Tăng cường trách nhiệm công tố, chống oan sai và bỏ lọt tội phạm

Cán bộ, kiểm sát viên Viện Kiểm sát Nhân dân huyện Lang Chánh nghiên cứu hồ sơ vụ án.

Phó Viện trưởng VKSND tỉnh Nguyễn Đức Thanh, cho biết: "Để nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát tư pháp, thời gian qua, VKSND hai cấp trong tỉnh đã quán triệt và thực hiện nghiêm các chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch công tác của Viện trưởng VKSND tối cao; xây dựng, tổ chức thực hiện chương trình kế hoạch, công tác năm của đơn vị, triển khai thực hiện đồng bộ nhiều biện pháp nghiệp vụ. Đồng thời, chủ động phối hợp với các cơ quan tư pháp xây dựng, hoàn thiện các quy chế phối hợp, nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác".

Trong công tác kiểm sát giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố, VKSND hai cấp đã chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch công tác kiểm sát ngay từ đầu năm. Đồng thời tăng cường phối hợp với cơ quan điều tra trong các hoạt động nắm, phân loại, giải quyết nguồn tin về tội phạm. Trong đó, VKSND hai cấp đã tăng cường hoạt động thực hành quyền công tố ngay từ khâu tiếp nhận, thụ lý tố giác, tin báo về tội phạm, bảo đảm 100% trường hợp thụ lý, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố được kiểm sát. Kiểm sát viên đã chủ động bám sát quá trình giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm của cơ quan điều tra, kịp thời đề ra yêu cầu kiểm tra, xác minh; kiểm sát chặt chẽ các quyết định khởi tố vụ án, quyết định không khởi tố vụ án nhằm đảm bảo không làm oan người vô tội, chống bỏ lọt tội phạm và người phạm tội. Năm 2024, VKSND hai cấp trong tỉnh đã kiểm sát 2.907 tin báo, trong đó đã giải quyết 2.576 tin báo; ban hành 81 kiến nghị yêu cầu khắc phục vi phạm, 29 kiến nghị phòng ngừa vi phạm pháp luật và tội phạm, 11 thông báo rút kinh nghiệm.

Cùng với đó, VKSND hai cấp trong tỉnh còn chú trọng nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra, truy tố các vụ án hình sự. Trong đó, VKSND hai cấp đã chủ động kiểm sát chặt chẽ các vụ án ngay từ khi khởi tố; kiểm sát chặt chẽ căn cứ bắt, tạm giữ, tạm giam. Đồng thời, trực tiếp lấy lời khai người bị bắt, tạm giữ trước khi phê chuẩn; chủ động đề ra yêu cầu điều tra, tích cực tham gia hỏi cung, trực tiếp thực hiện các hoạt động điều tra theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Ngoài ra, VKSND hai cấp cũng đã đề ra nhiều biện pháp tăng cường trách nhiệm công tố, chủ động tiến hành các hoạt động điều tra, phúc cung bị can trước khi ban hành các quyết định giải quyết vụ án, nhất là đối với những vụ án mà chứng cứ, tài liệu có mâu thuẫn. Cùng với đó, nâng cao chất lượng bản cáo trạng, bảo đảm truy tố bị can đúng người, đúng tội danh và đúng thời hạn luật định...

Bên cạnh đó, VKSND hai cấp đã chủ động, tích cực phối hợp với tòa án để tổ chức các phiên tòa công khai tài liệu chứng cứ “số hóa hồ sơ vụ án” và các phiên tòa rút kinh nghiệm để cho cán bộ, kiểm sát viên trong đơn vị học tập, rút kinh nghiệm; đồng thời triển khai xây dựng sơ đồ tư duy, báo cáo án bằng hình ảnh đối với các vụ án hình sự. Vì vậy, trong thời gian qua, không để xảy ra vụ án oan sai, tòa án tuyên không phạm tội hoặc bỏ lọt tội phạm. VKSND hai cấp cũng đã thực hiện đồng bộ các biện pháp để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự; sắp xếp, bố trí công chức, kiểm sát viên có năng lực, trình độ và kinh nghiệm để thực hiện công tác...

Năm 2024, VKSND hai cấp trong tỉnh đã thực hành quyền công tố và kiểm sát trong giai đoạn truy tố 2.307 vụ án hình sự, 4.641 bị can, trong đó đã giải quyết 2.302 vụ, 4.629 bị can; thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử sơ thẩm các vụ án hình sự với tổng số 2.709 vụ, 5.623 bị cáo... Chất lượng truy tố bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không có vụ án truy tố oan, sai, không có án bị hủy để điều tra hoặc xét xử lại; không có án trả hồ sơ giữa các cơ quan tiến hành tố tụng; không có vụ án nào đình chỉ không tội hoặc tòa án tuyên không phạm tội hoặc xét xử khác tội danh viện kiểm sát truy tố...

Hiện VKSND hai cấp trong tỉnh tiếp tục tăng cường trách nhiệm công tố, gắn công tố với hoạt động điều tra; nâng cao chất lượng tranh tụng của kiểm sát viên tại phiên tòa, hoạt động xét xử là trọng tâm, hoạt động tranh tụng là then chốt. Đồng thời, kiên quyết không để xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm và người phạm tội; tăng cường kiểm sát các hoạt động tư pháp nhằm phát hiện, chấn chỉnh kịp thời các vi phạm trong việc điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án hình sự, bảo đảm cho việc thực thi pháp luật được công bằng, nghiêm minh.

Bài và ảnh: Quốc Hương