Tập trung thực hiện đột phá phát triển kinh tế cửa khẩu
Thực hiện nội dung đột phá về phát triển kinh tế cửa khẩu (KTCK) tỉnh giai đoạn 2021 - 2025, các sở, ngành chức năng nỗ lực triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp đề ra, đạt được một số kết quả tích cực. Kinh tế cửa khẩu tiếp tục phát triển đúng hướng, tạo đột phá thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020 - 2025.
Năm 2024 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ đột phá phát triển KTCK tỉnh. Để từng bước đạt được mục tiêu đề ra, các ngành liên quan tiếp tục duy trì triển khai xuyên suốt các nhiệm vụ trọng tâm như thực hiện tốt các cơ chế, chính sách phát triển KTCK; phối hợp quản lý thống nhất các hoạt động tại cửa khẩu; đẩy nhanh công tác mở, nâng cấp cửa khẩu, lối mở biên giới; tăng cường xúc tiến thương mại và xuất nhập khẩu (XNK); hoàn thiện đầu tư xây dựng các dự án kết cấu hạ tầng KTCK theo đúng kế hoạch và thực hiện tốt công tác quản lý quy hoạch.
Năm 2024, hoạt động XNK hàng hóa qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh chỉ diễn ra tại các cửa khẩu Tà Lùng, Trà Lĩnh, Sóc Giang. Hoạt động thông quan, giao nhận hàng hóa tại các cửa khẩu diễn ra thuận lợi, không có tình trạng ách tắc hàng hóa, qua đó tạo thuận lợi cho hoạt động XNK hàng hóa qua địa bàn. Mặt hàng XNK chủ yếu: thủy sản, rau, quả, hạt điều, sắn và các sản phẩm từ sắn, gỗ và sản phẩm gỗ, chì thỏi, than các loại, máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác, vải các loại, ô tô các loại.
Đến ngày 15/11/2024, tổng kim ngạch XNK hàng hóa trên địa bàn 836,3 triệu USD, vượt 17% kế hoach (KH), tăng 38% so với cùng kỳ năm 2023, trong đó kim ngạch nhập khẩu 142,7 triệu USD, đạt 72,1% KH, tăng 13%; kim ngạch xuất khẩu 536,7 triệu USD, vượt 47,8% KH, tăng 69%; kim ngạch giám sát 159,9 triệu USD, vượt 1% KH, giảm 3%. Ước đến hết năm 2024, kim ngạch XNK hàng hóa đạt 900 triệu USD, vượt 26% KH. Thu ngân sách từ hoạt động KTCK 858 tỷ đồng.
Các sở, ngành, địa phương kịp thời tham mưu tỉnh triển khai hoạt động xúc tiến thương mại thúc đẩy XNK hàng hóa. Năm 2024 thu hút trên 300 doanh nghiệp làm thủ tục hải quan. Tạo thuận lợi trong hoạt động XNK hàng hóa, đẩy mạnh cải cách thủ tục hải quan. Giải quyết 299 hồ sơ trên dịch vụ công trực tuyến 14 loại thủ tục; hỗ trợ 176 lượt giải quyết vướng mắc phát sinh trong quá trình giải quyết thủ tục hải quan. Thực hiện chương trình nộp thuế 24/7 và các hình thức nộp thuế khác, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong việc nộp các khoản thuế, phí XNK; đẩy mạnh thực hiện phần mềm ứng dụng nghiệp vụ trên hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS của ngành hải quan…
Công tác kiểm dịch, phòng, chống dịch bệnh tại khu vực cửa khẩu được các cơ quan phối hợp tốt, tăng cường công tác vận động, tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân khu vực cửa khẩu, hành khách xuất nhập cảnh thực hiện phòng, chống dịch bệnh theo quy định, góp phần đảm bảo điều kiện cần thiết để duy trì các hoạt động KTCK ổn định.
Các cơ quan tiếp tục phối hợp tham mưu tỉnh tổ chức triển khai thực hiện Kế hoạch số 1199/KH-UBND của UBND tỉnh về mở, nâng cấp các cửa khẩu, lối mở biên giới trên địa bàn tỉnh. Thành lập đoàn công tác và tiến hành tổ chức khảo sát tình hình hạ tầng cơ sở, vật chất, trang thiết bị, lực lượng để phục vụ các trình tự, thủ tục mở, nâng cấp cửa khẩu. Trao đổi và đề nghị phía Trung Quốc về việc hoàn thiện các thủ tục pháp lý để công bố nâng cấp cặp Cửa khẩu Quốc tế Tà Lùng (Việt Nam) - Thủy Khẩu (Trung Quốc) thành cửa khẩu quốc tế và đưa cầu đường bộ II Tà Lùng - Thủy Khẩu vào khai thác sử dụng đề nghị thống nhất thời gian vận hành chính thức cửa khẩu song phương Lý Vạn - Thạc Long; đề nghị chính quyền nhân dân Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây về việc thực hiện các trình tự mở chính thức các cặp Cửa khẩu Pò Peo - Nhạc Vu, bao gồm lối thông quan vận chuyển hàng hóa Đình Phong - Tân Hưng và Cửa khẩu Hạ Lang - Khoa Giáp lên cửa khẩu chính.
