Tăng trưởng kinh tế trước hết là vì thế hệ tương lai

Tất cả học sinh, cả ở hệ mầm non lẫn ở cấp trung học phổ thông thuộc hệ giáo dục công lập, từ tháng 9/2025 sẽ được miễn học phí hoàn toàn. Ảnh minh họa: Thanh Tùng/TTXVN

Tất cả học sinh, cả ở hệ mầm non lẫn ở cấp trung học phổ thông thuộc hệ giáo dục công lập, từ tháng 9/2025 sẽ được miễn học phí hoàn toàn. Đây chính là một phần của mục tiêu "dân thụ hưởng" khi nền kinh tế đất nước bất chấp mọi khó khăn vẫn liên tục phát triển.

Ngày 5/2/2025, tại Phiên họp thường kỳ tháng 1/2025, Chính phủ đã thông qua Nghị quyết về mục tiêu tăng trưởng GDP của đất nước năm 2025 đạt 8% trở lên (Nghị quyết số 25/NQ-CP).

Trước đó, tại Kỳ họp thứ tám, ngày 12/11/2024, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2025 (Nghị quyết số 158/2024/QH15), trong đó xác định chỉ tiêu tốc độ tăng GDP năm 2025 vào khoảng 6,5 - 7,0%, phấn đấu đạt 7,0 - 7,5%.

Ngày 27/12/2024, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công điện số 140/CĐ-TTg về việc năm 2025 Việt Nam phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng tối thiểu 8%, trong điều kiện thuận lợi thì phấn đấu đạt tăng trưởng hai con số.

Tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII diễn ra trong ngày 23 và ngày 24/1/2025, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã thống nhất với đề án bổ sung mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 là từ 8% trở lên và tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026-2030.

Liên tiếp trong nhiều năm GDP của nước ta tăng trưởng ở mức cao so với mức trung bình của thế giới - tốc độ tăng trưởng GDP toàn cầu trong năm 2024 là 3,2%. Từ năm 2011 đến năm 2023 sự tăng trưởng GDP bình quân của Việt Nam đạt gần 6%. Trong đó, cao nhất là năm 2022 với mức 8,02%; thấp nhất là năm 2021 với mức 2,55% (do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19).

Ở con số tuyệt đối, năm 2025, Việt Nam phấn đấu đạt 4.900 USD về GDP bình quân đầu người (mức của năm 2024 là 4.700 USD).

GDP bình quân đầu người là một chỉ số rất có ý nghĩa để nói lên sự phát triển kinh tế của một quốc gia. Năm 1990, GDP bình quân đầu người của Việt Nam mới ở mức 121,72 USD. Nước ta đang hướng tới mức 7.500 USD về GDP bình quân đầu người trong năm 2030.

Tăng trưởng dĩ nhiên không chỉ để làm đẹp con số thống kê. Đất nước phát triển thì phần quan trọng là để cải thiện cuộc sống của người dân.

Năm 2024, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã trợ cấp cho gần 4 triệu người, trong đó có 1,394 triệu người cao tuổi, 1,667 triệu người khuyết tật, 16.000 trẻ em đang hưởng chế độ đối với trẻ em mồ côi, mất nguồn nuôi dưỡng, 150.000 trẻ em hưởng chế độ đối với trẻ em dưới 3 tuổi, 80.000 người đang hưởng chế độ đơn thân. Kinh phí ngân sách nhà nước chi cho việc thực hiện các chế độ chính sách trợ giúp xã hội là khoảng 2.250 tỷ đồng/tháng.

Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm đến thế hệ tương lai của đất nước.

