Tiên phong triển khai, ứng dụng hệ sinh thái năng lượng tái tạo xanh

Một góc Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh.

ĐIỂN HÌNH CHUYỂN ĐỔI XANH

Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh (SHTP) đặt mục tiêu phấn đấu xây dựng SHTP trở thành mô hình “khu công nghệ xanh” để nhân rộng ra các khu công nghiệp trên cả nước.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lê Quốc Cường, Phó Trưởng ban Quản lý Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh cho biết: Việt Nam đã cam kết tại COP26, đặt mục tiêu đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Trong đó, bốn nghị quyết then chốt, hay còn gọi là “Bộ tứ trụ cột” đã trở thành kim chỉ nam cho mọi hành động. Đó là, Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết số 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết số 68-NQ/ TW về phát triển kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế; Nghị quyết số 66 - NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật trong kỷ nguyên mới.

Theo các chuyên gia, cả thế giới đang chứng kiến một cuộc cách mạng năng lượng sâu sắc, toàn diện. Việt Nam đang đứng trước những cơ hội và thách thức trong cuộc cách mạng năng lượng toàn cầu. Xây dựng nền kinh tế các-bon thấp đang trở thành một xu thế tất yếu.

Năng lượng tái tạo, nhất là hydrogen xanh đang là nguồn năng lượng sạch có tiềm năng lớn trong việc thay thế nhiên liệu hóa thạch, góp phần giảm đến mức thấp nhất khí thải các-bon trong các ngành công nghiệp nặng, vận tải, và năng lượng. Sau hơn một năm thực hiện Quyết định số 165/QĐ- TTg ngày 7/2/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chiến lược phát triển năng lượng hydrogen của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Việt Nam nói chung và Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng nhận được nhiều sự quan tâm của các nhà đầu tư trong và ngoài nước nghiên cứu, đề xuất, triển khai dự án phát triển hydrogen.

Thành phố Hồ Chí Minh đặt mục tiêu đến năm 2030, tỷ lệ các nguồn năng lượng tái tạo (điện mặt trời, điện rác, điện gió) sẽ đạt khoảng 15% tổng công suất hệ thống. Chiến lược này vừa bảo đảm an ninh năng lượng, vừa là bước đi then chốt để thực hiện cam kết quốc gia về đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. SHTP với sự đồng hành của các doanh nghiệp tiên phong, sẽ tiếp tục là điển hình quốc gia về tích hợp công nghệ cao, chuyển đổi số và phát triển xanh, góp phần thực hiện hiệu quả các đột phá chiến lược mà Việt Nam đã đề ra.

ĐẶT “NỀN MÓNG” CHO HỆ SINH THÁI NĂNG LƯỢNG XANH

SHTP phấn đấu đến năm 2045 đạt mục tiêu Net Zero với lộ trình chuyển đổi dựa trên sáu trụ cột: Hạ tầng số; hạ tầng xanh; năng lượng tái tạo (điện mặt trời, hydrogen xanh); kinh tế tuần hoàn; đổi mới sáng tạo mở; liên kết vùng. Đây là mục tiêu mang tính đột phá, thể hiện vai trò tiên phong của SHTP trong việc thúc đẩy chuyển đổi xanh trong lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao.

SHTP muốn trở thành một khu vực điển hình, một “phòng thí nghiệm sống” cho các giải pháp năng lượng bền vững. Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang “xanh hóa”, việc đáp ứng những tiêu chuẩn về năng lượng sạch là yếu tố then chốt để củng cố vị thế của SHTP như một điểm đến hàng đầu cho dòng vốn đầu tư FDI chất lượng cao, nhất là trong các ngành vi mạch, bán dẫn và công nghệ sinh học.

Các chuyên gia dự báo, nhu cầu hydrogen xanh của Việt Nam đến năm 2030 khoảng 436.000 tấn/năm, đến năm 2050 khoảng 40,7 triệu tấn/ năm. Các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới (hydrogen xanh, amoniac xanh) sẽ là mũi nhọn trong chiến lược phát triển bền vững, giúp Việt Nam đạt mục tiêu Net Zero vào năm 2050.

Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành Quyết định số 5260/ QĐ-UBND phê duyệt kế hoạch thực hiện “Đề án triển khai Tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng” (JETP) giai đoạn đến năm 2050. Theo đó, thành phố đặt mục tiêu thúc đẩy phát triển công nghiệp năng lượng tái tạo (công nghiệp chế tạo thiết bị năng lượng tái tạo, thiết bị lưu trữ điện năng, thu hồi, hấp thụ, lưu trữ và sử dụng CO2); sản xuất hydro xanh, amoniac xanh... cho mục tiêu phát triển bền vững.

Tiến sĩ Nguyễn Hải An, Giám đốc Trung tâm Công nghệ sinh học Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng: Biến đổi khí hậu đang thúc đẩy xu hướng phát triển năng lượng sạch toàn cầu, và Thành phố Hồ Chí Minh có tiềm năng lớn về điện mặt trời áp mái với khoảng 6.300 MW. Việc ứng dụng năng lượng tái tạo là hướng đi chiến lược, tiết kiệm, bền vững. Trung tâm Công nghệ sinh học với đội ngũ nhà khoa học có thể nghiên cứu xử lý phế phẩm nông nghiệp (vỏ điều, rơm rạ, chất thải hữu cơ) thành chế phẩm sinh học, góp phần giảm ô nhiễm, tạo năng lượng, phát triển kinh tế tuần hoàn.

Bài và ảnh: KHÁNH TRÌNH