Tiếp tục đầu tư 52 tỷ đồng thực hiện các dự án tại khu vực cửa khẩu như: Dự án hạ tầng Cửa khẩu Quốc tế Trà Lĩnh (khu tái định cư và hệ thống đường); Dự án nâng cấp trạm biến áp phục vụ bãi rác Nà Lạn và xây dựng kè chống sạt lở tuyến đường vào bãi rác Nà Lạn, xã Đức Long (Thạch An); Dự án cải tạo, nâng cấp Trạm kiểm soát liên hợp cửa khẩu Trà Lĩnh; nhà làm việc của các lực lượng chức năng và khu cảnh quan Lối mở Nà Đoỏng, huyện Trùng Khánh; Dự án đầu tư xây dựng và cải tạo, nâng cấp một số hạ tầng trong khu KTCK tỉnh, hạng mục cổng kiểm soát cầu II - Cửa khẩu Quốc tế Tà Lùng, hàng rào và hạ tầng kỹ thuật; cải tạo, nâng cấp đường vào Lối mở Nà Đoỏng - Cửa khẩu Quốc tế Trà Lĩnh; ước đến hết năm 2024 tỷ lệ giải ngân đạt trên 90%.
Các sở, ngành, địa phương phối hợp tham mưu tỉnh tổ chức hội nghị giao lưu doanh nghiệp trong và ngoài nước, thực hiện cửa khẩu số, thúc đẩy XNK năm 2024; tham mưu UBND tỉnh ban hành chương trình xúc tiến đầu tư tỉnh năm 2024. Tiếp tục thu hút các nhà đầu tư quan tâm tham gia thực hiện dự án theo quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (bao gồm Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng khu trung chuyển hàng hóa XNK trong khu KTCK…); tiếp tục mời gọi nhà đầu tư theo danh mục dự án kêu gọi, thu hút đầu tư trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2022 - 2025.
Hiện nay, trên địa bàn khu KTCK có 54 dự án đầu tư trong và ngoài nước với tổng vốn đầu tư gần 5.000 tỷ đồng, trong đó có 43 dự án đã đi vào hoạt động, tạo việc làm cho khoảng 600 lao động, đồng thời cung ứng dịch vụ thương mại, logistics tại khu vực các cửa khẩu; doanh thu đạt 316,5 tỷ đồng, đóng góp 38 tỷ đồng cho ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, năm 2024 chưa thu hút được dự án đầu tư nào vào địa bàn khu kinh tế.
Hoàn thành việc phê duyệt, tổ chức hội nghị công bố Đồ án quy hoạch phân khu xây dựng tỷ lệ 1/2000 khu vực Cửa khẩu Quốc tế Tà Lùng; hoàn thành lấy ý kiến Bộ Xây dựng (lần 2) đối với Đồ án quy hoạch phân khu xây dựng tỷ lệ 1/2000 khu vực Cửa khẩu Quốc tế Trà Lĩnh; hoàn thành công tác lựa chọn nhà thầu tư vấn lập nhiệm vụ quy hoạch Đồ án quy hoạch phân khu xây dựng tỷ lệ 1/2000 các khu vực: Cửa khẩu Sóc Giang, Cửa khẩu Pò Peo, khu vực Lối mở Đình Phong, Cửa khẩu Lý Vạn, Lối mở Bản Khoòng, Cửa khẩu Hạ Lang và Khu vực Nà Lạn.
Để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ đột phá phát triển KTCK tỉnh giai đoạn 2021 - 2025, thời gian tới, việc xây dựng kế hoạch triển khai nhiệm vụ đột phá phát triển KTCK cần bám sát tình hình thực tiễn tại địa phương, tập trung vào nội dung công việc cụ thể để phát huy những kết quả đạt được, tận dụng thế mạnh, cơ hội để phát triển. Giải quyết những vấn đề còn tồn tại, khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng Đồ án quy hoạch phân khu xây dựng tỷ lệ 1/2000 các khu vực cửa khẩu, lối mở trong khu KTCK để tạo hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước, thu hút đầu tư, định hướng phát triển hoạt động KTCK phù hợp với thực tiễn tại địa bàn.
Đẩy mạnh triển khai công tác xúc tiến thương mại, XNK nhằm thu hút nguồn hàng hóa XNK, đặc biệt là hàng hóa nông, lâm, thủy sản qua các cửa khẩu tạo sự ổn định, bền vững cho hoạt động kinh tế biên mậu. Thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát để kịp thời chấn chỉnh, xử lý sai phạm; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp; nắm bắt chính sách thương mại biên giới để kịp thời điều chỉnh phù hợp với tình hình thực tế.