Thấy gì từ vụ hai anh em ruột cướp tiệm vàng ở TP Hồ Chí Minh?

Nợ nần, túng thiếu, đi cướp tiệm vàng!

Vụ cướp tiệm vàng Kim Thanh Quang Hà trên đường Đặng Thúc Vịnh xã Đông Thạnh, huyện Hóc Môn xảy ra mới đây khiến dư luận bất ngờ và ngạc nhiên, bởi hành vi của hai đối tượng gây án là anh em ruột có phần thiếu “chuyên nghiệp” dù liều lĩnh khi cầm hung khí xông vào ngang nhiên đập phá tủ để định cướp vàng, nhưng lại không cướp được tài sản gì, thậm chí còn mất thêm tài sản khi chiếc nhẫn cưới trên tay của đối tượng gây án bị vướng vào bao tay, rơi lại tại hiện trường...

Lê Duy Đạt (sinh năm 1995) và Lê Duy Đông (sinh năm 2002, quê Thanh Hóa) là anh em ruột, Đông tạm trú ở Bình Dương, còn Đạt tạm trú quận Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh. Cả hai đều không nghiện ma túy, chưa có tiền án, tiền sự.

Lê Duy Đạt khai báo hành vi tại cơ quan điều tra.

Đông với tuổi đời còn khá trẻ, vừa mới cưới vợ, nhưng lại không lo làm ăn mà ham mê cờ bạc, dẫn đến nợ nần khoản tiền hơn 100 triệu đồng. Không dám nói chuyện này cho vợ biết nhưng Đông lại tâm sự “chuyện thầm kín” với anh trai của mình. Nghe được câu chuyện, không những không khuyên nhủ em mình, Đạt còn “thương em” khi đồng ý “phi vụ làm ăn lớn” với em trai là sẽ đi cướp tiệm vàng để có tiền trả nợ!?

Hai anh em Đạt và Đông thống nhất và chuẩn bị búa đinh, phương tiện, đồng thời điều nghiên các cửa hàng, tiệm kinh doanh vàng để thực hiện hành vi cướp tài sản. Sau một thời gian, cả hai quyết định sẽ cướp tiệm vàng Kim Thanh Quang Hà. Lý do là vì xung quanh tiệm vàng này cũng có vài cửa hàng kinh doanh kim hoàn khác và tiệm vàng không có bảo vệ bên ngoài, các tuyến đường, giao thông lại khá thoáng rộng, kết nối với huyện Củ Chi cũng như các tỉnh Tây Ninh, Bình Dương, sẽ dễ bề tẩu thoát...

Khoảng 13h30 ngày 5/5, Đông và Đạt cùng đi trên một chiếc xe máy đến trước tiệm vàng này. Lúc này tiệm vàng không có khách, Đông mặc áo khoác dài tay màu đen, mặc quần dài màu đen, đeo khẩu trang, đội mũ bảo hiểm, cầm theo búa đinh, bước vào trong tiệm. Còn Đạt dừng xe cách tiệm vàng không xa.

Quan sát không thấy ai có mặt chỗ tủ vàng, Đông cầm búa đập làm tủ kính trưng bày thủng một lỗ, định lấy vàng, nhưng ngay lúc đó, nghe tiếng động bất thường, con trai chủ tiệm vàng lập tức xông ra và theo sau là bà chủ từ trong nhà chạy ra khống chế, ngăn cản Đông thoát thân. Thấy vậy, Đông bỏ chạy ra ngoài cửa hiên nhưng bị trượt ngã.

Đông giằng co với hai mẹ con chủ tiệm vàng. Người phụ nữ giật được cây búa Đông cầm trên tay và đập vào người Đông vài cái. Thấy em mình bị vây bắt, tấn công, Đạt lập tức chạy đến giải vây, cả hai sau đó phóng xe hướng về cầu Phú Cường, giáp ranh giữa TP Hồ Chí Minh và tỉnh Bình Dương tẩu thoát...

Vụ cướp tiệm vàng xảy ra trong thời gian rất ngắn, chỉ vài phút đồng hồ, nhưng đã khiến cho người trong tiệm vàng cũng như khu phố tại hiện trường vụ việc một phen hoảng hốt vì hành vi quá lộ liễu, táo tợn của hai đối tượng gây án.

Sau khi tiếp nhận thông tin trình báo vụ việc từ chủ tiệm vàng, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Ban Giám đốc Công an TP Hồ Chí Minh, áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ và kỹ năng truy xét, Đội Hình sự đặc nhiệm thuộc Phòng Cảnh sát hình sự đã chủ công, phối hợp Công an xã Đông Thạnh (huyện Hóc Môn), Công an phường An Phú Đông (quận 12), các đơn vị nghiệp vụ Công an TP Hồ Chí Minh có liên quan và Công an tỉnh Bình Dương nhanh chóng tiến hành truy xét, truy bắt các đối tượng gây án.

