Tây Nguyên mà tưởng Từ Liêm, Ba Đình
'Đường vào phố núi quê em/ Tây Nguyên mà tưởng Từ Liêm, Ba Đình'. Câu thơ của Lam Hồng không chỉ là nỗi niềm riêng, mà còn là cảm xúc chung của bất kỳ ai đặt chân đến Nam Ban, thị trấn nhỏ bé ẩn mình bên dòng sông Cam Ly, ngay sát cạnh TP Đà Lạt. Nơi đây, một vùng kinh tế mới mang đậm dấu ấn Hà Nội, đang ngày càng phát triển, văn minh, hiện đại và dần trở thành điểm đến được khách du lịch yêu thích.

Thác Voi và một góc thị trấn Nam Ban
• HÀ NỘI GIỮA LÒNG TÂY NGUYÊN
Nằm cách trung tâm TP Đà Lạt khoảng 30 km, thị trấn Nam Ban, huyện Lâm Hà sở hữu diện tích khiêm tốn, khoảng 20 km2. Địa hình nơi đây là sự chuyển tiếp độc đáo giữa cao nguyên và vùng bình nguyên, với độ cao trung bình từ 800 đến 1.000 m so với mực nước biển.
Nam Ban từng là Nông trường Nam Ban, được thành lập vào năm 1981 như một trung tâm của Vùng kinh tế mới Hà Nội tại Lâm Đồng. Những con phố mang tên Đông Anh, Từ Liêm, khu chợ Thăng Long sầm uất, con đường Điện Biên Phủ dẫn đến khu phố Ba Đình - tất cả đều gợi nhớ về Thủ đô ngàn năm văn hiến. Hiện, huyện lỵ của Lâm Hà đặt tại thị trấn Đinh Văn, nhưng thị trấn Nam Ban chính là “thủ phủ” của người Hà Nội trên đất Lâm Đồng.
Tuy vậy, ở đây không chỉ có người Kinh từ Hà Nội mà còn là nơi sinh sống của đồng bào K’Ho, Mạ, Tày, Thái, tạo nên một bức tranh văn hóa đa sắc màu.
Câu chuyện về sự hình thành của Nam Ban gắn liền với những năm tháng lịch sử đầy biến động. Vào cuối năm 1975, ông Chế Đặng - Chủ tịch UBND tỉnh Tuyên Đức lúc đó trong một chuyến thăm Hà Nội đã đề xuất với bác sĩ Trần Duy Hưng - Chủ tịch UBND TP Hà Nội, về việc đưa người dân Hà Nội vào Tuyên Đức lập nghiệp. Vùng đất bazan màu mỡ, khí hậu ôn hòa ở hạ lưu suối Cam Ly đã lọt vào mắt xanh của đoàn cán bộ khoa học Hà Nội. Ngày 29/3/1976, đoàn xe chở 125 thanh niên tiền trạm từ huyện Gia Lâm đã đặt chân đến vùng đất này, khai sinh ra một Nam Ban mang đậm hồn Hà Nội giữa lòng Tây Nguyên.
• NAM BAN NGÀY NAY KHÔNG CHỈ LÀ KÝ ỨC
Gần 49 năm đã trôi qua, ngày nay, Nam Ban không chỉ là một mảnh đất mang dấu ấn lịch sử của những người Hà Nội đi khai hoang, mở đất làm kinh tế mới, mà còn là một điểm đến du lịch hấp dẫn. Dọc theo con đường từ xã Tà Nung (TP Đà Lạt) đến thị trấn Nam Ban, du khách sẽ bắt gặp rất nhiều địa điểm du lịch sinh thái, giải trí mọc lên bên những cái tên đường rất thân quen như: Mê Linh, Ba Đình, Đống Đa... Các cửa hàng, quán ăn ở vùng này cũng mang hương vị đặc trưng của thủ đô như: bánh cuốn Thanh Trì, bún chả Hà Nội, miến ngan, ngan cháy tỏi...
Mặc dù không có nhiều thắng cảnh nổi tiếng như Đà Lạt nhưng Nam Ban vẫn sở hữu những nét văn hóa đặc trưng hấp dẫn du khách và những điểm đến du lịch khám phá thú vị, trong đó đặc biệt phải kể đến là ngọn Thác Voi hùng vĩ nước ầm ào quanh năm và ngôi chùa Linh Ẩn, nơi gắn liền với đời sống của những người một thời đi khai hoang, mở đất.
Ngoài ra, Nam Ban hiện nay còn có những làng nghề trồng dâu, nuôi tằm, dệt lụa, chế biến cà phê nổi tiếng thu hút sự quan tâm tìm hiểu của du khách trong và ngoài nước. Với khí hậu á nhiệt đới ôn hòa, đất đai màu mỡ, Nam Ban là nơi lý tưởng để phát triển nông nghiệp và du lịch sinh thái. Những đồi chè, vườn dâu xanh mướt, những vườn cà phê đặc sản thơm ngát,... tất cả tạo nên một không gian thanh bình. Du khách còn có thể tham quan các di tích lịch sử, tìm hiểu văn hóa địa phương, thưởng thức ẩm thực đặc sắc, hoặc đơn giản là hòa mình vào thiên nhiên tươi đẹp.
Với tiềm năng du lịch to lớn, Nam Ban đang là một trong những điểm đến được yêu thích của du khách trong và ngoài nước. Đến Nam Ban, du khách sẽ cảm nhận được sự giao thoa giữa vẻ đẹp của Tây Nguyên và văn hóa của người Hà Nội, một trải nghiệm khó quên trong hành trình khám phá cao nguyên Lâm Đồng.