chuyển đổi xanh trong ngành bán lẻ, Central Retail mong muốn Chính phủ có thêm các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là về thuế và nghiên cứu phát triển sản phẩm thân thiện với môi trường. Doanh nghiệp đang tích cực thực hiện chuyển đổi xanh từ thiết kế xây dựng đến vận hành, tái cấu trúc chuỗi cung ứng, giảm phát thải và lựa chọn các sản phẩm thân thiện với môi trường cho hệ thống bán lẻ của mình.
Tương tự, Trưởng ban Bán lẻ Tổng công ty Thương mại Sài Gòn (Satra) Vũ Dương Quân thông tin, tỷ trọng doanh nghiệp xanh đồng hành với chuỗi siêu thị của Satra ngày càng nhiều và đơn vị sẵn sàng tổ chức khu vực miễn phí để quảng bá cho người tiêu dùng. Những doanh nghiệp xanh nào có tuyên truyền tốt, người tiêu dùng sẽ biết tới và sẵn sàng chia sẻ.
Đứng ở góc độ của ngân hàng, Giám đốc Khối khách hàng doanh nghiệp Ngân hàng UOB Việt Nam Lim Dyi Chang cho biết, ngân hàng đang triển khai nhiều sáng kiến quan trọng nhằm thúc đẩy tín dụng xanh và hỗ trợ khách hàng doanh nghiệp trong quá trình phát triển bền vững. Những nỗ lực này không chỉ giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn ưu đãi để thực hiện các dự án xanh, mà còn góp phần vào mục tiêu phát thải ròng bằng 0 của Việt Nam. Đồng thời, UOB còn hỗ trợ vốn lưu động cho các sáng kiến xanh, tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp mở rộng hoạt động trong các lĩnh vực thân thiện với môi trường.
Đồng hành với doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi sang sản xuất và tiêu dùng bền vững, trong những năm qua, thành phố Hà Nội đã quan tâm và chỉ đạo Sở Công Thương Hà Nội cũng như các sở, ban, ngành khác tổ chức nhiều chương trình, hoạt động hỗ trợ các doanh nghiệp, người tiêu dùng, như: Kết nối mạng lưới sản xuất và tiêu dùng bền vững; sản xuất sạch hơn trong công nghiệp...
Trong đó, Sở Công Thương Hà Nội đã tổ chức nhiều chuỗi kết nối sản xuất và tiêu dùng bền vững cho các ngành sản xuất theo từng lĩnh vực, như: Sơn mài, mây tre đan, chế biến gỗ và các sản phẩm từ gỗ, chế biến nông sản, gốm sứ, dệt may - thời trang, điện tử - đồ gia dụng...
Nhờ đó, Mạng lưới liên kết hợp tác sản xuất và tiêu dùng bền vững trên địa bàn Thủ đô được hình thành. Những chương trình, hoạt động này đã tạo chuyển biến tích cực về nhận thức trong cộng đồng về hành động sản xuất và tiêu dùng bền vững; đồng thời gắn kết các doanh nghiệp trong bảo vệ môi trường, từ sản xuất đến phân phối, tiêu dùng các sản phẩm thân thiện với môi trường.
Giám đốc Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp Hà Nội Hoàng Minh Lâm khẳng định, thành phố Hà Nội luôn tích cực, chủ động hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp sản xuất các sản phẩm tự hủy, tái sử dụng và các sản phẩm thân thiện với môi trường, hướng tới phát triển bền vững và tăng trưởng kinh tế xanh. Hiện nay, các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất đều mong muốn, tiếp tục nhận được sự hỗ trợ và các cơ chế ưu đãi của Chính phủ cũng như của thành phố trong quá trình phát triển theo hướng xanh, bền vững.