Thúc đẩy thực hiện dân chủ trong doanh nghiệp tư nhân nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Do đó, cần các giải pháp đồng bộ, thực chất nhằm nâng cao nhận thức và vai trò của đội ngũ doanh nhân trong việc phát huy dân chủ, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong giai đoạn hiện nay.

Cơ sở lý luận về dân chủ trong doanh nghiệp tư nhân

Ngay từ những ngày đầu đổi mới, Đảng ta luôn khẳng định rõ việc thực hiện dân chủ rộng rãi là điều kiện tiên quyết để phát huy nội lực, xây dựng xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Văn kiện Đại hội XIII của Đảng tiếp tục nhấn mạnh việc thực hiện dân chủ cơ sở là nhiệm vụ chiến lược quan trọng, nhằm phát huy vai trò của mọi tầng lớp Nhân dân trong xây dựng và bảo vệ đất nước. Đặc biệt, trong lĩnh vực kinh tế tư nhân, Đảng nhấn mạnh dân chủ không chỉ dừng lại ở phạm vi xã hội, mà cần được mở rộng sâu sắc vào nội bộ từng doanh nghiệp, tạo nền tảng cho quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ.

Quang cảnh Thành phố Hà Nội. Ảnh: Phạm Hùng

Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở năm 2022 cùng với Bộ luật Lao động sửa đổi năm 2019, Luật Công đoàn 2012, tạo hành lang pháp lý vững chắc để thúc đẩy dân chủ cơ sở trong doanh nghiệp tư nhân. Các văn bản pháp lý này thể hiện rõ tinh thần dân chủ thông qua việc bảo đảm quyền của người lao động trong tham gia quản lý doanh nghiệp, tham gia đối thoại định kỳ, đóng góp ý kiến vào các quyết định quan trọng, nhằm xây dựng văn hóa dân chủ, văn minh trong doanh nghiệp. Qua đó, dân chủ cơ sở đã và đang trở thành một nguyên tắc quản trị thiết yếu, giúp doanh nghiệp phát huy tối đa năng lực người lao động, đồng thời củng cố lòng tin của người dân vào thể chế và đường lối lãnh đạo của Đảng.

Thực tiễn thực hiện dân chủ trong doanh nghiệp tư nhân hiện nay

Thực tiễn thực hiện dân chủ tại các doanh nghiệp tư nhân cho thấy những tín hiệu tích cực. Nhiều doanh nghiệp tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Bình Dương… đã xây dựng được những mô hình dân chủ cơ sở hiệu quả thông qua việc tổ chức đối thoại trực tiếp giữa người lao động và chủ doanh nghiệp, qua các hình thức đại diện của tổ chức Công đoàn cơ sở. Việc tổ chức đối thoại định kỳ, công khai tài chính, công khai chính sách lao động đã giúp giải quyết hiệu quả những vấn đề phát sinh trong quan hệ lao động, tạo môi trường làm việc minh bạch, lành mạnh. Đây cũng chính là môi trường thuận lợi để nâng cao ý thức chính trị, củng cố niềm tin của người lao động vào sự lãnh đạo của Đảng, hạn chế sự xâm nhập, lợi dụng của các luận điệu xuyên tạc, chống phá.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, việc thực hiện dân chủ tại các doanh nghiệp tư nhân hiện nay vẫn còn nhiều hạn chế. Nhiều doanh nghiệp tư nhân vẫn chưa thực sự coi trọng việc tổ chức đối thoại, thiếu công khai, minh bạch thông tin về tài chính và chiến lược kinh doanh. Một số chủ doanh nghiệp chưa nhận thức đầy đủ về ý nghĩa và tầm quan trọng của dân chủ trong doanh nghiệp, dẫn đến tình trạng vi phạm pháp luật lao động, chậm giải quyết tranh chấp, gây mất ổn định và ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Đây cũng chính là điều kiện để các thế lực thù địch lợi dụng, xuyên tạc, làm suy giảm lòng tin vào Đảng và Nhà nước.

