TAND quận Phú Nhuận: Gặp khó khi xác minh nguyên nhân mâu thuẫn gia đình

Chiều 16-4, TAND quận Phú Nhuận (TP.HCM) tổ chức Hội nghị triển khai phối hợp, giải quyết hồ sơ áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc và công tác xác minh, tống đạt tại địa bàn quận Phú Nhuận.

Hội nghị triển khai phối hợp, giải quyết hồ sơ áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc và công tác xác minh, tống đạt tại địa bàn quận Phú Nhuận. Ảnh: HUỲNH THƠ

Theo báo cáo của TAND quận Phú Nhuận, trong năm 2024 đơn vị đã thụ lý tổng cộng là 1.574 vụ việc, đã giải quyết 1.374 vụ việc (đạt tỉ lệ 87,3%) và đạt chỉ tiêu thi đua theo quy định của TAND Tối cao.

Tuy nhiên, thực tiễn giải quyết các tranh chấp về dân sự gặp nhiều khó khăn trong việc xác minh, thu thập, tài liệu, chứng cứ; xác minh tình trạng cư trú của đương sự và xác minh nguyên nhân mâu thuẫn vợ chồng trong án hôn nhân và gia đình.

Cụ thể, việc xác minh, thu thập, tài liệu, chứng cứ đều phụ thuộc nhiều vào thời hạn trả lời của các cơ quan, cá nhân đang lưu giữ tài liệu, chứng cứ. Nhiều trường hợp cố tình giấu hoặc thay đổi địa chỉ cư trú, tòa án phải xác minh địa chỉ nơi cư trú của đương sự tại cơ quan công an có thẩm quyền.

Cạnh đó, theo khoản 3 Điều 208 BLTTDS, trước khi công khai chứng cứ, hòa giải để giải quyết án hôn nhân và gia đình liên quan người chưa thành niên, tòa án cần thu thập tài liệu, chứng cứ để xác định nguyên nhân phát sinh mâu thuẫn vợ chồng trong giải quyết án hôn nhân và gia đình. Khi xét thấy cần thiết, thẩm phán có thể tham khảo ý kiến của cơ quan quản lý nhà nước về hoàn cảnh gia đình, nguyên nhân phát sinh tranh chấp và nguyện vọng của vợ, chồng và con có liên quan.

Theo tòa, đây là quy định bắt buộc và phải xác minh nguyên nhân và mức độ mâu thuẫn vợ, chồng để có cơ sở giải quyết vụ án. Tuy nhiên, khi thẩm phán có văn bản đề nghị UBND phường xác minh các nội dung trên thường bị từ chối tiếp nhận hoặc không trả lời, gây khó khăn trong việc giải quyết vụ án.

Cạnh đó, dù BLTTDS quy định rõ, nhiệm vụ của công an xã, phường, thị trấn trong việc xác nhận cấp, tống đạt các văn bản tố tụng cho đương sự nhưng trên thực tế, nhiều trường hợp khi nhân viên thừa phát lại tống đạt, công an phường, đại diện tổ dân phố không ký xác nhận vào biên bản để niêm yết mà không nêu rõ lý do.

Ông Phù Quốc Tuấn, Chánh án TAND quận Phú Nhuận phát biểu tại hội nghị. Ảnh: HUỲNH THƠ

TAND quận Phú Nhuận kiến nghị cơ quan, tổ chức và cá nhân được giao nhiệm vụ cần thực hiện đúng quy định pháp luật trong việc hỗ trợ xác minh, thu thập chứng cứ; tạo điều kiện cho tòa án, thừa phát lại tống đạt và niêm yết văn bản tố tụng... UBND phường trong trường hợp không nắm rõ nguyên nhân phát sinh mâu thuẫn vợ, chồng cần gửi văn bản trả lời "không nắm rõ" để tòa án có căn cứ tiếp tục giải quyết vụ án.

Cũng tại hội nghị, Phó Chánh án TAND quận Phú Nhuận Trần Thị Hương Giang cho biết, quá trình thực hiện trình tự, thủ tục xem xét, quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại TAND cũng gặp một số vướng mắc.

Đơn cử như hồ sơ xử lý vi phạm hành chính chuyển đến tòa chưa trích lục tiền án, tiền sự; nhân thân chưa được chính xác; không có thời gian xử lý, không rõ xử lý về hành vi gì...

Bà Trần Thị Hương Giang lấy ví dụ trường hợp tòa nhận hồ sơ thiếu thông tin tiền án, tiền sự của đối tượng, trong khi thực tế đối tượng này đã có hai tiền án. Việc này dẫn đến vướng mắc khi tòa án xác định chính xác nhân thân cũng như độ nghiện của đối tượng này để đưa ra thời hạn bắt buộc cai nghiện.

HUỲNH THƠ - SONG MAI