Thanh tra Chính phủ chỉ ra nhiều vấn đề tại các dự án của NC Home, Matexim Hải Phòng, GFS Việt Nam
Sau khi kiểm tra, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra nhiều thiếu sót, hạn chế tại các dự án của công ty NC Home, Matexim Hải Phòng và GFS Việt Nam. Trong đó, có chủ đầu tư bị xử phạt vì vi phạm tiến độ thực hiện dự án, thi công không phép.
Chủ đầu tư dự án tòa nhà Matexim Hải Phòng Plaza chậm triển khai các thủ tục
Thanh tra Chính phủ vừa công khai kết luận thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất đai; quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng của UBND TP Hải Phòng.
Theo nội dung kết luận, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra nhiều thiếu sót, hạn chế ở hàng loạt dự án tại TP Hải Phòng, trong đó có Dự án đầu tư tòa nhà Matexim Hải Phòng Plaza tại số 20 đường Trần Phú, quận Ngô Quyền, do Công ty Cổ phần Matexim Hải Phòng - Animex làm chủ đầu tư.
Dự án Tòa nhà Matexim Hải Phòng Plaza được khởi công vào năm 2011 để sử dụng làm trung tâm thương mại, văn phòng, căn hộ bán và cho thuê. Quy mô dự án cao 16 tầng nổi, 2 tầng hầm với tổng diện tích sàn 22.465 m2.
Kết quả thanh tra cho thấy, UBND TP Hải Phòng có quyết định cho chủ đầu tư thuê để xây dựng trung tâm thương mại, văn phòng cho thuê, căn hộ để bán và cho thuê nhưng chưa thực hiện trình tự, thủ tục chuyển mục đích từ thuê đất sang giao đất thực hiện dự án. Điều này không đúng quy định luật đất đai, dẫn đến chưa xác định được tiền sử dụng đất theo mục đích của dự án. Cục thuế thành phố vẫn đang xác định tiền thuê đất hàng năm theo mục đích sử dụng cũ.
Đến thời điểm thanh tra, dự án chưa được UBND thành phố Hải Phòng phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, chưa ký hợp đồng thuê đất và chưa cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Công ty Matexim Hải Phòng - Animex (do vẫn còn một số hộ dân sinh sống trong dự án chưa thực hiện di dời).
"Dự án bị chậm tiến độ đầu tư, bên cạnh những lý do khách quan như vướng mắc về giải phóng mặt bằng thì chủ đầu tư chậm triển khai các thủ tục về đầu tư, quy hoạch, xây dựng theo quy định", kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ nêu thêm.
Với những tồn tại nêu trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị UBND TP Hải Phòng kiểm tra, rà soát lại thủ tục pháp lý về đất đai, đầu tư, liên doanh, liên kết; thực hiện đúng trình tự, thủ tục chuyển mục đích từ thuê đất sang giao đất; xác định tiền sử dụng đất, nghĩa vụ tài chính về đất theo đúng mục đích được giao.
Qua kiểm tra, rà soát và thực hiện kết luận thanh tra, nếu phát hiện có vi phạm pháp luật về hình sự thì chuyển vụ việc sang cơ quan điều tra để xử lý theo quy định.
Công ty NC Home thi công không phép
Một trong những vi phạm đáng chú ý là dự án khách sạn quốc tế Đồ Sơn, ở phường Hải Sơn, quận Đồ Sơn do Công ty cổ phần kinh doanh bất động sản NC Home (Công ty NC Home) làm chủ đầu tư.
Dự án có các hạng mục, khách sạn 5 sao cao 18 tầng (chưa kể 1 tầng kỹ thuật và 1 tầng mái) với 177 phòng nghỉ và các công trình phụ trợ, gồm: Trung tâm hội nghị hội thảo, bể bơi trong nhà và ngoài trời, sân tập golf, sân tennis… với diện tích sử dụng là hơn 4,7ha và tổng vốn đầu tư dự án là hơn 633 tỷ đồng.
Theo nội dung kết luận thanh tra, dự án trước đây do Công ty cổ phần Tập đoàn Nam Cường (tiền thân là Công ty TNHH Thương mại và Du lịch Nam Cường) làm chủ đầu tư.
Theo đề nghị của Công ty cổ phần Tập đoàn Nam Cường, tháng 6/2022, UBND TP. Hải Phòng đã đồng ý chủ trương cho công ty này chuyển nhượng cho nhà đầu tư mới là Công ty NC Home.
Dự án này gồm 2 khu, trong đó khu A xây dựng khách sạn quốc tế, có diện tích hơn 2,2 ha; khu B xây dựng trung tâm du lịch và giải trí, có diện tích hơn 2,5 ha. Dự án được Thanh tra Chính phủ đánh giá, dự án phù hợp tính chất sử dụng đất theo quy hoạch chung của TP Hải Phòng đến năm 2025; phù hợp với tính chất sử dụng đất theo quy hoạch phân khu 1/2000 quận Đồ Sơn đến năm 2025.
Cũng theo kết luận, quy hoạch chi tiết của dự án tuân thủ quy hoạch phân khu về tầng cao, mật độ xây dựng phù hợp quy chuẩn quy hoạch xây dựng.
