Thiếu tài sản thế chấp: Rào cản tiếp cận vốn của doanh nghiệp tư nhân

Thiếu tài sản thế chấp, chưa minh bạch tài chính

Vốn tín dụng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của doanh nghiệp, đặc biệt là các DNTN. Tuy nhiên, việc tiếp cận nguồn vốn này không phải lúc nào cũng dễ dàng. DNTN thường gặp phải không ít khó khăn khi muốn vay vốn từ các ngân hàng và tổ chức tín dụng.

Các chuyên gia cho rằng, một trong những khó khăn lớn nhất mà DNTN gặp phải khi tiếp cận vốn tín dụng là thiếu tài sản thế chấp. Hầu hết các ngân hàng và tổ chức tín dụng yêu cầu doanh nghiệp phải có tài sản đảm bảo khi vay vốn. Tuy nhiên, nhiều DNTN, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, lại không sở hữu tài sản đủ lớn để có thể thế chấp. Điều này dẫn đến việc DNTN không thể vay được vốn tín dụng từ các ngân hàng.

Uy tín tín dụng là một yếu tố quan trọng quyết định khả năng vay vốn của doanh nghiệp. Tuy nhiên, đối với nhiều DNTN, đặc biệt là những doanh nghiệp mới thành lập hoặc đang hoạt động trong lĩnh vực chưa có nhiều kinh nghiệm, việc xây dựng uy tín tín dụng là một thách thức lớn.

Bên cạnh đó, các DNTN thường không có bộ hồ sơ tài chính đầy đủ và chuyên nghiệp, khiến họ gặp khó khăn trong việc chứng minh khả năng tài chính cũng như khả năng hoàn trả nợ.

Đánh giá về những khó khăn mà DNTN gặp phải khi tiếp cận vốn tín dụng tại hội thảo “Vốn ngân hàng góp phần thúc đẩy kinh tế tư nhân”, ông Trần Anh Quý - Vụ tín dụng các ngành kinh tế Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết, Việt Nam hiện có hơn 870 nghìn doanh nghiệp tư nhân (DNTN), đóng góp 42% GDP nhưng chỉ có 2% doanh nghiệp lớn còn lại là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ. Phần lớn doanh nghiệp vừa và nhỏ có quy mô siêu nhỏ, vốn ít, mạnh mún, tốc độ chuyển dịch quy mô chậm nên khả năng huy động vốn hạn chế. Hiệu quả sản xuất kinh doanh của loại hình doanh nghiệp này còn thấp, công nghệ lạc hậu. Nhiều doanh nghiệp thiếu phương án kinh doanh khả thi, số liệu thiếu chính xác, chưa minh bạch tài chính...

"Doanh nghiệp thường gặp khó khăn, vướng mắc đối với tài sản thế chấp nên khi có nhu cầu vay vốn sẽ gặp khó. Trong khi đó, các tổ chức tín dụng đang ngày càng đẩy mạnh áp dụng các chuẩn mực quản trị rủi ro theo thông lệ quốc tế. Các tổ chức này đòi hỏi càng cao về tính minh bạch thông tin, tài chính, tài sản của khách hàng”, ông Quý cho hay.

Cho phép thí điểm Sandbox, Fintech, P2P...

Bên cạnh những khó khăn trên, theo TS. Cấn Văn Lực, DNTN khó tiếp cận vốn do rào cản đến từ phía các tổ chức tín dụng. Cụ thể là quy trình cho vay, yêu cầu hồ sơ của ngân hành phức tạp, khó đáp ứng. Dịch vụ tín dụng chưa đa dạng, thiếu sản phẩm tín dụng phù hợp. Đặc biệt các ngân hàng thiếu minh bạch, công khai, cạnh tranh bình đẳng trong hoạt động cho vay. Thậm chí, còn tồn tại một số chi phí ngoài lãi và phi chính thức.

Để DNTN tiếp cận được vốn tín dụng, các chuyên gia cho rằng, một trong những yếu tố then chốt để DNTN tiếp cận được vốn tín dụng là uy tín tín dụng. Các ngân hàng và tổ chức tín dụng thường đánh giá khả năng thanh toán nợ của doanh nghiệp thông qua các chỉ số tài chính như khả năng sinh lời, khả năng thanh khoản và tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu. Do đó, các doanh nghiệp cần tập trung vào việc cải thiện các chỉ số tài chính của mình, duy trì dòng tiền ổn định và có kế hoạch kinh doanh rõ ràng.

Ngoài ra, việc xây dựng một lịch sử tín dụng tốt và minh bạch là rất quan trọng. Doanh nghiệp nên duy trì quan hệ tín dụng lâu dài, thanh toán các khoản nợ đúng hạn và duy trì sự ổn định trong việc trả nợ. Một hồ sơ tín dụng tốt sẽ giúp doanh nghiệp dễ dàng thuyết phục các ngân hàng và tổ chức tín dụng cho vay với mức lãi suất hợp lý.

Cũng theo TS. Cấn Văn Lực, để hỗ trợ DNTN tiếp cận vốn tín dụng, cơ quan quản lý Nhà nước cần hoàn thiện hành lang pháp lý, phát triển thị trường cổ phiếu, trái phiếu doanh nghiệp, phát triển hệ thống các tổ chức tín dụng phi ngân hàng, cho phép thí điểm Sandbox đối với hoạt động huy động vốn và cho vay trực tuyến Fintech, P2P, gọi vốn cộng đồng...

Như vậy, việc tiếp cận vốn tín dụng là một thách thức lớn đối với các DNTN, đặc biệt là những doanh nghiệp nhỏ và vừa. Song nếu thực hiện đúng các bước như cải thiện uy tín tín dụng, lựa chọn sản phẩm tín dụng phù hợp, đảm bảo tài sản thế chấp, lập kế hoạch tài chính rõ ràng và tăng cường hợp tác với các tổ chức tài chính, doanh nghiệp sẽ có cơ hội tốt hơn để tiếp cận nguồn vốn này. Điều quan trọng là doanh nghiệp cần có một chiến lược phát triển bền vững, minh bạch trong quản lý tài chính và luôn duy trì mối quan hệ tốt với các đối tác tín dụng. Điều này đòi hỏi, các DNTN cần cải thiện quản lý tài chính, xây dựng uy tín tín dụng, và chủ động tìm kiếm các giải pháp vay vốn phù hợp từ nhiều nguồn khác nhau.

Ánh Phương/VOV.VN