Thuế quan của ông Trump khiến các doanh nghiệp 'bốc hơi' 34 tỷ USD

Doanh nghiệp toàn cầu thiệt hại nặng vì chính sách thuế Trump. Ảnh: Reuters.

Các tập đoàn lớn trên khắp thế giới như Apple, Ford, Sony hay Porsche đang đối mặt với hậu quả ngày càng nặng nề từ chiến tranh thương mại do Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi xướng.

Theo phân tích mới nhất của Reuters dựa trên các báo cáo tài chính và phát ngôn công khai của doanh nghiệp, tổng thiệt hại do thuế quan mang lại đã vượt mốc 34 tỷ USD, trong đó bao gồm doanh thu sụt giảm, chi phí sản xuất gia tăng và chuỗi cung ứng bị gián đoạn.

Tình trạng này không chỉ xảy ra tại Mỹ, mà còn lan rộng ra châu Âu và châu Á. Nhiều doanh nghiệp thậm chí phải hủy bỏ hoặc điều chỉnh xuống kế hoạch lợi nhuận vì không thể dự báo chính xác chi phí trong bối cảnh chính sách thương mại thay đổi chóng mặt.

Giáo sư Jeffrey Sonnenfeld từ Đại học Yale nhận định: “Thiệt hại thực tế có thể cao gấp hai, ba lần con số doanh nghiệp công bố. Ảnh hưởng gián tiếp như tiêu dùng giảm, đầu tư chững lại và kỳ vọng lạm phát tăng mới là điều đáng lo ngại nhất”.

Trong quý I vừa qua, 72% doanh nghiệp thuộc chỉ số S&P 500 (Mỹ) đã đề cập đến ảnh hưởng của thuế quan trong các buổi công bố kết quả kinh doanh, tăng vọt so với con số 30% quý trước.

Ở châu Âu, số doanh nghiệp trong STOXX 600 nhắc đến thuế quan cũng tăng từ 161 lên 219 công ty. Tại Nhật, 58 doanh nghiệp thuộc Nikkei 225 cũng lên tiếng - gấp gần 5 lần quý trước.

Các ngành bị ảnh hưởng nặng nề nhất gồm ôtô, hàng không và hàng tiêu dùng - những lĩnh vực phụ thuộc nhiều vào nguyên vật liệu và linh kiện nhập khẩu như nhôm, chip điện tử và các thiết bị lắp ráp. Việc chuyển dịch sản xuất về Mỹ theo lời kêu gọi của ông Trump cũng không giúp giảm chi phí do nhân công trong nước cao.

Chỉ trong vòng vài tuần, hàng loạt "ông lớn" đã đồng loạt điều chỉnh hoặc hủy bỏ dự báo lợi nhuận. Walmart thông báo sẽ tăng giá hàng hóa thay vì đưa ra dự báo doanh thu và ngay lập tức bị ông Trump chỉ trích.

Volvo Cars - nhà sản xuất ôtô châu Âu có thị phần lớn tại Mỹ - tuyên bố rút lại dự báo lợi nhuận cho cả hai năm tới. United Airlines thì đưa ra hai kịch bản tài chính khác nhau, thừa nhận “không thể đoán được điều gì sẽ xảy ra”.

Ông Trump cho rằng chính sách áp thuế sẽ giúp thu hẹp thâm hụt thương mại, đưa việc làm quay trở lại Mỹ và buộc các đối tác phải "trả giá". Nhà Trắng cũng nhấn mạnh các đối tác thương mại cuối cùng sẽ là bên chịu phần lớn chi phí.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy chính doanh nghiệp Mỹ cũng đang phải “thắt lưng buộc bụng” để tồn tại. Tập đoàn Kimberly Clark, nhà sản xuất giấy Kleenex, dự báo chịu thêm 300 triệu USD chi phí trong năm nay do tác động của thuế.

Dù vậy, công ty vẫn cam kết đầu tư 2 tỷ USD trong 5 năm để mở rộng sản xuất tại Mỹ. Diageo - tập đoàn sở hữu rượu Johnnie Walker và Don Julio, cho biết thuế quan 10% với hàng nhập từ châu Âu sẽ khiến họ “bốc hơi” 150 triệu USD mỗi năm.

Ông Rich Bernstein, CEO của Richard Bernstein Advisors, cho biết: “Trong môi trường kinh tế đầy bất ổn như hiện nay, việc không đưa ra dự báo còn an toàn hơn là đưa ra con số sai”.

Theo dự báo của LSEG, lợi nhuận bình quân của các công ty S&P 500 sẽ chỉ tăng 5,1% mỗi quý từ tháng 4 đến tháng 12, giảm mạnh so với mức 11,7% cùng kỳ năm ngoái.

Phương Linh