Tích cực làm chính trị, ông Elon Musk còn quan tâm bán ô tô điện Tesla?

Theo bình luận của New York Times, vai trò của Elon Musk trong việc cắt giảm chi phí cho chính quyền Tổng thống Trump và sự đắm chìm vào chính trị, dường như đang khiến ông mất tập trung với việc kinh doanh ở Tesla.

Doanh số bán ô tô của Tesla giảm 1% vào năm ngoái mặc dù thị trường xe điện toàn cầu tăng trưởng 25%.

Elon Musk

Đảm nhiệm quá nhiều vai trò?

Kể từ cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, hiện ông Musk dành phần lớn thời gian tại nhà của ông Trump ở Florida - cách xa nơi Tesla đặt trụ sở chính và nhà máy là Austin, Texas.

Trong khoảng một thập kỷ trở lại đây, Tesla từ một công ty khởi nghiệp gặp khó khăn, dần tạo nên đột phá và làm đảo lộn ngành công nghiệp ô tô toàn cầu. Công ty bán được hàng triệu ô tô điện và tạo ra lợi nhuận khổng lồ, buộc các nhà sản xuất ô tô lâu đời phải đầu tư hàng tỷ USD để bắt kịp. Giá cổ phiếu công ty tăng vọt, giúp ông Musk thành người giàu nhất thế giới.

Nhưng theo các nhà đầu tư và phân tích, giờ đây, ông Elon Musk dường như mất hứng thú với công việc kinh doanh, phát triển, sản xuất và bán ô tô điện. Điều đó có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho Tesla cũng như ngành công nghiệp nói chung, nơi đang tạo ra hàng triệu việc làm.

Ngay cả trước khi gia nhập chính quyền ông Trump với tư cách là người đứng đầu Ủy ban Hiệu suất chính phủ, việc ông Musk điều hành nhiều công ty cũng khiến các nhà đầu tư và chuyên gia quản trị doanh nghiệp đặt câu hỏi về việc nguồn lực bị dàn trải.

Bên cạnh Tesla, ông Musk còn kiểm soát và điều hành SpaceX, công ty có tên lửa chở phi hành gia và vệ tinh cho NASA vào vũ trụ, và các công ty khác. Ông cũng điều hành X, công ty mạng xã hội; và X AI, công ty đang phát triển trí tuệ nhân tạo. Musk cũng có kế hoạch khai phá sao Hỏa.

Brad Lander, người giám sát quỹ của nhân viên sở hữu cổ phần Tesla, nói: "Chúng tôi không có giám đốc điều hành nào tập trung hoàn toàn vào việc đảm bảo Tesla vẫn là công ty dẫn đầu trong lĩnh vực xe điện".

Ông Lander đề xuất ông Musk tiếp tục ở lại hội đồng quản trị của Tesla, làm việc toàn thời gian. Ông Lander nhận định: "Điều đó không phải là quá đáng. Đó là mô hình cơ bản trong quản trị cổ đông ở Mỹ".

Eric Talley, giáo sư tại Trường Luật Columbia chuyên về quản trị doanh nghiệp, cho biết rất ít giám đốc điều hành doanh nghiệp từng phải đảm nhiệm nhiều trách nhiệm như Musk. Theo ông Talley, mặc dù một số doanh nghiệp của ông Musk có thể hưởng lợi từ mối quan hệ của ông với tổng thống, nhưng lợi ích thương mại và chính trị cũng có thể xung đột và gây hại cho các công ty.

Xe điện Tesla.

Mâu thuẫn lợi ích

Việc ông Musk ủng hộ các nhà lãnh đạo cánh hữu trong nước và ở Đức, Anh, Pháp... dường như khiến một số lượng lớn khách hàng xa lánh. Và có những dấu hiệu cho thấy các hoạt động chính trị của ông Musk và việc ông ít hiện diện hơn tại Tesla cũng đang gây ra sự bất mãn trong công ty.

Họ cho rằng các bài viết gây chia rẽ trên mạng xã hội của Musk và công việc của ông trong chính quyền ông Trump khiến khách hàng bỏ đi, một số nhân viên xin nghỉ. Việc tuyển dụng nhân tài mới cho Tesla trở nên khó khăn hơn. Các giám đốc điều hành thúc giục nhân viên tập trung vào công việc và không để ý đến các bình luận của Musk.

Có những dấu hiệu cho thấy ít nhất một số nhà đầu tư cũng đang nghi ngờ. Giá cổ phiếu của Tesla giảm 25% kể từ giữa tháng 12/2024, mặc dù vẫn tăng khoảng 40% kể từ cuộc bầu cử.

Nhưng cũng có các nhà đầu tư lạc quan tin rằng công ty này sẽ phát triển những chiếc xe tự lái trong hầu hết điều kiện. ARK Invest, một công ty đầu tư ước tính Tesla có thể kiểm soát một nửa thị trường dịch vụ gọi xe tự lái, ước tính trị giá 10.000 tỷ USD.

Mất thị phần

Tesla được cho là mất thị phần vào tay BYD tại Trung Quốc; BMW và Volkswagen tại Châu Âu; Hyundai và General Motors tại Mỹ. Một số tài xế Tesla vì tức giận với các hoạt động chính trị của ông Musk nên bán xe, hoặc nói rằng sẽ không mua của hãng nữa.

Vào tháng 1, doanh số bán hàng của Tesla giảm 59% tại Đức, 63% tại Pháp và 12% tại Anh sau khi ông Musk ủng hộ các chính trị gia cánh hữu và đưa ra những tuyên bố gây tranh cãi trên mạng xã hội. Doanh số bán hàng của Tesla cũng giảm 12% vào năm ngoái tại California, nơi chiếm gần một phần ba số xe điện được bán tại Mỹ.

Các chuyên gia ô tô cũng cho biết Tesla rất cần chiếc xe rẻ hơn để phục hồi doanh số bán hàng. Nhưng năm ngoái, ông Musk hoãn vô thời hạn kế hoạch sản xuất xe giá rẻ tại Monterrey, Mexico, với chi phí dự kiến là 25.000 USD.

Các nhà bảo vệ môi trường còn đặc biệt lo ngại rằng ông Musk, người từng nói về xe điện như một giải pháp cho biến đổi khí hậu, chuyển sang liên minh với những người phủ nhận biến đổi khí hậu.

Tuy nhiên ông Musk từng lập luận rằng xe điện không cần các ưu đãi của chính phủ. "Bạn không thể ngăn cản sự ra đời của xe điện. Dù sao thì điều đó cũng sẽ xảy ra".

Phương Anh (Nguồn: New York Times )