Thúc đẩy khu vực tư nhân mạnh dạn đầu tư phát triển du lịch - dịch vụ

Thị hiếu nhiều năm gần đây của khách du lịch không chỉ dừng lại ở việc tham quan, mà còn là mong muốn được trải nghiệm, tham gia trực tiếp vào các hoạt động du lịch, để khám phá, tìm hiểu, tận hưởng sâu sắc các giá trị du lịch, qua đó được thể hiện và phát huy khả năng của bản thân...

Đa dạng các mô hình du lịch

Từ bao đời nay, làng Chuông, xã Thanh Oai, thành phố Hà Nội được biết đến với nghề truyền thống làm nón, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho hàng nghìn hộ gia đình. Trải qua nhiều thăng trầm, nghề làm nón cũng dần mai một. Tuy nhiên, với mong muốn giữ “hồn của làng nghề” ở lại với thời gian, nghệ nhân Tạ Thu Hương, Chủ tịch HĐQT HTX Mây tre nón lá Thu Hương đã nắm bắt xu thế hiện nay, đưa làng nghề truyền thống trở thành địa điểm du lịch, để du khách có những trải nghiệm thú vị như được trực tiếp tham gia vào các công đoạn làm nón, lựa chọn màu sắc để làm ra những chiếc nón mà mình yêu thích....

Nghề làm nón làng Chuông kết hợp với dịch vụ du lịch trải nghiệm

Chia sẻ với phóng viên, nghệ nhân Tạ Thu Hương cho biết, hiện cơ sở vật chất của HTX và không gian trải nghiệm chưa đáp ứng được nhu cầu của khách du lịch. Tuy đã được tạo điều kiện cho mượn sân đình làng Chuông để làm khu trưng bày sản phẩm và trải nghiệm, nhưng do lượng khách đến nhiều nên hay bị quá tải, dù đã mở rộng thêm không gian đón khách tại nhà riêng song vẫn không đủ phục vụ khách du lịch.

Hiện làng nghề nón Chuông đã trở thành địa điểm du lịch hấp dẫn và cũng là nơi đón những đoàn khách quốc tế quan trọng vào một số dịp, sự kiện ngoại giao của đất nước. Tuy nhiên, địa điểm du lịch làng nghề nón Chuông vẫn chưa được kết nối với tour tuyến du lịch của thành phố Hà Nội, do chưa được công nhận là điểm du lịch cộng đồng chuẩn vì thiếu hạ tầng và dịch vụ thiết yếu.

Các du khách nước ngoài thích thú với trải nghiệm làm nón lá

“Thiếu hạ tầng và dịch vụ thiết yếu là một trong những yếu tố quan trọng khiến những người làm du lịch – dịch vụ như chúng tôi bị thiệt thòi, vì như vậy lượng khách đến với làng nón Chuông sẽ không được phổ cập rộng rãi. Nếu chúng tôi tự đầu tư tài chính để làm thì thực sự đây là con số khổng lồ, không thể làm được, đó là còn chưa kể đến các thủ tục hành chính phải xin phép chính quyền, cơ quan Nhà nước. Trong thời gian tới, chúng tôi rất mong muốn được tạo điều kiện tiếp cận nguồn vốn với lãi suất ưu đãi cũng như nguồn lực đất đai để mở rộng cơ sở vật chất và không gian trải nghiệm cho khách du lịch”, bà Hương bày tỏ.

Du lịch kết hợp các dịch vụ đi kèm là nhu cầu thiết yếu của khách du lịch, đặc biệt nếu thiếu các điểm lưu trú sẽ làm hạn chế đáng kể khả năng thu hút khách. Nắm bắt được điều đó, năm 2018, bà Bùi Tuệ Nhàn, Giám đốc HTX Du lịch di sản Quần Anh bắt đầu xây dựng mô hình du lịch cộng đồng bền vững, chất lượng cao Ecohost tại xã Hải Anh, huyện Hải Hậu, Nam Định (cũ) nay là xã Hải Anh, tỉnh Ninh Bình.

Ecohost ra đời nhằm mục đích mang đến cho khách du lịch những trải nghiệm về cuộc sống nông thôn một cách chân thực nhất, thăm các làng nghề truyền thống, di sản văn hóa, ngôi nhà cổ hàng trăm năm tuổi, tham gia các hoạt động diễn xướng văn nghệ dân gian như múa rối nước, hát văn, ca trù, dân ca.

