Tận hiến cho sự nghiệp 'trồng người'

Tối 19-11, UBND TP HCM tổ chức lễ tôn vinh các nhà giáo tiêu biểu trong sự nghiệp xây dựng, đổi mới và phát triển giáo dục và đào tạo (GD-ĐT) TP HCM (1975 - 2025) và trao tặng Giải thưởng Võ Trường Toản năm 2025.

Dấu ấn 50 năm

Tại lễ tôn vinh, bà Trần Thị Diệu Thúy, Phó Chủ tịch UBND TP HCM, cho biết năm 2025 là năm kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Đây cũng là thời điểm để nhìn lại chặng đường xây dựng và phát triển TP HCM nói chung, ngành GD-ĐT thành phố nói riêng.

Theo bà Trần Thị Diệu Thúy, từ Đại hội VI của Đảng (năm 1986) đến nay, bên cạnh các lĩnh vực khác, ngành GD-ĐT TP HCM không ngừng đổi mới, sáng tạo với nhiều dấu ấn nổi bật.

Đó là tiên phong triển khai nhiều chương trình đào tạo ngoại ngữ và tin học đáp ứng chuẩn quốc tế, nâng cao năng lực cạnh tranh của người học trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập, chuẩn bị nền tảng từ rất sớm để có thể thực hiện hiệu quả Kết luận số 91 của Bộ Chính trị về thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT "từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học"; là một trong những đơn vị đầu tiên trên cả nước triển khai thực hiện bộ tiêu chí Trường học hạnh phúc tại 100% cơ sở giáo dục trên địa bàn; triển khai thực hiện hiệu quả mô hình "Trường học số"…

Kể từ ngày thống nhất đất nước đến nay, thành phố đã xây dựng hàng ngàn phòng học mới, bảo đảm mỗi người dân sinh sống trên địa bàn trong độ tuổi học tập đều được hưởng thụ điều kiện học tập ngày càng tốt hơn… Trong những thành tựu đó, không thể không nhắc đến các thầy cô giáo - những người lặng lẽ cống hiến cho giáo dục, tận tụy và trách nhiệm trong mỗi bài giảng, mỗi giờ lên lớp.

Trong 50 nhà giáo điển hình vì sự nghiệp xây dựng, đổi mới và phát triển ngành GD-ĐT TP HCM được tôn vinh dịp này, có những nhà giáo đã mất, có người tuổi đời còn rất trẻ. Lãnh đạo UBND thành phố khẳng định dù ở bất kỳ giai đoạn nào, các thầy cô đều hội tụ ở điểm chung là lòng yêu nghề, khát vọng cống hiến và tinh thần trách nhiệm trong sự nghiệp "trồng người".

Phó Chủ tịch UBND thành phố Trần Thị Diệu Thúy khẳng định lễ tôn vinh hôm nay không chỉ là sự ghi nhận, tri ân những đóng góp to lớn của các thầy cô điển hình tiêu biểu, mà còn là lời nhắn gửi đến thế hệ trẻ về sự tận tụy, nhiệt tâm, sống có lý tưởng, có trách nhiệm, có khát vọng vươn lên.

Thay mặt lãnh đạo thành phố, Phó Bí thư Thành ủy TP HCM Văn Thị Bạch Tuyết đã trao Huân chương Lao động cho các nhà giáo vinh dự được Nhà nước tặng thưởng trong dịp này.

Phó Bí thư Thành ủy TP HCM Văn Thị Bạch Tuyết trao Huân chương Lao động cho các nhà giáo được Nhà nước tặng thưởng trong dịp nayÀ̉nh: HOÀNG TRIỀU

Miệt mài cống hiến

Theo Sở GD-ĐT TP HCM, những nhà giáo điển hình được vinh danh vì sự nghiệp xây dựng, đổi mới và phát triển ngành GD-ĐT thành phố trong 50 năm qua đều là những nhà giáo miệt mài cống hiến hết sức đặc biệt - từ những nhà giáo là cán bộ, quản lý, lãnh đạo ngành GD-ĐT TP HCM đến những thầy cô đang từng ngày đứng trên bục giảng, những giáo viên âm thầm đổi mới, sáng tạo trong công tác giảng dạy, quản lý, tuyển sinh.

