Người dân Ninh Bình bức xúc vì nhà máy tinh bột sắn gây ô nhiễm

Yêu cầu nhà máy dừng sản xuất

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Xuân Đức, Chi cục trưởng Chi cục Môi trường và Biển đảo (Sở TN&MT Ninh Bình) cho biết: "Sau khi Sở TN&MT tỉnh Ninh Bình thành lập đoàn kiểm tra thực trạng Nhà máy tinh bột sắn xuất khẩu Elmaco (xã Sơn Lai, huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình) bước đầu đã xác định được những vi phạm như khối lượng bã sắn công ty Elmaco đang để ở những vị trí không đúng quy định. Chúng tôi đang xác định khối lượng không đúng quy định này. Bằng mắt thường cũng xác định lỗi vi phạm này khá rõ ràng. Chúng tôi đã gửi mẫu đi Hà Nội và Hải Phòng phân tích, đơn vị tư vấn cũng đang xác định khối lượng vi phạm trên".

Người dân canh gác ngày đêm để phản đối nhà máy sắn gây ô nhiễm

Theo ông Nguyễn Cao Sơn - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình, sau khi nắm bắt tình hình, UBND tỉnh đã chỉ đạo sở TN&MT thành lập Đoàn kiểm tra: "Bước đầu chúng tôi đang yêu cầu dừng sản xuất đối với cơ sở này. Sau khi nhận kết quả của các mẫu xét nghiệm, tùy vào mức độ sẽ có hình thức xử lý theo quy định".

Trước đó, UBND huyện Nho Quan có báo cáo gửi UBND tỉnh Ninh Bình về tình hình hoạt động và công tác bảo vệ môi trường của Nhà máy tinh bột sắn xuất khẩu Elmaco. Huyện Nho Quan đề nghị tỉnh Ninh Bình chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tổ chức kiểm tra hoạt động bảo vệ môi trường của Nhà máy theo Đề án bảo vệ môi trường chi tiết đã được Sở phê duyệt năm 2015.

Bên cạnh đó, huyện Nho Quan cũng đề nghị Công an tỉnh Ninh Bình chỉ đạo công an các cấp phối hợp với UBND huyện nắm bắt tình hình, kịp thời giải quyết các tình huống phát sinh, không để các đối tượng lợi dụng kích động, phát sinh thành điểm nóng, phức tạp về an ninh trật tự.

Ngày 25/11, UBND huyện Nho Quan đã tổ chức hội nghị đối thoại với lãnh đạo nhà máy và đại diện cử tri 4 thôn của xã Sơn Lai. Tại hội nghị người dân đã phát biểu nhiều ý kiến bức xúc, yêu cầu nhà máy dừng sản xuất, chuyển đổi sang các ngành nghề khác ít ô nhiễm với môi trường.

Sau khi tiếp nhận ý kiến người dân, ông Hoàng Khắc Tiệp, Chủ tịch UBND huyện Nho Quan đã yêu cầu Nhà máy tinh bột sắn xuất khẩu Elmaco tạm dừng sản xuất để khắc phục, hoàn thiện hồ sơ thủ tục, hệ thống xử lý môi trường theo đúng Đề án bảo vệ môi trường chi tiết đã được phê duyệt năm 2015. Bên cạnh đó, nhà máy phải khẩn trương hoàn thiện hồ sơ cấp giấy phép môi trường trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, thời gian xong trước ngày 1/1/2025 (theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020).

Lãnh đạo huyện Nho Quan yêu cầu công ty chỉ đi vào hoạt động sản xuất khi thực hiện xong các nội dung trên. Tuy nhiên, đến ngày 26/11, Nhà máy tinh bột sắn xuất khẩu Elmaco đã "phớt lờ" chỉ đạo trên của Chủ tịch UBND huyện Nho Quan, tiếp tục vận chuyển sắn tươi về tập kết trong khuôn viên để chuẩn bị sản xuất. Việc này làm người dân bức xúc, tụ tập để phản đối không được sản xuất.

