Thay đổi lịch công bố GDP và các chỉ tiêu kinh tế - xã hội

Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) mới có thông báo gửi đến các cơ quan báo chí về việc thay đổi lịch công bố số liệu thống kê kinh tế - xã hội hàng tháng và hàng quý.

Theo cơ quan thống kê, ngày 7/6/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 62/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều, phụ lục của Nghị định số 94/2016 ngày 1/7/2016 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thống kê và Nghị định số 94/2022 ngày 7/11/2022 của Chính phủ quy định nội dung chỉ tiêu thống kê thuộc hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia và quy trình biên soạn chỉ tiêu tổng sản phẩm trong nước, chỉ tiêu tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Nghị định có hiệu lực thi hành từ ngày 1/8/2024 và bảo đảm cho việc thu thập, biên soạn thông tin thống kê phản ánh chính xác, đầy đủ, đúng bản chất của một kỳ báo cáo, đặc biệt là kỳ báo cáo tháng phục vụ kịp thời cho các cơ quan Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và chính quyền các cấp trong quản lý, điều hành.

Theo đó, Chính phủ quy định thay đổi lịch phổ biến một số thông tin thống kê quan trọng của cơ quan thống kê Trung ương.

Lịch phổ biến một số thông tin thống kê sau khi thay đổi.

Cụ thể, số liệu chính thức chỉ số giá tiêu dùng (CPI) phổ biến vào ngày 6 của tháng kế tiếp sau tháng báo cáo, khác với quy định hiện hành là "ngày 29 hàng tháng, riêng tháng 2 là ngày cuối tháng".

Số liệu ước tính tỉ lệ lao động đã qua đào tạo có bằng, chứng chỉ phổ biến vào ngày 6 của tháng kế tiếp sau quý báo cáo. Số liệu sơ bộ tỉ lệ lao động đã qua đào tạo có bằng, chứng chỉ phổ biến vào ngày 6 của tháng đầu tiên của quý thứ hai sau quý báo cáo.

Số liệu ước tính tỉ lệ thất nghiệp phổ biến vào ngày 6 của tháng kế tiếp sau quý báo cáo. Số liệu sơ bộ tỉ lệ thất nghiệp phổ biến vào ngày 6 của tháng đầu tiên của quý thứ hai sau quý báo cáo.

Báo cáo kinh tế - xã hội tháng, quý I, quý II và 6 tháng, quý III và 9 tháng, quý IV và cả năm phổ biến vào ngày 6 của tháng kế tiếp sau kỳ báo cáo.

Trước đó, trả lời báo chí về việc vì sao Tổng cục Thống kê đề xuất Chính phủ thay đổi thời gian phổ biến thông tin thống kê, bà Nguyễn Thị Hương - Tổng Cục trưởng Tổng cục Thống kê cho biết, số liệu thống kê phải thống nhất giữa các cơ quan, địa phương và phản ánh tình hình kinh tế-xã hội trọn tháng, quý, năm báo cáo.

Hay nói cách khác, việc thu thập, biên soạn thông tin thống kê phải phản ánh chính xác, đầy đủ, đúng bản chất của một kỳ báo cáo, đặc biệt là kỳ báo cáo tháng.

Tổng Cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Thị Hương (Ảnh: Thu Huyền).

Xuất phát từ thực trạng công tác thống kê hiện nay - quy trình thu thập, tổng hợp, biên soạn thông tin thống kê phải được thực hiện sớm để cơ quan thống kê có đủ thời gian tổng hợp, kiểm tra, xác minh thông tin từ cấp huyện, cấp tỉnh đến cấp Trung ương dẫn đến những hạn chế, bất cập.

Trong đó, thông tin thu thập phản ánh không đầy đủ, đúng thực tế hoạt động của các đơn vị theo tháng hành chính, không phản ánh đúng thuật ngữ số liệu trong tháng, trong quý; số liệu có sự gối đầu từ tháng trước sang tháng sau, quý trước sang quý sau,…

"Với quy định công bố vào ngày 29 hàng tháng dẫn đến xung đột, dễ gây hiểu nhầm cho người sử dụng thông tin thống kê đối với một số chỉ tiêu thống kê kinh tế tổng hợp do Tổng cục Thống kê công bố và do bộ, ngành có liên quan công bố vì thời điểm công bố, thời kỳ số liệu khác nhau", bà Hương cho hay.

Dẫn ví dụ, bà Hương cho biết, Bộ Tài chính gửi thông tin số liệu ước tính thu, chi ngân sách cho Tổng cục Thống kê phục vụ biên soạn GDP vào ngày 15 tháng cuối quý, trong khi số liệu báo cáo của Bộ Tài chính tính đến ngày 28 hàng tháng.

Bên cạnh đó, thời gian kiểm tra, rà soát, tính toán, tổng hợp và biên soạn các chỉ tiêu tổng hợp ngắn, gấp, đặc biệt là thông tin, dữ liệu hành chính tổng hợp từ báo cáo của các bộ, ngành, UBND cấp tỉnh; thời gian thu thập thông tin tại địa bàn ngắn và có nhiều cuộc điều tra cùng diễn ra nên tạo áp lực lớn đối với cơ quan thống kê.

"Để khắc phục những bất cập nêu trên, đồng thời bảo đảm cho việc thu thập, biên soạn thông tin thống kê phản ánh chính xác, đầy đủ, đúng bản chất của một kỳ báo cáo, đặc biệt là kỳ báo cáo tháng, cần thiết phải thay đổi lịch công bố, phổ biến thông tin thống kê", Tổng Cục trưởng Tổng cục Thống kê nêu rõ.

Nguyễn Thu Huyền