Tăng cường quản lý, hạn chế vi phạm trong lĩnh vực hóa chất
Ngành công nghiệp hóa chất đang phát triển mạnh mẽ, đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, song cũng có những rủi ro về an toàn nếu không tuân thủ các quy định.
Trong bối cảnh ngành công nghiệp hóa chất đang không ngừng mở rộng quy mô và khẳng định vai trò then chốt trong nền công nghiệp, những thách thức về an toàn và tuân thủ pháp luật cũng ngày càng tăng, đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với các doanh nghiệp phải nâng cao ý thức và thực hiện nghiêm các quy định pháp luật, đặc biệt là Luật Hóa chất 2025 cùng các văn bản liên quan như Nghị định số 24/2025/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng...

Công tác thanh tra, kiểm tra trong lĩnh vực hóa chất được đẩy mạnh. Ảnh minh họa
Theo thông tin từ Cục Hóa chất (Bộ Công Thương), trong năm 2024, công tác thanh tra, kiểm tra được đẩy mạnh với 44 đơn vị được kiểm tra (35 đơn vị theo kế hoạch và 9 kiểm tra đột xuất).
Kết quả, cơ quan chức năng đã ban hành 27 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền 2,6 tỷ đồng. Trong đó, phạt tiền trực tiếp là 1,34 tỷ đồng, số thu lợi bất hợp pháp gần 1,26 tỷ đồng và 4 trường hợp bị tước quyền sử dụng giấy phép.
Các vi phạm phổ biến bao gồm: Không huấn luyện an toàn hóa chất định kỳ (chiếm 22%), không thực hiện chế độ báo cáo định kỳ hoặc kế hoạch ứng phó sự cố (chiếm 20%), và sai phạm liên quan đến phiếu an toàn hóa chất (MSDS) chiếm 12%.
Đáng chú ý, hiện tượng khai báo hóa chất không đúng thực tế hoạt động nhập khẩu vẫn còn xảy ra, gây ảnh hưởng đến hiệu quả kiểm soát các hóa chất nguy hiểm, trong đó có khí N₂O, xyanua và các tiền chất công nghiệp có thể bị lạm dụng trong sản xuất ma túy tổng hợp.
Trước thực tế đó, Nghị định số 24/2025/NĐ-CP của Chính phủ, có hiệu lực từ ngày 21/2/2025, đã sửa đổi bổ sung một số điều tại Nghị định số 17/2022/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hóa chất và vật liệu nổ công nghiệp giúp hoàn thiện và thống nhất hơn hệ thống pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hóa chất, đảm bảo tính răn đe, đồng thời tăng cường trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong việc tuân thủ quy định về sản xuất, kinh doanh và sử dụng hóa chất an toàn, đúng pháp luật.
Trong đó, quy định phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với hành vi sử dụng bồn chứa ngoài trời không có đê bao hoặc không có các biện pháp kỹ thuật khác để ngăn chặn hóa chất thoát ra môi trường.
Áp dụng quy định về hành vi vi phạm, mức phạt, hình thức xử phạt bổ sung và biện pháp khắc phục hậu quả, xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động để xử phạt vi phạm về kiểm định định kỳ đối với máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động trong sản xuất, kinh doanh hóa chất.
Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với hành vi không có người chuyên trách về an toàn hóa chất tại cơ sở sử dụng hóa chất để sản xuất sản phẩm, hàng hóa khác…
Luật Hóa chất 2025 được ban hành là bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện hành lang pháp lý, giúp tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước, bảo đảm an toàn cho con người, tài sản và môi trường. Luật đã bổ sung nhiều quy định mới về khai báo, dán nhãn, bảo quản, vận chuyển, cũng như trách nhiệm huấn luyện, kiểm soát rủi ro của doanh nghiệp trong hoạt động hóa chất.