Mô hình du lịch cộng đồng giúp gìn giữ những truyền thống văn hóa

“Mô hình du lịch Ecohost chủ yếu hướng tới phát triển cộng đồng, bao gồm bảo tồn, giữ gìn truyền thống văn hóa, phát triển kinh tế, giúp môi trường xanh, sạch, đẹp. Vì vậy, cần có sự chung tay của cộng đồng người dân, các chính sách phát triển, quy hoạch tổng thể của địa phương. Đặc biệt, phải có nguồn tài chính đủ lớn dành cho sự phát triển bền vững, nguồn vốn này có thể đến từ Quỹ hỗ trợ phát triển du lịch hoặc ngân sách của địa phương, để tư nhân như chúng tôi phát triển du lịch cộng đồng một cách hiệu quả nhất. Bởi đây không chỉ đơn thuần là mô hình kinh doanh, mà còn là một hành trình đầy ý nghĩa của cộng đồng người địa phương muốn làm du lịch nhưng còn thiếu kinh nghiệm và định hướng”, bà Nhàn chia sẻ.

Các mô hình du lịch cộng đồng, du lịch làng nghề, đã tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho người lao động địa phương

Trong vài năm trở lại đây, thông qua các mô hình du lịch cộng đồng, du lịch làng nghề, du lịch nông nghiệp, nông thôn... đã tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho người lao động, từng bước ổn định sinh kế bền vững, tăng thu nhập, cải thiện chất lượng cuộc sống cho cộng đồng địa phương. Các mô hình du lịch này đều do khu vực tư nhân khởi xướng thực hiện, dưới bàn tay và khối óc của họ, các giá trị văn hóa truyền thống của làng quê đã được lưu giữ, bảo tồn, phát huy giá trị và vươn ra thế giới. Đã đến lúc nhà nước cần có chính sách phù hợp, để thúc đẩy tư nhân có động lực tham gia phát triển ngành du lịch của đất nước.

Cần có cơ chế thúc đẩy phù hợp

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã ký Quyết định số 382/QĐ-TTg ngày 21/02/2025, ban hành kế hoạch thực hiện quy hoạch hệ thống du lịch thời kỳ 2021-2030 tầm nhìn đến năm 2045, đặt ra mục tiêu: phát triển du lịch bền vững, sáng tạo, trên nền tảng tăng trưởng xanh, đậm đà bản sắc văn hóa Việt Nam, huy động tối đa các nguồn lực và các thành phần kinh tế tham gia phát triển du lịch.

Trong đó, khu vực tư nhân là nguồn lực chính tập trung đầu tư cho phát triển cơ sở vật chất, kỹ thuật, phát triển sản phẩm, xúc tiến quảng bá, phát triển thương hiệu và các công trình hạ tầng chức năng thuộc các khu, điểm du lịch. Có cơ chế phù hợp, để tạo mọi điều kiện thuận lợi và khuyến khích khu vực kinh tế tư nhân tham gia đầu tư phát triển du lịch.

Theo ông Phạm Văn Thủy, Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), để phát triển du lịch bền vững, thu hút sự tham gia của các thành phần kinh tế, cần triển khai nhiều giải pháp mang tính tổng thể, trong đó yếu tố quan trọng nhất là sự ưu tiên, đột phá về quy trình, thủ tục xây dựng, sửa đổi, bổ sung, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật liên quan.

Làng cổ Đường Lâm gặp khó khăn trong phát triển du lịch tư nhân do cơ sở vật chất còn hạn chế...

Để huy động tối đa nguồn lực của khu vực tư nhân tham gia phát triển du lịch, các chuyên gia cho rằng, trước hết nhà nước cần tăng cường đầu tư hạ tầng và dịch vụ - du lịch để tạo sự thuận tiện khi di chuyển, kết nối các tour tuyến. Có chính sách hỗ trợ tài chính, với lãi suất thấp; chính sách miễn giảm thuế thu nhập (trong thời hạn từ 2-3 năm) cho các doanh nghiệp làm du lịch, để tiếp sức cho họ trong quá trình hoạt động. Nhà nước cần đồng hành cùng các doanh nghiệp tư nhân, với các cơ chế, chính sách khuyến khích thiết thực, để thúc đẩy tư nhân cùng chung tay phát triển ngành du lịch của đất nước.

Lê Thanh-CTV Phượng Ngọc/VOV.VN