Về xây dựng, Công ty cổ phần Tập đoàn Nam Cường đã xây dựng công trình khách sạn 18 tầng. Sau khi nhận chuyển nhượng dự án, Công ty NC Home tiếp tục công tác chỉnh trang, cải tạo hoàn thiện tòa nhà khách sạn 18 tầng và các công trình phụ trợ theo quy hoạch đã duyệt. Trong đó, các hạng mục Công ty NC Home thi công nói trên gồm: Sân vườn cảnh quan, bể bơi, giao thông nội khu, nhà kỹ thuật, trung tâm hội nghị, hội thảo...
Tuy nhiên, sau khi chuyển nhượng, các hạng mục công trình mà Công ty NC Home đang thi công dự án khách sạn quốc tế Đồ Sơn chưa được cấp phép xây dựng, là vi phạm Luật Xây dựng. Từ vi phạm trên, Chủ tịch UBND quận Đồ Sơn đã ban hành quyết định xử phạt Công ty NC Home 140 triệu đồng. Sau đó, UBND quận Đồ Sơn đã có văn bản yêu cầu Công ty NC Home dừng thi công tuyệt đối các công trình vi phạm, khẩn trương thực hiện các thủ tục về đất đai, đầu tư, đề nghị cấp có thẩm quyền cấp phép xây dựng.
"Đến thời điểm thanh tra, UBND TP Hải Phòng chưa ban hành quyết định thu hồi đất của Công ty cổ phần Tập đoàn Nam Cường để giao cho Công ty NC Home thuê đất theo hợp đồng chuyển nhượng đã được UBND TP Hải Phòng chấp thuận.
Công ty cổ phần Tập đoàn Nam Cường vẫn đang tiếp tục thực hiện nộp tiền thuê đất hàng năm và không nợ đọng tiền thuê đất với Nhà nước", kết luận của Thanh tra chính phủ nêu.
Thanh tra Chính phủ kiến nghị UBND TP Hải Phòng kiểm tra, rà soát việc chậm tiến độ đầu tư xây dựng đối với một số hạng mục của dự án, đánh giá nguyên nhân và có biện pháp xử lý việc chậm tiến độ theo quy định của pháp luật về đầu tư và pháp luật về đất đai.
Chỉ đạo các cơ quan chức năng yêu cầu chủ đầu tư dự án khẩn trương hoàn thiện các thủ tục pháp lý về đầu tư đất đai, cấp phép xây dựng theo quy định.
Bị phạt vì xây dựng nhà máy phân bón NPK chưa đúng tiến độ
Dự án xây dựng nhà máy phân bón NPK tại xã Kiền Bái, huyện Thủy Nguyên do Công ty Cổ phần phát triển nông nghiệp GFS Việt Nam (Công ty GFS Việt Nam) làm chủ đầu tư. Mục tiêu là xây dựng nhà máy để đáp ứng nhu cầu phân bón cho sản xuất nông nghiệp với công suất 360.000 tấn một năm.
Tổng mức đầu tư hơn 398 tỷ đồng trên diện tích 88.880 m2. Giai đoạn 1 đầu tư dây chuyền sản xuất phân bón NPK công suất 75.000 tấn một năm, giai đoạn 2 tiếp tục triển khai các hạng mục để nâng công suất nhà máy lên 360.000 tấn một năm.
Tháng 10/2016, UBND Hải Phòng có quyết định cho phép Công ty GFS Việt Nam thuê đất để xây dựng nhà máy, hình thức là thuê đất trả tiền hàng năm. Doanh nghiệp hiện đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính về tiền thuê đất đến hết năm 2023.
Cơ quan thanh tra chỉ ra một số sai phạm của dự án như các công trình xây dựng đều không có giấy phép xây dựng kèm theo hồ sơ thiết kế cấp phép được thẩm định. Các hồ sơ cũng không lưu trữ đầy đủ. Cuối năm 2016, Thanh tra Sở Xây dựng TP Hải Phòng đã quyết định xử phạt hành chính hành vi vi phạm không lưu trữ đầy đủ hồ sơ chất lượng công trình theo quy định.
Dự án chậm tiến độ và tạm dừng hoạt động từ năm 2017. Theo Báo cáo số 10/BC-NNVN vào tháng 3/2024, công ty mới đầu tư dây chuyền và chạy thử với tổng chi phí hơn 14 tỷ đồng (đạt 3,5% tổng mức đầu tư dự án). Từ 2017 tới nay, dự án dừng hoạt động, không triển khai tiếp (chậm 7 năm theo Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư).
Năm 2023, Sở Kế hoạch và Đầu tư Hải Phòng đã xử phạt Công ty GFS Việt Nam 85 triệu đồng vì chưa thực hiện đúng tiến độ dự án. Còn từ 2016 đến nay, Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hải Phòng chưa thanh tra, kiểm tra việc sử dụng đất nên không có kiến nghị thành phố xử lý theo quy định.
Sau khi nêu ra vi phạm, Thanh tra Chính phủ đề nghị TP Hải Phòng rà soát việc chậm tiến độ với dự án nhà máy NPK, đánh giá nguyên nhân và có biện pháp xử lý nghiêm theo pháp luật về đầu tư và đất đai.