Tăng vốn điều lệ cho VEC không phát sinh chi ngân sách, nợ công

Tăng vốn điều lệ cho VEC bằng 5 dự án đường bộ cao tốc

Theo tờ trình của Chính phủ do Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày, với số vốn điều lệ là 1.115,13 tỷ đồng, trong khi tổng mức đầu tư các dự án đường cao tốc của VEC là rất lớn, VEC luôn gặp khó khăn khi không đảm bảo tỷ lệ hệ số nợ/vốn chủ sở hữu theo quy định của pháp luật hiện hành.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình của Chính phủ

Theo Chiến lược phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035, VEC cần huy động số vốn lớn để đầu tư mới các tuyến cao tốc, đầu tư mở rộng các dự án đang quản lý (giai đoạn 2021 - 2025 cần khoảng 14.890 tỷ đồng; giai đoạn 2026 - 2030 cần khoảng 30.500 tỷ đồng).

Bên cạnh đó, tiến độ thực hiện và hoàn thành các dự án theo chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền là rất gấp rút. Sau khi được bổ sung vốn điều lệ, VEC sẽ đủ điều kiện để huy động vốn từ các tổ chức tín dụng để thực hiện đầu tư dự án. Do đó, việc đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho VEC là cần thiết và cấp bách.

Mức vốn điều lệ được Chính phủ đề xuất xác định lại cho Công ty mẹ - VEC giai đoạn 3 năm (2024 - 2026) là 39.366 tỷ đồng.

Trong đó, 1.115 tỷ đồng là vốn điều lệ hiện có và 38.251 tỷ đồng bổ sung từ các nguồn: 1.562 tỷ đồng từ Quỹ Đầu tư phát triển tại doanh nghiệp, 36.689 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước (NSNN) đã giải ngân đầu tư xây dựng 5 dự án đường bộ cao tốc do VEC làm chủ đầu tư (bao gồm 10.062 tỷ đồng vốn đối ứng từ NSNN, 24.127 tỷ đồng vốn ODA tại các dự án thực hiện theo hình thức chuyển vốn vay về cho vay lại thành cấp phát NSNN, 2.500 tỷ đồng vốn cấp phát NSNN cho dự án Nội Bài - Lào Cai và Cầu Giẽ - Ninh Bình).

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, việc tăng vốn điều lệ từ nguồn vốn đầu tư công đã giải ngân đảm bảo nguyên tắc bảo toàn vốn, theo đó số tiền NSNN đã chi ra được giao thành vốn điều lệ của doanh nghiệp và doanh nghiệp có trách nhiệm bảo toàn phần vốn được cấp.

Việc tăng vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC từ nguồn vốn đầu tư công đã giao kế hoạch cho Bộ Giao thông vận tải để đầu tư dự án và đã giải ngân đầu tư xây dựng 5 dự án đường bộ cao tốc do VEC làm chủ đầu tư không làm phát sinh khoản chi NSNN và nợ công, vì vậy không tác động trực tiếp đối với NSNN, Bộ trưởng cho hay.

Thống nhất bổ sung 38.251 tỷ đồng vốn điều lệ cho VEC

Trình bày báo cáo thẩm tra, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, Ủy ban Tài chính, Ngân sách thống nhất về sự cần thiết đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC với căn cứ pháp lý và căn cứ thực tiễn nêu tại tờ trình.

Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội Lê Quang Mạnh

Về phương án, xác định mức vốn, nguồn vốn đầu tư bổ sung vốn điều lệ, cơ quan thẩm tra cho hay, cấp có thẩm quyền đã có kết luận đồng ý chủ trương cho phép sử dụng nguồn vốn đầu tư công đã giao cho Bộ Giao thông vận tải đầu tư dự án (gồm nguồn vốn đối ứng từ NSNN; vốn ODA tại các dự án thực hiện theo hình thức chuyển vốn vay về cho vay lại thành cấp phát NSNN; vốn cấp phát NSNN cho các dự án) để chuyển thành nguồn vốn NSNN bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC.

Do vậy, đa số ý kiến nhất trí với đề xuất của Chính phủ về phương án bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC như đã nêu ở trên. Đồng thời, đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan tính toán, xác định chính xác và chịu trách nhiệm về số liệu cụ thể khi triển khai thực hiện chủ trương này.

Ủy ban Tài chính, Ngân sách kiến nghị giao Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan khẩn trương tổ chức thực hiện, bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024 - 2026 cho Công ty mẹ - VEC; chịu trách nhiệm về tính chính xác của số liệu, bảo đảm sử dụng vốn hiệu quả, không làm thất thoát vốn và tài sản nhà nước; xử lý các vấn đề liên quan đến quản lý, sử dụng, hạch toán, kế toán, phương án bảo toàn và phát triển vốn khi bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC từ nguồn vốn này; báo cáo Quốc hội kết quả triển khai tại Kỳ họp thứ 9 (tháng 5/2025).

Đồng thời, giao Kiểm toán Nhà nước trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, thực hiện kiểm toán việc tuân thủ các quy định về tăng vốn điều lệ cũng như quản lý, sử dụng vốn của Công ty mẹ - VEC theo quy định của Luật Kiểm toán nhà nước, báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025)./.

Hoàng Yến