Tập trung tạo sự đột phá ngành công nghiệp năng lượng
Với quan điểm phát triển năng lượng là tiền đề quan trọng và ngành công nghiệp năng lượng là lĩnh vực đột phá để phát triển KT-XH của tỉnh, trong những năm qua, tỉnh Quảng Trị đã thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 55- NQ/TW ngày 11/2/2020 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Chương trình hành động số 15-CTHĐ/TU, ngày 27/4/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW. Bước đầu tỉnh đã phát huy tiềm năng, biến bất lợi thành lợi thế; ưu tiên khai thác, sử dụng hiệu quả nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới, năng lượng sạch và các nguồn năng lượng khác, đạt được nhiều kết quả quan trọng.
Giai đoạn trước năm 2020, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị chỉ có 353 MW công suất các dự án nguồn điện được hòa vào hệ thống điện quốc gia. Đến nay, toàn tỉnh đã có 1.119,5 MW công suất các dự án nguồn điện được hòa vào lưới điện quốc gia, trong đó điện gió 742,2 MW, điện mặt trời 119,6 MW, thủy điện 167,5 MW, điện mặt trời mái nhà 90,2 MW. Với tổng công suất nguồn điện đạt được đảm bảo cung cấp đủ nhu cầu năng lượng trên địa bàn, đáp ứng cho các mục tiêu phát triển KT-XH giai đoạn 2021 - 2030 và các năm tiếp theo của tỉnh, đồng thời góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
Ngoài các dự án được đưa vào vận hành, các dự án đã đưa vào quy hoạch và triển khai xây dựng gồm: 7 dự án thủy điện với tổng công suất 93 MW; 11 dự án điện gió với tổng công suất 424 MW dự kiến đưa vào vận hành thương mại giai đoạn đến năm 2025. Tỉnh đã đề xuất đưa vào Quy hoạch điện VIII khoảng 60 dự án điện gió trên bờ với tổng công suất 4.600 MW, 3 dự án điện gió ngoài khơi với tổng công suất 2.600 MW và một số dự án điện mặt trời với tổng quy mô công suất khoảng 1.400 MWp; 3 dự án điện khí với tổng công suất 6.340 MW.
Để đón đầu cho ngành công nghiệp hydro, amoniac, tỉnh cũng đang nghiên cứu, xác định địa điểm đầu tư và triển khai đầu tư các dự án sản xuất hydro, amoniac từ năng lượng tái tạo với quy mô công suất trên 120.000 tấn/năm.
Theo mục tiêu Chương trình hành động số 15-CTHĐ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, phấn đấu phát triển các dự án nguồn điện trên địa bàn đến năm 2025 khoảng 3.000 MW, giai đoạn 2026 - 2030 từ 8.000 MW - 10.000 MW, đến năm 2030 có khoảng trên 10.000 MW. Đến thời điểm này, tổng công suất nguồn điện đã vận hành thương mại chỉ mới có 1.119,5 MW, vì vậy để thực hiện đạt các mục tiêu trên còn gặp nhiều khó khăn, thánh thức.
Nguyên nhân là do yếu tố bất lợi về thời tiết, ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, vướng mắc trong giải phóng mặt bằng. Mặt khác, quy định pháp luật của ngành năng lượng vẫn còn bất cập, chưa thống nhất. Cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển các dự án điện gió, điện mặt trời chưa thông suốt. Quy hoạch điện VIII đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nhưng Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII chưa được ban hành, dẫn đến các địa phương chưa có cơ sở triển khai thực hiện. Việc tập trung chỉ đạo các dự án năng lượng có quy mô lớn còn thiếu quyết liệt; chưa chủ động bám sát các bộ, ngành trung ương trong việc giải quyết các đề xuất của tỉnh để tháo gỡ, hỗ trợ cho nhà đầu tư triển khai thực hiện dự án, làm mất đi các cơ hội đầu tư.
Nhiệm vụ, giải pháp để tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW, Chương trình hành động số 15-CTHĐ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh trong giai đoạn đến năm 2025 được đề ra là tỉnh tích cực làm việc với Bộ Công thương và các bộ, ngành liên quan bổ sung Quy hoạch điện VIII để phát triển các dự án điện gió ngoài khơi và trên đất liền, điện mặt trời, các dự án điện khí và LNG; phát triển các dự án hydro xanh, amoniac xanh từ nguồn điện năng tái tạo; tiếp nhận, kết nối nguồn điện gió, điện mặt trời từ nước bạn Lào.
Tập trung chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án nguồn điện đã được chấp thuận chủ trương đầu tư và đang triển khai đầu tư; xây dựng hoàn thành dự án Trạm biến áp 500 kV Quảng Trị và đường dây đấu nối; hoàn thành dự án đường dây 220 kV trên lãnh thổ Việt Nam đấu nối vào hệ thống điện của các nước trên Hành lang kinh tế Đông - Tây nhằm đáp ứng giải pháp liên kết lưới điện phục vụ mua bán điện với Lào và Thái Lan; xây dựng trình tự, thủ tục đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư các dự án nguồn điện thuộc danh mục kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII sau khi được phê duyệt.
Giai đoạn 2026 - 2030, tiếp tục triển khai đầu tư các dự án nguồn điện, các dự án đường dây và trạm biến áp có trong Quy hoạch điện VIII, kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII; triển khai xây dựng hoàn thành các dự án đường dây, trạm biến áp 500 kV và đường dây 220 kV đấu nối để giải tỏa công suất các dự án năng lượng tái tạo khu vực phía Tây của tỉnh và nhập khẩu điện từ Lào về Việt Nam. Làm việc với các cấp trung ương để tiếp khí vào bờ tại Quảng Trị khi triển khai khai thác mỏ khí Kèn Bầu; đầu tư hệ thống đường ống dẫn khí mỏ Báo Vàng về Quảng Trị; xây dựng hoàn thiện lưới điện trên địa bàn tỉnh.
Tóm lại, trên cơ sở kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Thông báo số 101-TB/VPTW ngày 28/10/2024, tỉnh Quảng Trị tập trung phối hợp với các bộ, ngành trung ương triển khai các nhiệm vụ đạt hiệu quả cao nhất, tạo sự đột phá cho ngành công nghiệp năng lượng, để trong tương lai gần trở thành trung tâm năng lượng của khu vực miền Trung như đã xác định trong mục tiêu phát triển của tỉnh, góp phần thực hiện thắng lợi Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.