Tiết lộ chi tiết về vụ tình báo Israel cài 'bom ngủ' vào thiết bị liên lạc của Hezbollah
Năm 2024, khi căng thẳng giữa Israel và lực lượng Hezbollah ở Lebanon đã leo thang, cơ quan tình báo Israel (Mossad) đã tung ra một chiến dịch táo bạo và tinh vi nhất trong lịch sử phản gián là cho nổ đồng loạt máy nhắn tin của đối thủ, một phiên bản hiện đại của kế sách 'chú ngựa thành Troy'. Vậy chiến dịch này diễn ra như thế nào?
Ngày 17-9-2024, đồng loạt máy nhắn tin của các chiến binh Hezbollah mang theo người đã phát nổ giống như bom mà không ai hiểu chuyện gì xảy ra. Về sau, người ta mới biết, đó là chiến dịch của tình báo Israel nhắm vào lực lượng Hồi giáo Hezbollah ở Lebanon. Trong chương trình được phát trên kênh truyền hình CBS của Mỹ tuần qua, 2 điệp viên cấp cao của Mossad mới nghỉ hưu giữ vai trò chỉ huy chiến dịch đã làm rõ chi tiết của kế hoạch táo bạo này.
Ý tưởng 10 năm ấp ủ
Cựu chỉ huy tình báo giấu tên (tạm gọi là Michael) cho biết, chiến dịch bắt đầu cách đây 10 năm, không phải với máy nhắn tin mà là bộ đàm. Yêu cầu đặt ra là đặt một thiết bị nổ không thể phát hiện được vào pin của bộ đàm, sản xuất tại Israel. Những bộ đàm này thường được nhét vào áo chống đạn, ngay gần tim của người mặc. Israel đã bán thiết bị này cho Hezbollah với giá hời. Tất nhiên, một “mức giá tốt” không thể quá thấp, nếu không họ sẽ nghi ngờ. Cuối cùng, Hezbollah đã mua hơn 16.000 máy bộ đàm này và Israel đã không kích hoạt nó trong suốt 10 năm.
Tuy nhiên, máy bộ đàm chỉ được sử dụng trong chiến đấu, vì vậy Mossad bắt đầu phát triển một thiết bị mới nhắm vào thứ mà các chiến binh Hezbollah luôn mang theo trong túi, đó là máy nhắn tin. Máy nhắn tin gần như đã lỗi thời trên toàn thế giới, nhưng Hezbollah vẫn sử dụng nó bởi chúng hoạt động trên tần số riêng và được coi là đáng tin cậy hơn vì có thể vượt qua các mạng điện thoại di động vốn có thể gặp gián đoạn, sự cố kết nối hoặc bị nghe lén.
Trong khi đó, theo lời một đặc vụ khác là Gabriel, ông và nhóm của mình vào năm 2022 bắt đầu phát triển giai đoạn thứ hai của chiến dịch: Máy nhắn tin có bẫy mìn. Họ phát hiện ra Hezbollah đã mua máy nhắn tin từ một công ty ở Đài Loan có tên là Gold Apollo. Đây là loại máy nhỏ gọn, có thể bỏ vừa túi quần. Để biến nó thành một quả bom, họ phải đưa thuốc nổ vào bên trong và do đó thiết bị mới sẽ phải to hơn nguyên mẫu. Qua nhiều thử nghiệm, Mossad đã hiệu chỉnh lượng thuốc nổ cần thiết đủ để gây thương tích cho chiến binh, nhưng không ảnh hưởng đến người bên cạnh anh ta. “Nếu chúng tôi nhấn nút, người duy nhất bị thương chính là kẻ khủng bố. Ngay cả khi có vợ hoặc con gái hắn ta ở ngay bên cạnh thì hắn vẫn là người duy nhất bị thương” - cựu chỉ huy Gabriel nói.
Nhưng làm sao để thuyết phục Hezbollah chuyển sang loại máy nhắn tin cồng kềnh hơn? Chỉ huy Gabriel nhớ lại, khi đặt máy nhắn tin lên bàn giám đốc, vị lãnh đạo đã rất tức giận và nói: “Không ai mua một thiết bị lớn như vậy. Để trong túi rất nặng, không thoải mái chút nào. Hãy mang cho tôi thứ khác”. Gabriel đã mất 2 tuần để thuyết phục cấp trên rằng, mặc dù nó xấu xí nhưng có cá tính. Quả thật, Mossad sau đó đã đăng quảng cáo trên YouTube rằng phiên bản máy nhắn tin này hội tụ các tính năng như chắc chắn, chống bụi, chống nước, tuổi thọ pin dài. Họ làm phim quảng cáo và tờ rơi, đưa lên Internet để thổi phồng thành sản phẩm tốt nhất trong lĩnh vực máy nhắn tin trên thế giới. Bài toán khó ở chỗ, làm sao để lực lượng Hezbollah mua thiết bị nhưng không biết rằng họ mua từ Israel. Mossad biết lực lượng Hezbollah chỉ tin dùng máy nhắn tin của Gold Apollo nên họ thành lập một công ty vỏ bọc có trụ sở ở Hungary để cung cấp máy cho công ty Đài Loan. Vậy là Gold Apollo ở Đài Loan không hề biết rằng họ đang làm việc với Mossad và Hezbollah cũng vậy.
