Tăng lãi suất và thế khó của NHTW Nhật

Tăng lương thúc đẩy tiêu dùng

“Mức tăng lương trong năm nay đã giúp thúc đẩy tiêu dùng khi một số công ty chỉ ra tác động của chi tiêu vững chắc của thế hệ trẻ, những người được hưởng mức tăng lương khá lớn”, BOJ cho biết trong báo cáo hàng quý về các nền kinh tế khu vực vừa được công bố hôm 7/10.

“Ngày càng nhiều công ty thấy cần phải tiếp tục tăng lương” trong các cuộc đàm phán tiền lương hàng năm vào năm tới do tình trạng thiếu hụt lao động, mặc dù một số công ty phàn nàn về lợi nhuận yếu khiến việc tăng lương trở nên khó khăn, báo cáo cho biết. “Trong khi một số công ty cho biết họ đang phải vật lộn để chuyển chi phí lao động dự kiến tăng, thì ngày càng có nhiều công ty trong lĩnh vực dịch vụ đang làm như vậy hoặc đang cân nhắc làm như vậy”, báo cáo cũng chỉ ra.

Đồng thời, BOJ cũng điều chỉnh tăng đánh giá của mình đối với 2 trong 9 khu vực tại Nhật Bản và giữ nguyên quan điểm đối với các khu vực còn lại là họ đang phục hồi vừa phải.

Báo cáo này sẽ là một trong những yếu tố mà BOJ sẽ xem xét kỹ lưỡng tại cuộc họp chính sách tiếp theo vào ngày 30-31/10, khi hội đồng quản trị cũng sẽ tiến hành đánh giá hàng quý về triển vọng tăng trưởng của mình.

Nền kinh tế Nhật Bản tăng trưởng với tốc độ 2,9% hàng năm nhờ tiêu dùng vững chắc và lạm phát cơ bản vẫn cao hơn mục tiêu 2% của BOJ, duy trì kỳ vọng là cơ quan này sẽ răng thêm lãi suất. Phần lớn các nhà kinh tế được Reuters thăm dò ý kiến vào ngày 4-12/9 đã kỳ vọng BOJ sẽ tăng lãi suất một lần nữa vào cuối năm.

Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) cũng cho biết hôm 3/10 rằng, BOJ nên tiếp tục phụ thuộc vào dữ liệu và tăng dần lãi suất chính sách theo dữ liệu lạm phát. “Lời khuyên của chúng tôi là BOJ nên tiếp tục dựa trên dữ liệu và tăng dần lãi suất chính sách trong phạm vi chính sách của mình, nếu dự báo lạm phát cho thấy đây là hướng đi đúng đắn”, người phát ngôn của IMF Julie Kozack phát biểu trong cuộc họp báo thường kỳ.

NHTW Nhật Bản – BOJ

Không vội tăng thêm lãi suất

BOJ đã chấm dứt lãi suất âm vào tháng 3 và tăng mục tiêu lãi suất ngắn hạn lên 0,25% vào tháng 7 với quan điểm Nhật Bản đang đi đúng hướng để đạt được mục tiêu lạm phát 2% của ngân hàng. Phát biểu tại buổi họp báo sau cuộc họp chính sách tháng 7, Thống đốc BOJ Kazuo Ueda cũng phát tín hiệu sẵn sàng tăng lãi suất thêm nữa nếu việc mở rộng mức tăng lương hỗ trợ cho tiêu dùng và cho phép các công ty tiếp tục tăng giá không chỉ đối với hàng hóa mà cả dịch vụ.

Nhưng nhu cầu yếu ở Trung Quốc, tăng trưởng chậm lại của kinh tế Mỹ và sự phục hồi của đồng yên đã làm lu mờ triển vọng của nền kinh tế Nhật Bản vốn phụ thuộc vào xuất khẩu. Đó chính là một trong những lý do khiến BOJ giữ nguyên lãi suất tại cuộc họp chính sách tháng 9.

Báo cáo cũng cho thấy rõ điều đó. Kazushige Kamiyama - Giám đốc chi nhánh của BOJ giám sát khu vực phía tây Nhật Bản cho biết, khá nhiều công ty dường như chia sẻ quan điểm rằng việc đồng yên giảm quá nhiều là vấn đề. Bên cạnh đó, các công ty ngày càng chú ý đến những bất ổn kinh tế của Trung Quốc và Mỹ. "Nhiều công ty đang thiết lập chiến lược kinh doanh của mình dựa trên giả định rằng sự chậm lại trong xuất khẩu sang Trung Quốc sẽ tiếp tục trong một thời gian", Kamiyama cho biết.

Trong phát biểu mới đây, Thống đốc Ueda cũng cho biết BOJ có thể dành thời gian để xem xét kỹ tác động từ sự bất ổn kinh tế của Mỹ khi đánh giá liệu có nên tăng lãi suất hay không, báo hiệu rằng cơ quan này không vội tăng thêm lãi suất.

Đáng chú ý, tân Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba dường như cũng không ủng hộ việc tăng thêm lãi suất vào thời điểm này. Sau cuộc gặp với Thống đốc BOJ Kazuo Ueda hôm 2/10, ông Shigeru Ishiba cho biết, môi trường hiện nay không có lợi cho việc tăng thêm lãi suất. Ông Ishiba cũng đã cam kết các biện pháp tài khóa mới để hỗ trợ nhiều hộ gia đình khỏi tác động của giá cả tăng cao.

“Tôi dự báo BOJ sẽ không tăng lãi suất lần nào nữa trong năm nay”, Chuyên gia kinh tế cấp cao tới từ Viện nghiên cứu NLI (Tokyo) nhận định.

Hoàng Nguyên