Thắm tình hữu nghị Sông Mã - Mường Ét
Chiềng Khương, huyện Sông Mã là nơi dòng sông Mã từ nước ta chảy sang nước bạn Lào anh em. Dòng sông Mã đã chứng kiến những câu chuyện thủy chung của nhân dân hai huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La và huyện Mường Ét, tỉnh Hủa Phăn, nước CHDCND Lào trong suốt chiều dài lịch sử của hai dân tộc.
Chúng tôi có mặt tại Trạm Kiểm soát liên hợp cửa khẩu Chiềng Khương, là cửa khẩu quốc tế thông thương với cửa khẩu bản Đán, tỉnh Hủa Phăn, nước CHDCND Lào. Những ngày giáp tết, Cửa khẩu tiếp đón hàng trăm lượt khách thông thương qua lại thăm thân, tham quan và buôn bán các loại hàng hóa. Đại úy Nguyễn Văn Khánh, Trạm trưởng, cho hay: Mùa xuân năm nay, bà con 2 bên biên giới vui mừng khi con đường giao thương nối liền Sông Mã - Mường Ét tiếp tục được đầu tư nâng cấp; cảnh quan khu vực mốc được tu sửa, tạo thuận lợi cho nhân dân hai bên phát triển kinh tế, giao thương buôn bán, thăm thân.
Khu vực cửa khẩu Chiềng Khương - bản Đán là điểm sáng của mối quan hệ, giao lưu giữa nhân dân hai bên biên giới. Hằng năm, đến vụ mùa, nhân dân hai bên lại cùng nhau tu sửa, phát quang và khơi thông mương dẫn nước tưới cho hơn 100 ha ruộng của cụm 8 bản thuộc huyện Mường Ét và 15 ha ruộng của xã Chiềng Khương.
Ông Bun Thăm, Trưởng bản Bỉa, huyện Mường Ét, tỉnh Hủa Phăn, cho biết: Cùng nhau sản xuất trên cánh đồng, bà con nước bạn Việt Nam đã hướng dẫn chúng tôi gieo cấy các loại giống lúa mới năng suất cao, cách phòng trừ sâu bệnh hại trên lúa, kỹ thuật chăm sóc, đảm bảo lúa sinh trưởng và phát triển tốt, năng suất bình quân đạt 5 tấn/ha. Nhân dân hai bản rất gần gũi, coi nhau như người một nhà, bên kia khó khăn, bên này sẵn sàng giúp đỡ. Hai bản thường xuyên tổ chức giao lưu thể thao, văn nghệ, mời nhau sang thăm những dịp lễ, tết, ngày quan trọng của hai bản.
Hằng ngày, những phiên chợ biên giới trở thành nơi gặp gỡ, trao đổi hàng hóa và sẻ chia câu chuyện cuộc sống. Người dân Sông Mã mang sang Mường Ét những bó rau tươi, gạo nếp thơm. Ngược lại, bà con Mường Ét mang tới những sản phẩm đặc trưng như mật ong rừng, thổ cẩm. Vào mùa xuân, khi các lễ hội truyền thống của dân tộc Thái, Mông, Lào được tổ chức, cũng là lúc không gian văn hóa hai bên biên giới thêm phần sôi động.
Huyện Sông Mã có 4 xã biên giới, 43,5 km đường biên, với 43 mốc quốc gia; trên địa bàn huyện có Đồn Biên phòng cửa khẩu Chiềng Khương và Đồn Biên phòng Mường Cai. Ông Lò Văn Sinh, Chủ tịch UBND huyện, cho biết: Huyện đã đẩy mạnh tuyên truyền tới cán bộ, chiến sĩ và nhân dân các dân tộc giữ gìn, vun đắp mối quan hệ; chấp hành tốt chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Chỉ đạo các lực lượng chức năng, các xã giáp biên giới phối hợp với chính quyền, các lực lượng của nước bạn thông tin kịp thời về tình hình quản lý đường biên, mốc giới; duy trì chế độ giao ban định kỳ để trao đổi tình hình. Từ đó có biện pháp phối hợp, hỗ trợ nhau giải quyết các vụ việc liên quan đến an ninh trật tự khu vực biên giới; thực hiện tốt hiệp định, quy chế, xây dựng đường biên, mốc giới ổn định, hòa bình, phát triển.
Trong năm 2024, huyện đã tổ chức hội nghị giao ban định kỳ với huyện Mường Ét. Tham dự “Ngày hội Du lịch Văn hóa Sơn La - Hủa Phăn năm 2024” tại tỉnh Hủa Phăn; kết hợp trưng bày gian hàng sản phẩm du lịch, văn hóa, sản vật tại ngày hội. Tổ chức hội nghị giao ban định kỳ giữa Ban CHQS huyện Sông Mã với Ban CHQS huyện Mường Ét; hội nghị giao ban định kỳ trao đổi thông tin, phối hợp nắm tình hình về phát triển kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, tình hình khu vực biên giới giữa xã Mường Cai, huyện Sông Mã với cụm Nậm Cuổng, huyện Mường Ét; xã Mường Sai, huyện Sông Mã với cụm Nà Toong, huyện Xiềng Khọ, tỉnh Hủa Phăn.
Công tác đối ngoại về kinh tế được triển khai có hiệu quả. Trong đó, huyện Sông Mã và Mường Ét tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, nhân dân mua bán, trao đổi hàng hóa phục vụ đời sống sản xuất của người dân. Khảo sát, triển khai chương trình hỗ trợ phát triển cây ăn quả; cử cán bộ trao đổi thông tin, hướng dẫn kỹ thuật, giúp xây dựng các mô hình phát triển kinh tế. Tổng sản lượng xuất, nhập khẩu hàng hóa năm 2024 với huyện Mường Ét, tỉnh Hủa Phăn đạt trên 3.154 USD, trong đó, xuất khẩu 290.738 USD; nhập khẩu trên 2.863 USD. Hiện nay, tại huyện Mường Ét có 17 doanh nghiệp Việt Nam đầu tư thúc đẩy sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi, kinh doanh; có 13 cửa hàng phân phối sản phẩm các công ty.
Tại xã Mường Cai, lễ hội ném còn, múa xòe thu hút người dân địa phương và có sự góp mặt của bà con huyện Mường Ét, tỉnh Hủa Phăn, nước CHDCND Lào. Những điệu múa lăm vông, khèn Mông hòa quyện với tiếng nhạc cụ dân tộc, tạo nên bầu không khí đoàn kết, ấm áp. Anh Cháy Phết Thănthana, đến từ huyện Mường Ét, chia sẻ: Vào mùa xuân, tôi thường sang huyện Sông Mã chơi. Tôi được mọi người chào đón nồng nhiệt. Các lễ hội của hai bên không chỉ để vui chơi, mà còn giúp chúng tôi học hỏi thêm về văn hóa của nhau.
Với việc tăng cường củng cố và mở rộng quan hệ hợp tác hữu nghị, đẩy mạnh giao thương hàng hóa, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, giao lưu văn hóa giữa huyện Sông Mã và huyện Mường Ét, đã góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới quốc gia, vun đắp tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt Việt - Lào ngày càng bền vững, thủy chung, son sắt.