Thượng nghị sĩ nói ông Trump không thể phớt lờ lệnh với TikTok, lo ngại mối quan hệ của Elon Musk và Apple với Trung Quốc

Tổng thống đắc cử Donald Trump không thể phớt lờ luật yêu cầu ByteDance phải thoái vốn khỏi TikTok ở Mỹ vào đầu năm 2025 hoặc phải đối mặt với lệnh cấm, Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal, Chủ tịch của một ủy ban ở Thượng viện Mỹ, nói hôm 19.11.

Đang tổ chức phiên điều trần về các vụ tấn công mạng từ Trung Quốc, Richard Blumenthal đã đề cập đến luật được Quốc hội thông qua vào tháng 4 do lo ngại về an ninh rằng Trung Quốc có thể truy cập dữ liệu của người Mỹ trên TikTok hoặc do thám họ bằng ứng dụng này.

Hôm 19.11, Richard Blumenthal cũng nêu lên lo ngại về an ninh liên quan đến mối quan hệ của Elon Musk (Giám đốc điều hành Tesla và SpaceX) và các hãng công nghệ khác với Trung Quốc.

Ông lưu ý Quốc hội yêu cầu ByteDance thoái vốn khỏi TikTok ở Mỹ trước ngày 19.1.2025, trừ khi Tổng thống Joe Biden gia hạn một lần lên đến 90 ngày, điều mà ông chỉ có thể thực hiện nếu tập đoàn Trung Quốc đạt được tiến triển đáng kể.

Dù nỗ lực cấm TikTok vì lý do an ninh quốc gia trong nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ đầu tiên của mình, ông Trump đã tham gia nền tảng này vào tháng 6 và có hơn 14 triệu người theo dõi tài khoản. Hồi tháng 9, Trump cho biết việc bỏ phiếu cho ông sẽ giúp "cứu TikTok".

Karoline Leavitt, phát ngôn viên của nhóm chuyển giao của Trump, nói Tổng thống Mỹ đắc cử sẽ "thực hiện những lời hứa mà ông đưa ra trong chiến dịch tranh cử", nhưng không cung cấp bất kỳ thông tin chi tiết nào, theo hãng tin ABC News.

Về chuyện này, Richard Blumenthal nói: "Ông Trump không thể phớt lờ luật pháp. Nếu muốn thay đổi luật, ông Trump có thể thử, nhưng tôi có thể nói với ông ấy và nói với người dân Mỹ - quan điểm trong Quốc hội ủng hộ luật này khá mạnh mẽ”.

Ngoài ra, Richard Blumenthal cũng nêu lên những lo ngại về mối quan hệ của Trung Quốc với các hãng công nghệ Mỹ, gồm cả Tesla và SpaceX của Elon Musk. Elon Musk có liên quan chặt chẽ đến quá trình chuyển giao quyền lực của ông Biden cho Trump.

Richard Blumenthal nói Tesla sản xuất khoảng một nửa số ô tô điện của mình tại Trung Quốc và lưu ý rằng Bộ Quốc phòng Mỹ phụ thuộc rất nhiều vào SpaceX.

"Những mối quan hệ kinh tế rộng lớn đó và khả năng Trung Quốc khai thác chúng là sự kết hợp nguy hiểm, một rủi ro thực sự với Mỹ. Ông Musk và Tesla không phải là công ty duy nhất trong các hãng công nghệ lớn phải đối mặt với tình huống này", Richard Blumenthal lý giải.

Không riêng Tesla, Richard Blumenthal cũng nêu mối lo ngại về Apple. Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ cho rằng Apple tuân thủ các yêu cầu kiểm duyệt và giám sát của Trung Quốc, trong khi 20% doanh số bán hàng và 80% nhà cung cấp của công ty này hoạt động tại Trung Quốc.

"Khi buộc phải lựa chọn giữa an ninh của Mỹ và quyền tiếp cận thị trường Trung Quốc có lợi nhuận khổng lồ, người Mỹ có thể nghi ngờ SpaceX, Elon Musk, Tim Cook và các nhà lãnh đạo công nghệ khác sẽ đứng về phía Mỹ", Richard Blumenthal nhấn mạnh.

