Tăng thu nhập để tăng chi tiêu

Năm 2025, Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế trên 8%.

Mục tiêu này hoàn toàn có thể thực hiện được trong tầm tay khi chúng ta đã có kinh nghiệm chống chịu trước cú sốc bên ngoài, tổng cầu nền kinh tế trở lại thông qua các hoạt động miễn, giảm thuế, tăng lương… đã được thực hiện trong năm 2024. Có thể thấy, chúng ta chưa cần khai thác các động lực mới mà chỉ cần làm tốt các động lực tăng trưởng truyền thống là: đầu tư công, tiêu dùng và xuất khẩu cũng đủ để giúp Việt Nam tăng trưởng GDP 8%.

Trong bối cảnh hiện nay, tiêu dùng có vai trò cực kỳ quan trọng, nhất là kỳ xung đột thương mại "leo thang" giữa các nền kinh tế lớn, chính sách thuế mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump khó đoán định. Tuy nhiên, tiêu dùng cuối cùng tại Việt Nam trong những năm gần đây có xu hướng tăng trưởng chậm và không ổn định. Trước khi có dịch COVID-19, tiêu dùng cuối cùng duy trì tăng trưởng trên 7%/năm làm nền tảng vững chắc cho tổng cầu tại Việt Nam. Tuy nhiên, năm 2023, do chịu ảnh hưởng của các yếu tố vĩ mô như lạm phát và sự ảm đạm của nền kinh tế, tiêu dùng cuối cùng chỉ tăng 3,52% so với năm 2022 (7,18%), đóng góp 41,04% vào sự tăng trưởng chung của nền kinh tế (năm 2022 là 49,32%). Sang năm 2024, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành đạt 6.391 ngàn tỉ đồng, tăng 9% so với năm trước (năm 2023 tăng 9,4%), nếu loại trừ yếu tố giá tăng 5,9% (năm 2023 tăng 6,8%).

Số liệu của Cục Thống kê cho thấy sức mua của kinh tế Việt Nam hơi yếu. Trong khi đó, thói quen tiêu dùng của người Việt Nam đã khác sau dịch COVID-19, theo đó ưu tiên mua hàng thiết yếu, tiền lương tăng nhưng vẫn chưa đạt kỳ vọng, tinh gọn bộ máy cũng khiến một bộ phận người dân phải tìm việc mới… nên rụt rè trong việc mua sắm. Chưa kể, hàng hóa nước ngoài vẫn đổ bộ thông qua các kênh thương mại điện tử với giá rất rẻ, điều này càng khiến hàng Việt khó cạnh tranh, doanh nghiệp (DN) nội địa gặp khó hơn ở "sân nhà".

Vừa qua, Chính phủ đã thực hiện nhiều chính sách để kích thích tiêu dùng và bình ổn giá trong bối cảnh thị trường biến động, đặc biệt là trong các giai đoạn thiên tai, dịch bệnh và các yếu tố bất lợi tác động từ thị trường quốc tế. Nhiều chính sách ưu đãi về thuế, phí, lệ phí… đã được ban hành nhằm hỗ trợ DN, người dân và thúc đẩy quá trình phục hồi nền kinh tế. Tuy nhiên, việc thực hiện các biện pháp hỗ trợ trực tiếp cho người dân và DN như giảm thuế, trợ cấp giá đòi hỏi nguồn lực tài chính lớn nên phải cân đối nguồn thu ngân sách Nhà nước. Do vậy, giải pháp căn cơ nhất lúc này vẫn là tạo việc làm ổn định cho người dân sau khi sắp xếp, tinh gọn bộ máy; thực hiện đúng lộ trình tăng lương cơ sở để người dân có thu nhập ổn định, mạnh dạn trong chi tiêu mua sắm hơn.

Cùng với đó, các DN Việt Nam phải chuyển đổi mô hình kinh doanh, đẩy mạnh bán hàng online; đổi mới và nâng cao chất lượng sản phẩm với giá hợp lý. Ai cũng thấy rằng trong lúc nhiều DN Việt Nam khó khăn thì hàng hóa Trung Quốc vẫn đổ bộ vào và tiêu thụ ầm ầm. Do vậy, nếu hàng Việt Nam chất lượng tốt, giá phù hợp, tôi tin chắc chắn người Việt sẽ ưu tiên lựa chọn. Đó là những giải pháp căn cơ để tăng tổng cầu của thị trường trong nước.

Theo Lê Thúy (NLĐO)