Các trinh sát được huy động tỏa đi nhiều hướng tại TP Hồ Chí Minh và tỉnh Bình Dương, rà theo các manh mối nhỏ nhất. Trong đó, một manh mối có giá trị tại hiện trường đó là trong quá trình cầm búa đập phá tủ kính, nhằm lấy vàng thì đối tượng gây án đã bị mảnh kính cắt vào tay, gây chảy máu. Từ đó, các trinh sát tập trung rà soát khu vực các phòng khám, bệnh viện trên địa bàn.
Hướng điều tra này đã có hiệu quả tức thì. Tại một phòng khám ở quận 12, nhân dạng hai nam thanh niên đi chung có biểu hiện vội vã, đáng ngờ được các nhân chứng miêu tả: nam thanh niên chừng 20 tuổi được một người đàn ông hơn 30 tuổi, tướng tá to lớn chở trên chiếc xe hiệu AirBlade đến phòng khám yêu cầu băng bó, khâu vết thương trên cánh tay.

Lê Duy Đông và Lê Duy Đạt sau khi bị bắt giữ.

Các mũi trinh sát tiếp tục dò tìm và phát hiện 2 đối tượng đang tẩu thoát trên địa bàn phường An Phú Đông, quận 12. Sau khoảng 2 giờ xác minh, truy xét, danh tính các đối tượng đã được Phòng Cảnh sát hình sự xác định và khoảng 18h40, hai đối tượng Đạt, Đông khi đang chở nhau trên chiếc xe máy là phương tiện gây án ở khu vực đường Vườn Lài (phường An Phú Đông, quận 12) thì bị các trinh sát Đội 2, Phòng Cảnh sát hình sự ập đến bắt giữ...

Cơ quan công an thu giữ chiếc xe máy BKS 61Z4-2962, búa đinh, đôi găng tay, trong đó có vướng lại chiếc nhẫn cưới của Đông rơi tại hiện trường. Tại cơ quan điều tra, Đông và Đạt không giấu được vẻ sợ hãi, hoang mang và khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội.

Đạt khóc, khai làm phụ hồ, thấy em trai nói chuyện đang nợ nần số tiền lớn nên khi em rủ đi cướp, thấy thương nên Đạt nhận lời rồi chở Đông đi cướp tiệm vàng... “Cướp tiệm vàng xong, tụi em không dám về nhà, vì biết là sẽ bị bắt nên đã chuẩn bị tinh thần rồi...”, Lê Duy Đông khai nhận với cán bộ điều tra.

Theo lời khai của Đông, chiếc xe phương tiện gây án là xe cũ, Đông mua lại, sử dụng lâu nay. Trước khi gây án, cả hai anh em đã tháo biển số cất đi, nhưng sau khi gây án xong lại gắn vào và tẩu thoát để tránh bị lực lượng Công an truy bắt và xóa dấu vết...

Trước đó, tại địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, vào giữa tháng 3 vừa qua, cũng với lý do nợ nần tiền bạc, đối tượng Bùi Chí Bình (sinh năm 1997, trú tại TP Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang; hiện ở phường 10, TP Vũng Tàu) đã điều khiển xe máy đến tiệm vàng Mai Kim, gặp chị Trần Thị T.M. (sinh năm 1982, trú tại xã Xuyên Mộc, huyện Xuyên Mộc) - chủ tiệm vàng, giả vờ hỏi mua 1 nhẫn vàng và 1 lắc vàng loại 18K (có giá trị trên thị trường khoảng 48 triệu đồng).

Không mảy may nghi ngờ, chị Trần Thị T.M. đưa nhẫn và lắc cho Bình đeo thử... Sau đó, Bình móc điện thoại ra giống như để chuyển khoản trả tiền, nhưng bất ngờ bỏ chạy. Rất nhanh, chủ tiệm vàng leo qua tủ kính đuổi theo. Khi Bình vừa ngồi lên xe máy thì chủ tiệm cũng kịp chặn đầu xe. Bình nổ máy chạy, chủ tiệm vẫn giữ ở đầu xe và tri hô. Hai người đàn ông ở gần đó đuổi theo, vây bắt.

Tổ công tác của Công an xã Xuyên Mộc cùng người dân đã nhanh chóng khống chế, bắt giữ Bùi Chí Bình, thu 1 nhẫn vàng, 1 lắc vàng mà đối tượng vừa cướp giật được.

Cơ quan công an phát hiện chiếc xe do Bùi Chí Bình điều khiển đã được gắn biển số giả. Bình khai nhận đang thất nghiệp, đi tìm việc nhiều lần trong thời gian dài vẫn không có nơi nào nhận vào làm nên “túng quá làm liều”?! Đáng nói, Bình từng có tiền án về tội “Cướp giật tài sản”, mới ra tù năm 2023...

Nhiều tiệm vàng thiếu cảnh giác, sơ hở trong công tác phòng ngừa

Có thể thấy, khoảng thời gian điều tra, truy bắt đối tượng trong các vụ cướp tiệm vàng của các lực lượng Công an TP Hồ Chí Minh hay Bà Rịa-Vũng Tàu chỉ mất ít giờ. Các vụ án dạng này hầu hết đều được Cơ quan công an điều tra, khám phá với thời gian rất nhanh. Bên cạnh sự quyết tâm, nỗ lực điều tra chuẩn xác, các đơn vị còn chủ động ứng dụng công nghệ và kết hợp đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ nên tội phạm dù xảo quyệt cũng khó thoát thân.