Apple và Tesla không bình luận ngay lập tức.

Do lo ngại rằng Trung Quốc có thể truy cập dữ liệu về người Mỹ hoặc do thám họ bằng TikTok, Quốc hội Mỹ đã thông qua dự luật với sự ủng hộ áp đảo và Tổng thống Biden ký thành luật vào tháng 4.

TikTok và ByteDance phản đối luật này. Một hội đồng phúc thẩm liên bang đã xem xét vụ kiện của họ, với phán quyết dự kiến sẽ ra vào tháng 12 tới để có thời gian kháng cáo lên Tòa án Tối cao Mỹ. TikTok không bình luận ngay lập tức.

Luật này cấm các cửa hàng ứng dụng như App Store Apple, Google Play Store cung cấp TikTok, và cấm các dịch vụ lưu trữ internet hỗ trợ TikTok trừ khi ByteDance thoái vốn khỏi ứng dụng này ở Mỹ trước thời hạn.

Chính quyền Biden tuyên bố muốn chấm dứt quyền sở hữu TikTok của người Trung Quốc vì lý do an ninh quốc gia, chứ không muốn cấm ứng dụng này.

Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal: Ông Trump có thể thử thay đổi luật yêu cầu ByteDance thoái vốn khỏi TikTok ở Mỹ, nhưng quan điểm trong Quốc hội ủng hộ luật này khá mạnh mẽ - Ảnh: Getty Images

Số phận TikTok tại Mỹ đã được cải thiện rất nhiều sau khi ông Donald Trump đắc cử nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ thứ hai khi định giá chủ sở hữu ứng dụng này là ByteDance tăng vọt, theo các nhà quan sát và người trong ngành.

Tương lai của nền tảng video ngắn đang gặp khó khăn này "tươi sáng hơn nhiều so với trước đây" sau chiến thắng của ông Trump, theo Cameron Johnson - đối tác cấp cao tại công ty tư vấn TidalWave Solutions và là chuyên gia người Mỹ có hơn 20 năm kinh nghiệm kinh doanh tại Trung Quốc.

Dù chính quyền Trump có thể yêu cầu TikTok phải nhượng bộ một số điều, chẳng hạn bản địa hóa dữ liệu và quản lý, nhưng "có thể không cấm hoàn toàn TikTok vì nó giúp họ quá nhiều trong cuộc bầu cử", Cameron Johnson cho hay.

Việc cứu TikTok có thể mang lại cho ông Trump một đòn bẩy trong các cuộc đàm phán song phương với chính phủ Trung Quốc, Cameron Johnson nói thêm.

Một năm trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, ban lãnh đạo TikTok đã thúc đẩy thay đổi các quy tắc kiểm duyệt nội dung của nền tảng này theo hướng ủng hộ quan điểm bảo thủ hơn, động thái có khả năng mang lại lợi ích cho Trump và những người ủng hộ ông, trang The Information đưa tin tuần trước.

Nhiều nhân viên TikTok đã thở phào nhẹ nhõm trước chiến thắng của ông Trump, theo lời một người giấu tên vì không được phép phát biểu với truyền thông.

Triển vọng tươi sáng hơn cho TikTok đã thúc đẩy mức định giá ByteDance tăng lên khoảng 300 tỉ USD trong vòng mua lại cổ phần mới nhất dành cho các nhà đầu tư, trang The Wall Street Journal đưa tin.

Con số này đánh dấu bước nhảy vọt so với giá trị 268 tỉ USD trong vòng mua lại cổ phần trước đó của ByteDance từ các nhà đầu tư vào tháng 12.2023, nhưng vẫn thấp hơn mức 400 tỉ USD hồi năm 2021 khi công ty đang cân nhắc niêm yết ở nước ngoài.

ByteDance nhiều lần tuyên bố sẽ không và không thể bán TikTok. Sau khi ông Trump ra lệnh yêu cầu ByteDance thoái vốn khỏi TikTok ở Mỹ vào năm 2020, Trung Quốc đã cập nhật danh sách kiểm soát xuất khẩu của mình để bao gồm cả hai loại công nghệ được TikTok sử dụng rộng rãi nhằm ngăn chặn việc bán ứng dụng này.

Sơn Vân