Có thể kể đến như cố nhà giáo Lương Lê Đồng (1917-1984), nguyên Giám đốc Sở GD-ĐT, là người lãnh đạo ngành trong giai đoạn đầy thử thách sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng. Thầy cùng ban giám đốc đề ra các biện pháp khẩn trương đưa học sinh sớm trở lại trường lớp, ổn định học tập; tiếp quản toàn bộ hệ thống giáo dục cũ, từng bước công lập hóa các cơ sở giáo dục tư thục, tổ chức tiếp nhận và đào tạo lại đội ngũ giáo viên từ nhiều nguồn. Một trong những nhiệm vụ cấp bách mà thầy đặc biệt quan tâm là công tác xóa mù chữ trong nhân dân và lực lượng lao động, góp phần nâng cao dân trí, phục vụ công cuộc xây dựng và phát triển đất nước trong thời kỳ mới.

Hay như ông Lê Quang Vịnh, từng tham gia kháng chiến chống Mỹ, bị giặc bắt và tuyên án tử hình khi đang là giáo sư Trường Pétrus Ký (Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong ngày nay). Sau khi trở về từ Côn Đảo, ông đảm nhận nhiều chức vụ quan trọng như: giám đốc Sở GD-ĐT, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Trưởng Ban Tôn giáo Chính phủ... Ông nhận được nhiều thành tích và khen thưởng như: Huân chương Độc lập hạng nhì, Huân chương Lao động hạng nhất, Huân chương Kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng nhất...

Trong 50 nhà giáo điển hình, ông Trương Song Đức, nguyên Giám đốc Sở GD-ĐT, được ghi nhận là người khai sinh chương trình tiếng Anh tăng cường, nền móng để học sinh TP HCM được tiếp cận tiếng Anh từ rất sớm và bài bản. Từ năm 1998, ông đề xuất "Năm Giáo dục" để chính quyền và người dân thành phố quan tâm giáo dục. Chương trình ngoại ngữ tiếng Anh tăng cường ngay từ lớp 1 của cấp tiểu học được triển khai từ năm học 1998-1999 và đề án kiên cố hóa trường học; xây dựng và triển khai chương trình tin học từ lớp 1 đến lớp 12 là những quyết sách lớn với sự góp công của vị lãnh đạo này.

Sáng tạo trong giảng dạy

Tại sân khấu của buổi lễ tôn vinh, 3 giáo viên đoạt Giải thưởng Võ Trường Toản tiêu biểu đã có những chia sẻ rất xúc động về nghề và những ý tưởng đổi mới trong giảng dạy.

Cũng là giáo viên nhưng công việc của giáo viên chuyên biệt vất vả hơn rất nhiều, vì không đơn thuần chỉ là truyền dạy kiến thức mà còn dạy trẻ những kỹ năng sống, giúp trẻ biết tự chăm sóc và giao tiếp cơ bản.

Trên sân khấu, cô Phạm Thị Ngọc Tuyền, giáo viên Trường Giáo dục chuyên biệt Thảo Điền (phường An Khánh), xúc động cho biết từng vỡ òa hạnh phúc khi nghe học trò bập bẹ câu nói đầu đời. Cô tâm sự những trẻ này gặp rất nhiều khó khăn trong giao tiếp, nhiều trẻ không biết nói nên giáo viên từng nhiều lần bất lực vì không hiểu ý học trò.

Chính vì vậy, cô đã nảy ra ý tưởng dán những hình ảnh minh họa quanh lớp như: bánh, nước, tập, sách, đi vệ sinh... Ban đầu, học sinh sẽ chạy đến chỉ tay vào biểu tượng mình cần. Sau một thời gian, cô hướng dẫn trẻ lặp lại những từ đơn của những biểu tượng ấy. Ngày qua ngày, trẻ dần hiểu hơn và chủ động giao tiếp, biết mở lời khi muốn điều gì đó.

"Mặc dù đó chỉ là những từ rất cơ bản, chưa rõ lời, rõ nghĩa nhưng phần nào thể hiện được phương pháp dạy hiệu quả, trẻ có tiếp thu và nỗ lực cố gắng" - cô Tuyền hạnh phúc nói.

Trong thời đại số, cô Phan Thị Ngọc Bích, giáo viên Trường THPT Trần Nguyên Hãn (phường Tam Thắng), đã chủ động nâng cao năng lực số của bản thân bằng cách tham gia các khóa học chuyên sâu về trí tuệ nhân tạo (AI) và số hóa bài giảng. Không chỉ tự trau dồi, cô Bích còn đặt mục tiêu phát triển năng lực số cho học sinh thông qua các bài dạy.

Đặng Trinh - Huế Xuân