Tiếc nuối không dành riêng cho Hội An

Một trong những sai lầm lớn trong công tác quy hoạch của Hội An là việc cho phép xây dựng các khu nghỉ dưỡng ven biển, chiếm hết mặt tiền hướng ra biển. Việc phát triển ồ ạt các resort, khách sạn và các công trình ven biển đã làm mất đi không gian tự nhiên và cảnh quan ven biển, làm biến dạng một phần vẻ đẹp nguyên sơ của khu vực này. Mặc dù du lịch là nguồn thu quan trọng của thành phố, nhưng chính quyền Hội An đã không lường trước hết những tác động tiêu cực mà sự phát triển này mang lại.

Chủ tịch TP Hội An, ông Nguyễn Văn Sơn, mới đây thừa nhận, nếu có thể quay lại, ông sẽ không cho phép phát triển ồ ạt các khu nghỉ dưỡng ven biển. Từ lâu, ông đã nhận ra sự phát triển này không chỉ gây mất cân đối trong việc bảo vệ cảnh quan tự nhiên mà còn làm mất đi không gian sống của người dân địa phương. Nếu được làm lại, thay vì phát triển ồ ạt resort ven biển, ông sẽ giữ lại những rặng phi lao và không gian bờ biển phục vụ cộng đồng. Điều này cho thấy sự tiếc nuối sâu sắc của lãnh đạo thành phố về một quyết định đã ảnh hưởng không nhỏ đến giá trị văn hóa và môi trường tự nhiên của Hội An.

Hội An không phải là trường hợp duy nhất phải đối mặt với những vấn đề liên quan đến sự phát triển nóng và thiếu kiểm soát trong quy hoạch đô thị. Các thành phố ven biển khác như Nha Trang, Vũng Tàu, Quy Nhơn... cũng đang phải vật lộn với những vấn đề tương tự. Việc xây dựng các khu nghỉ dưỡng, khách sạn và resort ven biển đã khiến các thành phố này dần mất đi không gian biển tự nhiên và làm ảnh hưởng đến đời sống của người dân địa phương. Tại Nha Trang, vấn đề này đã trở thành một vấn đề nhức nhối trong nhiều năm qua. Sau những phản ứng của cộng đồng và du khách, chính quyền TP Nha Trang đã quyết định tháo dỡ khu nghỉ dưỡng Ana Mandara, trả lại không gian biển cho cộng đồng. Đây là một quyết định đúng đắn, dù đến muộn, nhưng nó cũng cho thấy rằng việc bảo vệ không gian biển công cộng là một yếu tố quan trọng trong quy hoạch phát triển đô thị.

Kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn đã từng cảnh báo nguy cơ từ việc phát triển khu nghỉ dưỡng quá gần biển mà không tuân thủ các quy hoạch hợp lý. Ông cho rằng, các công trình ven biển cần phải có sự kiểm soát nghiêm ngặt, đảm bảo khoảng cách hợp lý giữa các công trình và không gian biển, để không làm ảnh hưởng đến cảnh quan tự nhiên cũng như quyền lợi của cộng đồng. Phát triển phải hài hòa với thiên nhiên, không để biển trở thành của riêng ai…

Một trong những vấn đề lớn hiện nay là các công trình nghỉ dưỡng ven biển đang dần chiếm đoạt không gian công cộng, làm mất đi cơ hội của người dân và du khách được tận hưởng vẻ đẹp tự nhiên của bờ biển. Các resort với các hàng rào, khuôn viên rộng lớn, đã tách biệt bãi biển khỏi công chúng, khiến người dân không còn dễ dàng tiếp cận biển. Những bãi biển đẹp, nơi từng là không gian sinh hoạt và nghỉ ngơi của cộng đồng, giờ đây chỉ còn là tài sản riêng của các nhà đầu tư. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân mà còn làm mất đi giá trị văn hóa cộng đồng, khi những không gian công cộng không còn được bảo vệ đúng mức.

Bài học từ Hội An và các thành phố ven biển khác cho thấy rằng việc phát triển du lịch cần phải có tầm nhìn dài hạn và phải đi đôi với việc bảo vệ môi trường và các giá trị văn hóa. Các khu nghỉ dưỡng ven biển cần phải được quy hoạch một cách hợp lý, đảm bảo không gian công cộng cho người dân và du khách, đồng thời không làm ảnh hưởng đến cảnh quan thiên nhiên. Chính quyền các thành phố cần phải đưa ra các chính sách rõ ràng về quy hoạch đất đai, bảo vệ không gian biển và đảm bảo sự phát triển bền vững trong ngành du lịch.

Thực tế, để phát triển bền vững, chính quyền cần phải lắng nghe ý kiến của cộng đồng, kết hợp với các chuyên gia quy hoạch và bảo tồn, để đưa ra những quyết định đúng đắn trong việc phát triển các dự án du lịch. Việc phát triển không thể chỉ chú trọng vào lợi nhuận mà cần phải tôn trọng những giá trị văn hóa, lịch sử và môi trường sống của cộng đồng.

Thế Vinh