Thúc đẩy cải cách, giữ đà tăng trưởng

Kiên định mục tiêu, hành động quyết liệt

Tình hình thế giới những tháng đầu năm 2025 đặt ra nhiều thách thức, tiếp tục cho thấy một bức tranh nhiều gam màu xám. Các tổ chức quốc tế gần đây đồng loạt hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Việt Nam - một nền kinh tế mở, định hướng hội nhập sâu rộng - không thể đứng ngoài những làn sóng tác động.

Nhưng cũng chính trong bối cảnh đó, điều dễ nhận thấy là Chính phủ đã thể hiện tinh thần chủ động, đồng bộ và quyết liệt. Sự chủ động hiện rõ trong việc thực hiện cải cách tổ chức bộ máy hành chính theo Nghị quyết 18; sự kiên định nổi bật qua việc triển khai “bộ tứ trụ cột” - bốn nghị quyết chiến lược của Bộ Chính trị được xác lập làm trụ đỡ chính sách; hay sự quyết liệt được thể hiện khi thúc đẩy giải ngân đầu tư công... Và tất cả những chỉ đạo ấy đều mang theo tinh thần hành động rõ ràng: làm việc đến cùng, không chần chừ, không né tránh, không hề bị “cuốn theo” hay dao động. Chính tinh thần làm việc đó của Chính phủ, thành viên Chính phủ, các bộ ngành, địa phương đã mang tới kết quả “tháng sau nhìn chung tốt hơn tháng trước”, 5 tháng đầu năm 2025 tốt hơn 5 tháng đầu năm 2024 trên tất cả các lĩnh vực.

Những điểm sáng được các thành viên Chính phủ thống nhất nhận định tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5 là minh chứng rõ ràng. Theo đó, nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng ổn định cả ở ba khu vực nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ. Sản xuất công nghiệp, tiêu dùng nội địa và xuất nhập khẩu đều ghi nhận mức tăng ấn tượng so với cùng kỳ. Đặc biệt, kinh tế vĩ mô giữ được sự ổn định trong khi lạm phát được kiểm soát tốt - một điều không hề dễ dàng giữa bối cảnh quốc tế bất ổn.

Giải ngân vốn đầu tư công - mảnh ghép then chốt cho tăng trưởng đã có sự tăng tốc rõ rệt. Hệ thống hạ tầng tiếp tục được đầu tư đồng bộ, FDI tăng trưởng tích cực. Bức tranh an sinh xã hội cũng trở nên ấm áp hơn với hàng trăm nghìn căn nhà tạm được thay thế bằng mái ấm kiên cố. Và uy tín quốc gia tiếp tục được củng cố trong mắt các tổ chức quốc tế. Từng mảng màu trong bức tranh tổng thể ấy đều được Chính phủ giữ gìn, tô đậm không bằng lời khen, mà bằng kết quả cụ thể.

Bên cạnh những kết quả đạt được, chúng ta cũng còn nhiều tồn tại, hạn chế và thách thức được chỉ rõ, trong đó nổi bật là sức ép lớn trong điều hành kinh tế vĩ mô; sản xuất kinh doanh nhiều lĩnh vực còn khó khăn; thị trường bất động sản chưa cải thiện nhiều. Các động lực tăng trưởng truyền thống chưa phát huy tối đa, thể chế và pháp luật còn nhiều vướng mắc cần tiếp tục hoàn thiện. Việc phân cấp, phân quyền và cải cách thủ tục hành chính chưa thực sự triệt để, còn chồng chéo, bất cập. Đời sống một bộ phận người dân còn khó khăn. Các loại tội phạm mới như ma túy, công nghệ cao, lừa đảo qua mạng tiếp tục diễn biến phức tạp, cùng với buôn lậu, hàng giả, an toàn thực phẩm...

Giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn vẫn là nền tảng cốt lõi

Ổn định kinh tế vĩ mô: thách thức còn ở phía trước

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính cảnh báo về những thách thức phía trước: Thời gian tới, khó khăn và thách thức nhiều hơn thuận lợi. Điều này đồng nghĩa với việc công tác điều hành không được phép tự mãn, mà phải quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt hơn nữa, đồng thời tiếp tục đổi mới cách làm, giữ vững các trụ cột ổn định vĩ mô.