Năm 2017, Việt Nam đã hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi, còn hiện tại tất cả 63 tỉnh, thành phố trong cả nước đều duy trì và đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học, đạt 100%. Tỷ lệ chi cho giáo dục trên tổng ngân sách của Việt Nam ngang bằng hoặc vượt nhiều quốc gia có trình độ phát triển kinh tế cao hơn. Trong những năm gần đây mức đầu tư cho giáo dục ở nước ta hằng năm đạt khoảng 17 - 19% tổng ngân sách, một tỷ lệ khá cao so với Mỹ (13%), có phần nhỉnh hơn Indonesia (17,5%) và gần bằng Singapore (19,9%)...

Tuy vậy, ngày 18/11/2024, trong cuộc gặp mặt đại diện các nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20–11, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ rằng một trong 4 việc cần làm ngay đối với ngành giáo dục và đào tạo là phần chi cho giáo dục phải đạt tối thiểu 20% trong tổng chi ngân sách nhà nước theo đúng Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 đã đề ra.

Tính theo tỷ lệ GDP, mức chi tiêu cho giáo dục của Việt Nam tương đương 4,9%. Năm 2024, lĩnh vực giáo dục và đào tạo được chi gần 381.000 tỷ đồng.

Hiện tại, Chính phủ đã ban hành các quy định miễn học phí cho nhiều đối tượng học sinh. Theo đó, từ ngày 1/9/2025, tất cả học sinh công lập từ mầm non 5 tuổi đến hết bậc trung học cơ sở (tức lớp 9) được miễn học phí.

Chính phủ cũng đã quy định chính sách giảm 50%-70% học phí và hỗ trợ chi phí học tập cho nhiều đối tượng học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh thuộc đối tượng chính sách xã hội và học sinh dân tộc (học tại trường công lập, dân lập và tư thục).

Ở một mức cao hơn, ngày 28/2/2025, Bộ Chính trị đã quyết định miễn học phí cho tất cả học sinh từ mầm non (từ 3 tháng tuổi) đến hết trung học phổ thông (lớp 12) trong hệ thống công lập toàn quốc, bắt đầu vào năm học 2025 - 2026. Khoản ngân sách nhà nước phải chi trả để thực hiện chủ trương miễn học phí cho học sinh là khoảng 30 nghìn tỷ đồng

Học sinh tại các trường dân lập và tư thục sẽ được cấp bù học phí bằng mức học phí của trường công lập tại địa phương theo quy định pháp luật, còn phần chênh lệch học phí giữa trường công lập và dân lập, tư thục sẽ do gia đình học sinh chi trả.

Trong năm học 2024 – 2025 cả nước có khoảng 23,2 triệu học sinh (không bao gồm học sinh học tại các trung tâm giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên), trong đó có 3,1 triệu học sinh mầm non dưới 5 tuổi; 1,7 triệu học sinh mầm non 5 tuổi; 8,9 triệu học sinh tiểu học; 6,5 triệu học sinh trung học cơ sở và 3 triệu học sinh trung học phổ thông. Các trường ngoài công lập chủ yếu tập trung ở các thành phố lớn và số học sinh tại đây chỉ chiếm chưa đầy 10% tổng số học sinh cả nước.

Học phí trong năm học 2024 - 2025 trong khu vực công lập được các địa phương thông qua ở mức cao là 540.000 đồng mỗi tháng đối với bậc mầm non và khoảng 650.000 đồng đối với bậc trung học cơ sở và trung học phổ thông, một khoản chi không nhỏ đối với mức thu nhập trung bình của người lao động và đối với gia đình có 2 – 3 con đang đi học ở các thành phố lớn.

Việc miễn học phí tại tất cả các cấp học theo quyết định của Bộ Chính trị và sẽ do Bộ Giáo dục và Đào tạo triển khai từ năm học 2025 – 2026, được coi là một bước đi có ý nghĩa nhân văn trong việc triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Chính phủ.

Phát biểu tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Chính phủ và chính quyền địa phương vào ngày 8/1/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ: Thành quả của tăng trưởng phải đến tất cả mọi người dân một cách hài hòa, công bằng, bình đẳng, khuyến khích phát triển!

Trần Quang Vinh (TTXVN)