Tận dụng cơ hội chuyển đổi số để thu thuế hiệu quả hơn

Chuyển đổi số ngành Thuế Việt Nam là một phần quan trọng trong chiến lược chuyển đổi số quốc gia. Ảnh tư liệu

PV: Từ góc độ của người trực tiếp tham gia và quản lý quá trình chuyển đổi số, ông có đánh giá gì về công tác chuyển đổi số của cơ quan thuế thời gian qua?

Ông Đỗ Hoàng Anh Tuấn: Chuyển đổi số hiện nay không chỉ là xu hướng, mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc trong thời đại 4.0. Chuyển đổi số trong ngành Thuế Việt Nam là một phần quan trọng trong chiến lược Chuyển đổi số quốc gia, được Chính phủ định hướng nhằm xây dựng nền hành chính hiện đại, minh bạch và hiệu quả. Ngành Thuế Việt Nam, một trong những lĩnh vực góp phần quan trọng cho ngân sách quốc gia, ngành tác động đến đông đảo người dân và doanh nghiệp đã tiên phong trong việc áp dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số.

Những kết quả nổi bật trong công tác chuyển đổi số ngành Thuế có thể dễ dàng chỉ ra như việc triển khai hóa đơn điện tử. Việc áp dụng hóa đơn điện tử trên toàn quốc là một bước đột phá lớn, giúp giảm đáng kể thời gian và chi phí cho cả cơ quan thuế lẫn doanh nghiệp, đồng thời tăng cường minh bạch, giảm sai sót và ngăn chặn gian lận thuế.

Bên cạnh đó, các dịch vụ thuế trực tuyến cấp độ 4 được triển khai rộng rãi. Điều này không những giúp cho người dân và các doanh nghiệp trong nước tiết kiệm chi phí, thời gian, giảm thủ tục hành chính mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà cung cấp nước ngoài thực hiện nghĩa vụ thuế một cách nhanh chóng, thuận tiện và minh bạch nhất. Việc khẳng định quyền thu thuế của Việt Nam đối với các hoạt động kinh doanh thương mại điện tử (TMĐT), kinh doanh dựa trên nền tảng số, là kết quả rõ nét nhất minh chứng cho quá trình chuyển đổi số của ngành Thuế.

Ngoài ra, việc ngành Thuế triển khai hệ thống thuế điện tử (eTax), eTax Mobile và mới đây, ngành Thuế đưa vào vận hành Cổng thông tin điện tử dành cho hộ, cá nhân kinh doanh TMĐT kê khai, nộp thuế, là bước tiến quan trọng đối với ngành Thuế trong việc cung cấp dịch vụ thuế điện tử. Qua ứng dụng eTax Mobile, người nộp thuế có thể tra cứu các thông tin về nghĩa vụ thuế, thông tin đăng ký về mã số thuế cá nhân, nhận thông báo thuế, nộp thuế điện tử thông qua liên kết với tài khoản ngân hàng và sử dụng các tiện ích khác giúp tạo thuận lợi trong quá trình tìm hiểu thông tin trong lĩnh vực thuế, tính thuế. Tính đến nay, hơn 98% doanh nghiệp đã thực hiện kê khai và nộp thuế qua mạng.

PV: Kết quả chuyển đổi số tác động ra sao đến công tác thu ngân sách, đặc biệt là công tác quản lý thuế hoạt động TMĐT, kinh doanh trên nền tảng số, thưa ông?

Ông Đỗ Hoàng Anh Tuấn: Việc làm sao thu đúng thu đủ, thu chính xác đối với hoạt động TMĐT trở thành khó khăn chung với hầu hết cơ quan thuế trên thế giới, kể cả những cơ quan thuế rất phát triển như: Mỹ hay Liên minh châu Âu…

Tuy nhiên, ngành Thuế đã và đang không ngừng mở rộng triển khai các dịch vụ thuế điện tử bao gồm: khai thuế, nộp thuế, hoàn thuế điện tử, hỗ trợ tra cứu thông tin nghĩa vụ thuế nhằm tạo thuận lợi cho người nộp thuế nói chung, người nộp thuế kinh doanh TMĐT nói riêng trong việc chấp hành nghĩa vụ thuế.

Tôi đánh giá cao sự cố gắng, nỗ lực của cơ quan thuế cũng như các cơ quan chức năng khác trong phối hợp quản lý hoạt động TMĐT. Đặc biệt trong thời gian gần đây, khi chúng ta triển khai ứng dụng VneID của Bộ Công an, việc tích hợp các dữ liệu của rất nhiều cơ quan đang tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý thuế TMĐT mà còn tạo điều kiện để quản lý tốt hơn các lĩnh vực khác liên quan đến cả kinh tế và xã hội.

PV: Để nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả trong quản lý thuế TMĐT, kinh doanh trên nền tảng số, theo ông cần thêm giải pháp gì?

Ông Đỗ Hoàng Anh Tuấn: Trước sự phát triển mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, ngành Thuế sẽ có nhiều cơ hội và thách thức cho sự phát triển. Vì vậy, để có được sự thành công của chuyển đổi số, ngành Thuế cần tăng cường đầu tư vào hạ tầng công nghệ; cần xây dựng hệ thống dữ liệu lớn; phát triển các trung tâm dữ liệu lớn, mạnh mẽ hơn để xử lý các giao dịch phức tạp và khối lượng dữ liệu ngày càng gia tăng từ nền kinh tế số.

Ngoài ra, cần xây dựng các nền tảng tích hợp, nền tảng dữ liệu lớn để cung cấp thông tin đầy đủ cho việc chỉ đạo điều hành, kết nối trao đổi thông tin liên thông giữa các cơ quan quản lý nhà nước, hỗ trợ công tác quản lý thuế, quản lý rủi ro thuế và hoạch định chính sách. Thiết kế các hệ thống dễ sử dụng, tập trung vào sự tiện lợi và thân thiện với người dùng; xây dựng trung tâm hỗ trợ trực tuyến ứng dụng trợ lý ảo (AI) để kịp thời giải quyết các vấn đề cho người nộp thuế.

Bên cạnh đó, ngành Thuế có thể xem xét thay đổi chính sách thay vì yêu cầu người dân khai báo nguồn thu nhập để tính thuế, thì kết nối với các tổ chức, doanh nghiệp trả tiền để tự động xác định nguồn thu nhập của từng cá nhân, làm cơ sở tính thuế. Tăng cường đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Ngành Thuế cần tăng cường đào tạo kỹ năng số; tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu cho cán bộ thuế về sử dụng và vận hành hệ thống công nghệ hiện đại.

Đồng thời, cần tăng cường hợp tác với doanh nghiệp công nghệ; phối hợp với các doanh nghiệp lớn về công nghệ để phát triển nhân lực và triển khai các giải pháp số. Tiếp tục hoàn thiện chính sách quản lý thuế trên các nền tảng xuyên biên giới. Cần xây dựng các quy định chi tiết và cụ thể hơn về quản lý thuế đối với thương mại điện tử và giao dịch xuyên biên giới. Ban hành các quy định rõ ràng về bảo mật thông tin và xử lý vi phạm trong môi trường số.

PV: Xin cảm ơn ông!

Tuấn Nguyễn