Thêm cảnh báo thuế từ tổng thống Mỹ
Tổng thống Donald Trump cảnh báo áp thuế cao hơn với Trung Quốc nếu nước này hạn chế xuất khẩu nam châm đất hiếm
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 25-8 cảnh báo sẽ áp đặt các mức thuế quan mới "đáng kể" và hạn chế xuất khẩu chip đối với tất cả quốc gia không gỡ bỏ thuế dịch vụ số và các quy định liên quan. Theo ông Donald Trump, các loại thuế dịch vụ số - hiện được áp dụng ở hàng chục quốc gia - "đều nhằm gây bất lợi hoặc phân biệt đối xử với công nghệ Mỹ". Ngoài ra, nhà lãnh đạo này cho biết Mỹ sẽ "thiết lập các biện pháp hạn chế xuất khẩu đối với công nghệ và chip được bảo vệ cao".
Theo đài CNBC, ông Donald Trump từ lâu đã tìm cách gây sức ép buộc các đối tác thương mại của Mỹ gỡ bỏ loại thuế thường được thiết kế để áp dụng với các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới, trong đó có nhiều công ty Mỹ. Các quốc gia ban hành thuế dịch vụ số lập luận rằng những đại gia công nghệ hoạt động trong lãnh thổ của họ, thu lợi nhuận khổng lồ từ công dân của họ nhưng lại đóng rất ít hoặc không đóng thuế cho chính phủ sở tại.
Thuế dịch vụ số đang là vấn đề then chốt trong các cuộc đàm phán thương mại của chính quyền ông Donald Trump. Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) gần đây ra tuyên bố chung cam kết sẽ cùng nhau "xử lý các rào cản thương mại không hợp lý" và "không áp thuế hải quan đối với các giao dịch điện tử". Hồi tháng 6, Mỹ từng thông báo sẽ chấm dứt mọi cuộc đàm phán thương mại với Canada vì loại thuế này.
Cùng ngày, Tổng thống Donald Trump cảnh báo áp thuế cao hơn đối với Trung Quốc nếu nước này hạn chế xuất khẩu nam châm đất hiếm, đe dọa phá vỡ thỏa thuận thương mại mong manh giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Cụ thể, nhà lãnh đạo này tuyên bố Bắc Kinh phải bảo đảm cung cấp nam châm đất hiếm cho Washington, nếu không sẽ đối mặt mức thuế 200%. Ông Donald Trump cũng nhấn mạnh linh kiện máy bay là một đòn bẩy quan trọng mà Washington đang có để đối phó với việc Trung Quốc kiểm soát nguồn tài nguyên đất hiếm.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung tại cuộc gặp ở Nhà Trắng hôm 25-8 Ảnh: AP
Bắc Kinh hiện kiểm soát khoảng 90% nguồn cung toàn cầu đối với nam châm đất hiếm. Ưu thế này giúp Trung Quốc có vị thế mạnh trong tiến trình đàm phán thương mại với Mỹ, quốc gia phụ thuộc nhiều vào nam châm đất hiếm cho các lĩnh vực như ô tô, điện tử và năng lượng tái tạo. Hồi tháng 6, hai nước đã đạt thỏa thuận, theo đó Trung Quốc nới lỏng kiểm soát xuất khẩu đất hiếm và Mỹ dỡ bỏ một số hạn chế công nghệ đối với hàng hóa xuất sang Trung Quốc. Hai nước cũng đồng ý gia hạn thỏa thuận đình chiến thuế quan đến giữa tháng 11.
Theo tờ The Wall Street Journal hôm 26-8, Thứ trưởng Thương mại Trung Quốc Lý Thành Cương dự kiến đến Washington trong tuần này để gặp Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer và các quan chức cấp cao của Bộ Tài chính Mỹ. Theo giới phân tích, chuyến đi của ông Lý Thành Cương có thể đặt nền tảng cho các vòng đàm phán cấp cao hơn và các giải pháp bền vững nhằm giảm căng thẳng.
Quan hệ Mỹ - Ấn Độ cũng đang xấu đi sau khi Washington thông báo áp thuế bổ sung 25% lên hàng hóa nhập khẩu từ đối tác thương mại này từ ngày 27-8 với lý do Ấn Độ mua dầu thô từ Nga. Bộ An ninh nội địa Mỹ hôm 25-8 chính thức ban hành thông báo về việc áp thuế nói trên, qua đó nâng mức thuế đối với hàng hóa Ấn Độ lên tới 50%. Cùng ngày, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tuyên bố nước này sẽ trụ vững trước sức ép kinh tế từ thuế quan Mỹ khi tiếp tục tăng cường khả năng chống chịu.
Thỏa thuận Mỹ - Hàn khó đổi
Tổng thống Donald Trump khẳng định Hàn Quốc sẽ tuân thủ các điều khoản trong thỏa thuận thuế quan gần đây bất chấp những nỗ lực thuyết phục của Tổng thống Lee Jae Myung trong cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo hôm 25-8 (giờ địa phương) tại Washington - Mỹ.
Theo hãng tin Bloomberg, tổng thống Hàn Quốc đã sử dụng cùng chiến thuật được nhiều nhà lãnh đạo nước ngoài dùng khi đến Nhà Trắng, đó là ca ngợi đà tăng trưởng của thị trường chứng khoán Mỹ, lớp mạ vàng mà ông Donald Trump đã thêm vào Phòng Bầu dục và những nỗ lực gìn giữ hòa bình của ông, đồng thời kêu gọi ông tập trung vào việc chấm dứt căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên.
Cả hai nhà lãnh đạo đề cập đến một thỏa thuận đóng tàu đang khai triển, trong đó ông Donald Trump cam kết sẽ mua tàu từ Hàn Quốc, còn ông Lee ghi nhận mong muốn của ông chủ Nhà Trắng trong việc phát triển ngành đóng tàu Hàn Quốc ngay tại Mỹ.
Các kế hoạch đầu tư tư nhân của Hàn Quốc tại Mỹ được kỳ vọng sẽ đạt khoảng 150 tỉ USD. Ngay sau cuộc gặp thượng đỉnh, hãng hàng không Korean Air Lines thông báo dự định đặt mua hơn 100 máy bay của Boeing.
Hai bên đã đạt được một thỏa thuận thương mại vào phút chót vào cuối tháng 7, trong đó Seoul chịu mức thuế 15% thay vì mức 25% mà ông Donald Trump đe dọa trước đó. Tuy nhiên, Washington sau đó muốn làm rõ chi tiết khoản đầu tư 350 tỉ USD mà Hàn Quốc cam kết rót vào Mỹ trong thỏa thuận.
Đối với Seoul, thỏa thuận này có nghĩa là xe hơi và linh kiện của họ phải chịu mức thuế tương tự Nhật Bản, khiến lợi thế cạnh tranh bị suy giảm. Ngoài ra, Hàn Quốc vẫn có nguy cơ đối mặt các mức thuế trong tương lai áp lên 2 ngành then chốt là chip và pin.
Sau cuộc gặp với ông Donald Trump, ông Lee cũng cho biết Hàn Quốc sẽ tăng chi tiêu quốc phòng để mua sắm các thiết bị tiên tiến nhưng không nêu cụ thể mức tăng là bao nhiêu.
Hải Ngọc