Tuy nhiên, trước các vụ việc điển hình như kể trên cũng như các vụ việc đã xảy ra gần đây, Công an TP Hồ Chí Minh và nhiều địa phương khác đã phát đi thông tin cảnh báo tội phạm cướp, cướp giật tài sản tại các cơ sở kinh doanh vàng bạc, đá quý. Nhất là thời gian gần đây, thị trường vàng trong nước biến động liên tục, giá vàng liên tiếp chạm các mức cao và vàng, trang sức quý luôn được các đối tượng trộm cắp, cướp giật nhắm đến, nhất là khi các hoạt động giao dịch, mua bán gia tăng.

Theo một số liệu từ Công an TP Hồ Chí Minh, trên địa bàn thành phố hiện có hơn 2.000 ngân hàng, chi nhánh ngân hàng trực thuộc, hơn 1.350 cơ sở kinh doanh vàng và 20 điểm thu đổi ngoại tệ. Có nhiều nguyên nhân chủ quan, khách quan dẫn đến những vụ cướp cơ sở kinh doanh vàng bạc, ngân hàng vẫn xảy ra trong thời gian qua. Trong đó, phải kể đến không ít thanh, thiếu niên lười lao động, muốn có tiền nhưng không phải làm việc, lao động, một số đối tượng thường xuyên tiếp xúc với phim ảnh, nghiện game bạo lực, nhân vật ảo... Một số người mê cờ bạc, cá độ bóng đá, đầu tư tiền ảo, chơi game... dẫn đến thua lỗ, nợ nần, không có tiền để trả nợ nên nảy sinh ý định cướp tiệm vàng, ngân hàng để giải quyết nhu cầu tiền bạc.

Bên cạnh đó, sự phát triển bùng nổ của mạng xã hội dẫn đến các thông tin tiêu cực dễ được tiếp cận, chia sẻ, đặc biệt gần đây trên không gian mạng thường xuyên xuất hiện các hội, nhóm kín chứa các nội dung như: Hội vỡ nợ làm liều, bùng nợ, trốn nợ... khi các đối tượng tham gia các hội nhóm này đã vô tình thúc đẩy hành vi phạm tội của các đối tượng dù biết rõ hậu quả có thể xảy ra cho bản thân và xã hội.

Theo Công an TP Hồ Chí Minh, thực tế nói trên còn có những nguyên nhân chủ quan như việc tuyên truyền phương thức, thủ đoạn của tội phạm cướp, cướp giật còn hạn chế dẫn đến cán bộ, công nhân viên ngân hàng, chủ cơ sở kinh doanh vàng... còn chủ quan, coi nhẹ phòng ngừa, ngăn chặn, đấu tranh. Điển hình như vụ xảy ra ở tiệm vàng tại Hóc Môn, không có bảo vệ trông coi trước tiệm...

Trong khi đó, phương thức, thủ đoạn của các đối tượng gây án thường lợi dụng lúc vắng người qua lại, vắng người thực hiện giao dịch..., đối tượng sử dụng hung khí nguy hiểm không chế bảo vệ, nhân viên ngân hàng, tiệm vàng để cướp tài sản và nhanh chóng tẩu thoát.

Các đối tượng thường từ 1-2 người sử dụng xe gian, biển số giả đến hiện trường để gây án. Đáng chú ý, không ít đối tượng gây án chưa có tiền án, tiền sự, không có việc làm ổn định, nợ nần, khó khăn về kinh tế; sử dụng mạng xã hội liên lạc với nhau để cùng nhau đi cướp tài sản tại các ngân hàng, cơ sở kinh doanh vàng sau đó tẩu thoát, phân tán tài sản gây khó khăn cho lực lượng chức năng trong quá trình điều tra, phá án và thu hồi tài sản cho bị hại...

Do đó, để phòng ngừa cướp, cướp giật, Công an TP Hồ Chí Minh đã khuyến cáo các cơ sở kinh doanh vàng bạc, đá quý, ngân hàng cần thường xuyên phối hợp với lực lượng chức năng cập nhật phương thức, thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm cướp, cướp giật tài sản để tuyên truyền đến cán bộ, nhân viên; nâng cao tinh thần cảnh giác, điều chỉnh kịp thời các quy định làm việc, tiếp khách.

Các cơ sở kinh doanh vàng bạc, đá quý cần tuyển chọn nhân viên bảo vệ chuyên nghiệp, có sức khỏe tốt, bố trí thực hiện nhiệm vụ bảo vệ tiệm vàng; hoặc thuê công ty kinh doanh dịch vụ bảo vệ có trang bị công cụ hỗ trợ được pháp luật cho phép. Mỗi tiệm vàng cần đầu tư hệ thống camera an ninh giám sát, chuông báo động và phát tín hiệu có kết nối với công an địa phương để khi có sự cố xảy ra, lực lượng Công an có thể phản ứng kịp thời...

Phú Lữ