Mossad có thể tạo ra các công ty nước ngoài mà không thể truy nguyên nguồn gốc hay mối liên hệ với Israel. “Các công ty vỏ bọc có thể tác động đến chuỗi cung ứng theo hướng có lợi cho chúng tôi. Chúng tôi viết kịch bản, là đạo diễn, nhà sản xuất kiêm diễn viên chính và thế giới là sân khấu của chúng tôi” - chỉ huy Michael nói. Thật vậy, trong thương vụ này, công ty do Israel đứng sau có đầy đủ bộ phận gồm doanh nhân, tiếp thị, kỹ sư, phòng trưng bày… Để thúc đẩy vụ mua bán, Mossad đã thuê nữ nhân viên bán hàng của Gold Apollo mà Hezbollah từng làm việc cùng trước đây. Người này đã cung cấp cho họ lô máy nhắn tin đầu tiên như một bản nâng cấp “miễn phí”. Đến tháng 9-2024, Hezbollah đã có 5.000 máy nhắn tin trong túi.
Thời điểm kích hoạt chất nổ
Câu hỏi đặt ra với Israel là: Khi nào thì kích hoạt “bom ngủ” vì có những dấu hiệu cho thấy Hezbollah có thể nghi ngờ các thiết bị này? Vì vậy, Giám đốc Mossad là Dadi Barnea đã ra lệnh kích hoạt cuộc tấn công. Vào 15h30 ngày 17-9, máy nhắn tin bắt đầu kêu bíp bíp khắp Lebanon. Những người có máy nhắn tin này nhận được tin nhắn có nội dung “Bạn có một tin nhắn được mã hóa”. Để truy cập vào nó, họ phải nhấn 2 nút, nghĩa là nó sẽ phát nổ trong tay họ. Thực tế, vụ nổ được kích hoạt từ Israel. Một khung cảnh hỗn loạn xảy ra, những người có máy nhắn tin nổ tung trên đường phố, các bệnh viện chật kín người bị thương. Phần lớn các vụ nổ diễn ra theo đúng kế hoạch, những người ở bên cạnh người mang thiết bị này không hề hấn gì. Ngay ngày hôm sau, Mossad tiếp tục kích nổ loạt bộ đàm đã nằm im trong 10 năm, một số nổ ngay tại đám tang của những người thiệt mạng trong vụ máy nhắn tin phát nổ. Tổng cộng, khoảng 30 người đã chết, 3.000 người bị thương.
Hai ngày sau vụ tấn công bằng máy nhắn tin, thủ lĩnh Hassan Nasrallah của Hezbollah đã có bài phát biểu với giọng điệu nhẹ nhàng hơn rất nhiều. Cựu chỉ huy Gabriel nói: “Nếu nhìn vào mắt vị thủ lĩnh hôm đó, ông ta đã thua cuộc. Còn những chiến binh Hezbollah nhìn vào và thấy một nhà lãnh đạo bị suy sụp. Đây là bước ngoặt của cuộc chiến. Người ta đồn rằng, bản thân ông Nasrallah đã chứng kiến những người thân cận của mình ngã xuống khi máy nhắn tin phát nổ”. Trong những ngày tiếp theo, không quân Israel đã tấn công các mục tiêu trên khắp Lebanon khiến hơn 1.000 người thiệt mạng, nhiều người trong đó là thường dân. Vào ngày 27-9, họ đã thả những quả bom khoan phá boongke để ám sát thủ lĩnh Nasrallah. Hai tháng sau, đôi bên đi đến một lệnh ngừng bắn. Khi được hỏi, liệu hiện giờ lực lượng Hezbollah đã hoàn toàn suy yếu và có bị đè bẹp hay không, chỉ huy Gabriel nói: “Tôi nghĩ đó là một câu hỏi lớn. Câu trả lời trung thực là không. Nhưng sau bước ngoặt của chiến dịch tấn công bằng máy nhắn tin, máy bộ đàm và không kích, Hezbollah rơi vào một tình huống rất rất khó khăn. Họ không có chỉ huy, không còn tinh thần chiến đấu”.
Một ngày sau khi loạt máy nhắn tin phát nổ, người dân ở Lebanon ngay cả bật máy điều hòa cũng sợ phát nổ, rõ ràng đó là một dạng chiến tranh tâm lý. Ở phạm vi rộng lớn hơn, chiến dịch này đã có tác động lan tỏa sâu sắc là làm suy yếu nghiêm trọng Iran vì lực lượng Hezbollah mà họ hậu thuẫn là ở Lebanon tan vỡ, chính quyền của Tổng thống Syria al-Assad bị lật đổ. Tình báo Israel vì thế cho rằng, lực lượng Hamas ở Gaza cũng dần cảm thấy bị cô lập vì không còn ai bên cạnh.