Thủ tướng không quyết thay bộ trưởng
Thủ tướng không quyết định các vấn đề thuộc thẩm quyền và trách nhiệm của bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ đối với ngành, lĩnh vực theo phân công của Chính phủ.

Đại biểu Quốc hội bấm nút biểu quyết thông qua Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) sáng 18/2. Ảnh: Media Quốc hội.
Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) được Quốc hội thông qua sáng 18/2 với 463/465 đại biểu Quốc hội tán thành (chiếm 96,86% tổng số đại biểu Quốc hội).
Thủ tướng có thêm quyền trong trường hợp thật cần thiết vì lợi ích quốc gia
Tiếp thu góp ý về nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Chính phủ, nguyên tắc phân định thẩm quyền, dự thảo luật đã được chỉnh lý lại khoản 5 Điều 6 như sau: “Thủ tướng Chính phủ là người đứng đầu Chính phủ [...], không quyết định các vấn đề thuộc thẩm quyền và trách nhiệm của bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ đối với ngành, lĩnh vực theo phân công của Chính phủ".
Chỉ "trong trường hợp cần thiết, Chính phủ, Thủ tướng chỉ đạo, điều hành việc giải quyết những vấn đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, chính quyền địa phương".
Luật thông qua cũng đã có điều khoản quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm giữa Chính phủ, Thủ tướng với bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ; bảo đảm nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách, đề cao trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu.
Luật bổ sung vào điểm e khoản 4 Điều 13 quy định về thẩm quyền của Thủ tướng. Theo đó, "trường hợp thật cần thiết vì lợi ích quốc gia, phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, bảo đảm tính mạng, tài sản của Nhân dân, Thủ tướng quyết định áp dụng các biện pháp cấp bách khác với quy định của pháp luật hiện hành, báo cáo cơ quan có thẩm quyền của Đảng, Quốc hội trong thời gian gần nhất".
Bổ sung cơ chế giám sát
Về cơ chế giám sát của Thủ tướng đối với bộ trưởng, trường hợp bộ trưởng không hoàn thành nhiệm vụ, Thủ tướng có quyền kiến nghị Quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm hoặc có biện pháp chấn chỉnh hoạt động của bộ đó.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết ngoài cơ chế giám sát thông qua bỏ phiếu tín nhiệm của Quốc hội, dự thảo Luật đã quy định về trách nhiệm của bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ "Chịu trách nhiệm cá nhân trước Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ và Quốc hội về ngành, lĩnh vực được phân công quản lý".
Bên cạnh đó, luật cũng quy định thẩm quyền của Thủ tướng trong việc trình Quốc hội phê chuẩn đề nghị bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức phó thủ tướng, bộ trưởng và thủ trưởng cơ quan ngang bộ. Trong thời gian Quốc hội không họp, trình Chủ tịch nước quyết định tạm đình chỉ công tác của phó thủ tướng, bộ trưởng và thủ trưởng cơ quan ngang bộ.
Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các quy định trên nhằm bảo đảm kiểm soát quyền lực đối với các chức danh này. Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) gồm 5 chương, 32 điều, có hiệu lực từ 1/3.