Người dân chia ca, xuyên đêm chặn xe vận chuyển sắn

Trong những ngày của tháng 11 và 12, người dân các thôn: Xát, Me, Tân Sơn, Lược thuộc xã Sơn Lai (huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình) dựng lều trước cổng Nhà máy tinh bột sắn xuất khẩu Elmaco để phản đối việc nhà máy sản xuất gây ô nhiễm môi trường ảnh hưởng đến đời sống của hàng trăm hộ dân sống xung quanh. Người dân cắt cử người xuyên đêm canh gác, nếu phát hiện xe vận chuyển sắn vào nhà máy sẽ ngăn cản, không cho doanh nghiệp này tập kết nguyên liệu để tiếp tục sản xuất gây ô nhiễm môi trường.

Khu vực người dân phát hiện nhà máy sắn chôn lấp chất thải sau khi chế biến tinh bột sắn

Ông Lê Văn Minh, Trưởng thôn Xát bức xúc: "Sau khi người dân kiến nghị nhiều, lãnh đạo UBND huyện Nho Quan đã về làm việc trực tiếp, đối thoại với nhân dân, yêu cầu nhà máy dừng hoạt động nhưng doanh nghiệp này đã bỏ ngoài tai chỉ đạo của chính quyền. Việc làm này của họ là bất chấp các quy định của pháp luật cũng như coi thường tính mạng của nhân dân và phớt lờ ý kiến chỉ đạo của UBND huyện".

Theo phản ánh của người dân, từ nhiều năm qua Nhà máy tinh bột sắn xuất khẩu Elmaco hoạt động trên địa bàn gây ô nhiễm, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người dân địa phương. Khu vực dân cư ở gần cổng nhà máy ngày đêm bị hành hạ bởi mùi hôi thối nồng nặc từ chất thải của nhà máy trong quá trình sản xuất thải ra. "Khổ nhất là những hộ dân ở khu vực nền đất thấp hơn nhà máy. Nguồn nước tại các khu dân cư này đang ô nhiễm nặng nề, nước giếng đổi màu không thể sử dụng được, nước ao nuôi cá bị ô nhiễm cá chết hàng loạt. Những năm qua, tỷ lệ người dân mắc bệnh không ngừng tăng lên, nghi do sử dụng phải nguồn nước thải ô nhiễm của nhà máy sắn ngấm vào mạch nước ngầm trong lòng đất", một người dân nói.

Đỉnh điểm là những ngày gần đây, người dân phát hiện, nhà máy này đã vận chuyển chất thải là bã sắn lên khu vực đồi cao để cải tạo đất trồng cây gây phát tán mùi hôi, thối ra môi trường ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người dân.

Sẽ xử lý nghiêm những vi phạm theo quy định

Liên quan đến nội dung này, ông Nguyễn Thanh Thủy - Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Ninh Bình cho biết, sau khi nắm bắt tình hình, sở đã ban hành quyết định về việc kiểm tra định kỳ việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường đối với Nhà máy tinh bột sắn xuất khẩu Elmaco (xã Sơn Lai, huyện Nho Quan).

Theo quyết định, đoàn kiểm tra sẽ kiểm tra hồ sơ pháp lý và việc thực hiện các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường trong quá trình hoạt động tại Nhà máy tinh bột sắn xuất khẩu Elmaco; lấy mẫu, phân tích môi trường tại nhà máy này và khu vực phụ cận. Khi có kết quả tổng hợp, báo cáo Giám đốc Sở, đề xuất xử lý vi phạm hành chính đối với các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường hoặc đề xuất các biện pháp khắc phục những tồn tại.

"Việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường tại Nhà máy tinh bột sắn xuất khẩu Elmaco sẽ được làm rõ. Nếu doanh nghiệp này không thực hiện đúng theo Đề án bảo vệ môi trường chi tiết đã được phê duyệt năm 2015, cơ quan chức năng sẽ xử lý vi phạm, đình chỉ hoạt động, yêu cầu khắc phục hậu quả. Nếu phát hiện sai phạm nghiêm trọng, sở sẽ đề xuất phương án đóng cửa nhà máy và áp dụng các hình thức xử lý theo quy định của pháp luật", ông Nguyễn Thanh Thủy khẳng định.

Văn Ngân/VOV.VN