Tại phiên họp, người đứng đầu Chính phủ một lần nữa truyền đi tinh thần điều hành mạnh mẽ, linh hoạt và dứt khoát, với quyết tâm không để lỡ nhịp phục hồi và bứt phá của nền kinh tế. Ngay trước mắt, Thủ tướng yêu cầu tập trung tối đa nguồn lực để chuẩn bị thật tốt cho đợt 2, Kỳ họp thứ 9 của Quốc hội. Từ việc hoàn thiện các dự án luật, nghị quyết và báo cáo trình Quốc hội thông qua, đến việc chủ động phối hợp, tiếp thu ý kiến của đại biểu và chuẩn bị kỹ lưỡng các nội dung để giải trình, chất vấn. Từng văn bản, từng nội dung đều phải được chuẩn bị công phu, bài bản và đúng tiến độ, với tinh thần trách nhiệm cao nhất trước cử tri và nhân dân cả nước.

Cùng với đó, việc triển khai hiệu quả Chương trình hành động của Chính phủ để thực thi bốn nghị quyết lớn của Bộ Chính trị (“bộ tứ trụ cột”) là yêu cầu xuyên suốt trong thời gian tới. Thể chế, khoa học công nghệ, kinh tế tư nhân và hội nhập quốc tế không chỉ là bốn trụ cột chiến lược, mà còn là cơ sở để Việt Nam khơi thông các nút thắt lớn nhất về tăng trưởng. Đặc biệt, những vướng mắc pháp lý phải được tháo gỡ, bởi theo chỉ đạo của Thủ tướng, “khó mấy cũng phải tháo gỡ” để biến thể chế thành một lợi thế cạnh tranh. Không dừng lại ở đó, Chính phủ cũng sẽ dành thêm hơn 20.000 tỷ đồng, bảo đảm tối thiểu 3% ngân sách cho khoa học công nghệ, tạo thêm động lực cho các ý tưởng đổi mới, sáng tạo được hình thành và phát triển mạnh mẽ trong khu vực tư nhân.

Đáng chú ý, trong bối cảnh kinh tế thế giới đang có những dịch chuyển khó lường, Chính phủ xác định cần chủ động ứng phó với các thay đổi chính sách của các nước, trong đó có chính sách thuế đối ứng từ Hoa Kỳ. Tư tưởng điều hành là khai thác tối đa các hiệp định thương mại tự do đã ký, đồng thời mở rộng sang các thị trường mới, sản phẩm mới, chuỗi cung ứng mới, từ đó nâng cao chất lượng hàng hóa, sức cạnh tranh của dịch vụ, để sẵn sàng thích ứng trước mọi biến động.

Một trục công việc quan trọng khác được Thủ tướng đặt nhiều kỳ vọng là hoàn thiện thể chế, sắp xếp lại tổ chức bộ máy hành chính theo hướng tinh gọn, hiệu quả, chuyển đổi số toàn diện. Từ việc ban hành kịp thời các nghị định hướng dẫn luật, đến phân cấp, phân quyền thực chất và cắt giảm mạnh thủ tục hành chính. Thủ tướng cũng đặc biệt lưu ý Bộ Tài chính sớm xây dựng phương án sử dụng hiệu quả các trụ sở dôi dư sau sắp xếp địa giới hành chính - một nội dung mang ý nghĩa lớn về hiệu quả quản lý và tiết kiệm ngân sách.

Song song với đó là việc khơi thông các động lực tăng trưởng, không chỉ làm mới ba động lực truyền thống là đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu, mà còn khơi mở các động lực mới như khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế đêm, kinh tế chia sẻ, các ngành mới nổi và không gian phát triển mới.

Trong mọi tình huống, việc giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn vẫn là nền tảng cốt lõi cho mọi quyết sách. Điều hành chính sách tiền tệ và tài khóa phải phối hợp hài hòa, đồng bộ, chặt chẽ, linh hoạt, kịp thời và có trọng tâm, trọng điểm. Tăng cường quản lý thu, triệt để tiết kiệm chi thường xuyên để tăng nguồn lực chi cho đầu tư phát triển.

Một điểm đáng trân trọng là Chính phủ không chỉ nói đến việc cần làm, mà còn bàn kỹ cách làm. Không dàn trải, không trì hoãn, không thỏa hiệp với trì trệ. Mỗi chính sách, mỗi chỉ đạo đều gắn với mục tiêu cụ thể, với áp lực rõ ràng, để chuyển từ “ý chí chính trị” thành “kết quả thực tế”. Và chính trong tinh thần ấy, người dân có thể kỳ vọng vào một nửa năm còn lại của 2025 với những chuyển động tích cực hơn nữa, cả trên thực địa từng công trường, dự án hay trong đời sống kinh tế và trong từng thủ tục hành chính hàng ngày.

Đỗ Lê