Thực hành ESG – Mở lối cho doanh nghiệp tiếp cận vốn ưu đãi

“Tấm hộ chiếu xanh" tiếp cận vốn ưu đãi

Theo chuyên gia Phạm Hoài Trung – Cố vấn trưởng của SBBTi Việt Nam, Nhà sáng lập Công ty Azitech & GreenGo, các tổ chức tài chính hiện nay ngày càng ưu tiên giải ngân cho những doanh nghiệp có năng lực phát triển bền vững, ít rủi ro về môi trường, xã hội và quản trị.

Việc thực hành ESG giúp doanh nghiệp chứng minh năng lực quản lý rủi ro toàn diện, tạo niềm tin với nhà đầu tư và phù hợp với các mục tiêu phát triển bền vững toàn cầu như Net Zero, hội nghị thường niên của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (COP) hay các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc (SDGs).

Theo đó, doanh nghiệp thực hành ESG sẽ có lợi thế cạnh tranh lớn khi: giảm rủi ro tín dụng nhờ hệ thống quản lý tốt các yếu tố pháp lý, môi trường và xã hội; đáp ứng các tiêu chí mà các tổ chức tài trợ khí hậu như Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC), Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) hay Quỹ Khí hậu Xanh (GCF) đưa ra.

Chuyên gia Phạm Hoài Trung – Cố vấn trưởng của SBBTi Việt Nam, Nhà sáng lập Công ty Azitech & GreenGo.

Thực hành ESG sẽ giúp doanh nghiệp gia tăng minh bạch thông tin qua hệ thống báo cáo ESG đạt chuẩn quốc tế; đồng thời có khả năng định lượng rõ ràng các tác động môi trường như lượng phát thải giảm, hiệu quả sử dụng năng lượng… Đặc biệt, việc doanh nghiệp đồng hành cùng các mục tiêu toàn cầu như Net Zero hay các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc càng giúp họ nằm trong danh mục ưu tiên giải ngân vốn phát triển.

Hệ tiêu chí đánh giá toàn diện khi cấp vốn ESG

Chuyên gia Phạm Hoài Trung cho biết, để được tiếp cận các dòng vốn ưu đãi, doanh nghiệp cần đáp ứng một hệ thống tiêu chí đánh giá ESG toàn diện, trải rộng trên các khía cạnh môi trường, xã hội, quản trị, báo cáo thông tin và cả mục đích sử dụng vốn.

Về môi trường, các tổ chức tài chính thường quan tâm đến khả năng kiểm soát và giảm phát thải khí nhà kính của doanh nghiệp, tính trên cả ba phạm vi phát thải. Ngoài ra, tỷ lệ sử dụng năng lượng tái tạo, hiệu suất khai thác tài nguyên, dấu chân môi trường (LCA), và đặc biệt là việc doanh nghiệp có kế hoạch chuyển đổi xanh rõ ràng – chẳng hạn như lộ trình tiến tới Net Zero – cũng là những yếu tố then chốt.

Trên phương diện xã hội, chất lượng lao động được phản ánh qua tỷ lệ an toàn lao động, số giờ đào tạo cho nhân viên; yếu tố bình đẳng giới và đa dạng trong tuyển dụng, thăng tiến cũng ngày càng được đánh giá cao; cùng với đó là mức độ tác động tích cực mà doanh nghiệp mang lại cho cộng đồng và địa phương nơi họ hoạt động.

Theo giới chuyên gia, doanh nghiệp Việt cần coi ESG là chiến lược trung tâm để gia tăng cơ hội tiếp cận vốn, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

Về quản trị, các tiêu chí liên quan đến mức độ minh bạch, khả năng kiểm soát nội bộ, sự độc lập trong hội đồng quản trị và có chính sách quản lý rủi ro ESG rõ ràng sẽ quyết định mức độ tin cậy trong đánh giá của bên cho vay. Những doanh nghiệp có báo cáo tài chính được kiểm toán, công bố thông tin ESG đầy đủ và tuân thủ các bộ tiêu chuẩn quốc tế như: Bộ tiêu chuẩn sáng kiến báo cáo toàn cầu (GRI), Lực lượng đặc nhiệm công bố thông tin tài chính liên quan đến biến đổi khí hậu (TCFD) hay Chỉ thị Báo cáo Phát triển Bền vững Doanh nghiệp (CSRD) của Liên minh châu Âu sẽ được đánh giá cao hơn.

Bên cạnh đó, bản thân các dự án sử dụng vốn cũng phải đáp ứng tiêu chuẩn “xanh”, chẳng hạn như đầu tư vào công nghệ tiết kiệm năng lượng, năng lượng tái tạo, logistics xanh, hoặc giải pháp tiết kiệm nước. Doanh nghiệp cần có chỉ số cụ thể chứng minh hiệu quả môi trường của dự án – ví dụ như lượng CO₂e cắt giảm, mức năng lượng hay nước được tiết kiệm. Đây là điều kiện bắt buộc để được giải ngân từ vốn vay xanh hoặc phát hành trái phiếu xanh.

"ESG không còn là “mốt” nhất thời mà đã trở thành tiêu chuẩn phát triển tất yếu trong thời đại mới. Với sự đồng hành của các định chế tài chính và khung chính sách quốc tế ngày càng rõ ràng, doanh nghiệp Việt Nam cần coi ESG là chiến lược trung tâm để gia tăng cơ hội tiếp cận vốn, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững lâu dài", chuyên gia Phạm Hoài Trung nhấn mạnh.