Giải pháp thúc đẩy thực hiện dân chủ nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Kết luận số 80-KL/TW ngày 20/6/2020 của Bộ Chính trị và Chỉ thị số 33-CT/TW ngày 18/3/2019 của Ban Bí thư về xây dựng tổ chức Đảng trong các doanh nghiệp tư nhân đã khẳng định rõ vai trò đặc biệt quan trọng của tổ chức Đảng, tổ chức Công đoàn trong việc thúc đẩy dân chủ tại doanh nghiệp. Tại nhiều doanh nghiệp, tổ chức Đảng đã phát huy vai trò định hướng, tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, thúc đẩy thực hiện dân chủ và bảo vệ quyền lợi chính đáng của người lao động. Các tổ chức Công đoàn cũng tích cực vận động, tổ chức các hoạt động nhằm phát huy dân chủ cơ sở, đảm bảo các quyền lợi cho người lao động, qua đó tạo dựng môi trường doanh nghiệp dân chủ, đoàn kết, phát triển ổn định và vững mạnh.

Tuy nhiên, số lượng tổ chức Đảng, Công đoàn tại các doanh nghiệp tư nhân hiện nay còn khiêm tốn. Vì thế, cần đẩy mạnh việc xây dựng các tổ chức Đảng, Công đoàn trong doanh nghiệp tư nhân nhằm thúc đẩy thực chất việc thực hiện dân chủ, tạo nên một “thành trì” vững chắc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng từ bên trong doanh nghiệp.

Để phát huy mạnh mẽ dân chủ trong doanh nghiệp tư nhân, cần thực hiện đồng bộ một số giải pháp sau:

Thứ nhất, tiếp tục nâng cao nhận thức cho đội ngũ doanh nhân về ý nghĩa và vai trò của dân chủ trong doanh nghiệp. Cần coi dân chủ là nguyên tắc cơ bản trong quản trị doanh nghiệp hiện đại, gắn chặt với sự phát triển bền vững của doanh nghiệp và ổn định xã hội.

Thứ hai, tăng cường vai trò của tổ chức Đảng và Công đoàn cơ sở trong các doanh nghiệp tư nhân. Xây dựng và phát triển các tổ chức này không chỉ là điều kiện thuận lợi để thực hiện dân chủ, mà còn là cơ sở để đấu tranh, phản bác các luận điệu xuyên tạc, chống phá từ bên ngoài.

Thứ ba, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong việc quản trị doanh nghiệp, thực hiện dân chủ, đảm bảo tính minh bạch, công khai, qua đó hạn chế tối đa tiêu cực, tăng cường lòng tin của người lao động vào doanh nghiệp và vào đường lối lãnh đạo của Đảng.

Thứ tư, tạo cơ chế khuyến khích, tôn vinh những doanh nghiệp thực hiện tốt dân chủ cơ sở, đồng thời kiên quyết xử lý các doanh nghiệp vi phạm, nhằm tạo sự công bằng, minh bạch trong cộng đồng doanh nghiệp tư nhân.

Thúc đẩy thực hiện dân chủ trong doanh nghiệp tư nhân không chỉ là điều kiện để bảo đảm quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người lao động, mà còn là một chiến lược quan trọng để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong bối cảnh hiện nay. Việc nâng cao nhận thức của doanh nhân, phát huy vai trò của các tổ chức Đảng, Công đoàn, ứng dụng công nghệ số và xây dựng văn hóa dân chủ trong doanh nghiệp tư nhân là những giải pháp cần thiết, nhằm tạo dựng môi trường doanh nghiệp lành mạnh, phát triển bền vững, góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới. Đây là trách nhiệm chung của toàn xã hội, trong đó đội ngũ doanh nhân tư nhân đóng vai trò trung tâm, quyết định sự thành công của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước.

TS Nguyễn Trung Thành