Tam giác tấn công của Nga đặt Ukraine vào tình thế tiến thoái lưỡng nan
Khi cuộc xung đột ở Ukraine bước sang năm thứ tư, Nga dường như đã tìm ra một sự kết hợp hoàn hảo để làm suy yếu các lực lượng của Kiev.
Tam giác tấn công của Nga
"Tam giác tấn công", theo cách gọi của các nhà phân tích quân sự Anh, là mối đe dọa được tạo thành từ 3 phần gồm bộ binh, máy bay không người lái và bom lượn mà Ukraine không thể ngăn chặn.
Cho đến nay, các chiến thuật này của Nga vẫn chưa tạo ra bất kỳ đột phá quyết định nào trên chiến trường mặc dù chúng đang tạo ra những thành quả nhỏ ổn định. Những gì chúng đang đạt được là liên tục làm suy yếu quân đội và tinh thần của Ukraine bằng cách đặt họ vào vị trí không thể tìm ra cách đối phó. Tình cảnh của Kiev ngày càng khó khăn hơn do chính quyền Tổng thống Trump đóng băng viện trợ quân sự và chia sẻ thông tin tình báo.

Bom lượn Nga. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga
"Đầu tiên lực lượng vũ trang Nga tiếp tục kìm chân lực lượng mặt đất Ukraine trên giới tuyến bằng bộ binh và lực lượng cơ giới. Sau đó, họ ngăn chặn Ukraine cơ động và gây tổn thất cho đối phương bằng máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV), UAV Lancet và đạn pháo nổ mạnh cùng mìn phân mảnh", nghiên cứu của Viện Các quân chủng thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI) cho hay.
"Thứ ba, lực lượng vũ trang Nga tăng cường sử dụng bom lượn gắn bộ dẫn đường UMPK chống lại các lực lượng của Ukraine đang giữ các vị trí phòng thủ", RUSI tiết lộ, ám chỉ đến các loại bom thông thường được bổ sung cánh và thiết bị dẫn đường để trở thành bom thông minh. Điều này tạo ra "một tình thế tiến thoái lưỡng nan: Đó là lực lượng vũ trang Ukraine có nên giữ và đầu tư vào các vị trí phòng thủ cố định để giảm tổn thất từ FPV và các hệ thống pháo có UAV hỗ trợ, hay tiếp tục di chuyển để tránh các cuộc tấn công bằng bom lượn, vốn có sức công phá để phá hủy và chôn vùi ngay cả các công sự được chuẩn bị kỹ lưỡng?"
Nhân tố mới trong màn kết hợp này là sự xuất hiện của lực lượng không quân Nga - một yếu tố quan trọng trong cuộc xung đột. Bất chấp những hy vọng ban đầu của Moscow rằng sức mạnh của không quân sẽ mang tính quyết định trong chiến dịch trên bộ, thực tế là sức mạnh không quân trên chiến trường của Nga phần lớn đã bị vô hiệu hóa bởi tên lửa phòng không của Ukraine. Máy bay chiến đấu của Nga thường ở khá xa phía sau tiền tuyến để an toàn nằm ngoài tầm bắn của hệ thống phòng không Ukraine.
Sức mạnh chi phối của bom lượn
Chìa khóa để phục hồi sức mạnh không quân của Nga là một loại vũ khí công nghệ thấp đáng ngạc nhiên. Bom lượn là loại bom sắt kiểu cũ được trang bị cánh và thiết bị dẫn đường, biến chúng thành những quả bom thông minh giá rẻ. Nga bắt đầu thả bom lượn vào năm 2023 và khiến các nhà quan sát phương Tây ngạc nhiên về sức mạnh của chúng. RUSI cho biết: "Mặc dù ban đầu chúng được coi là nguy hiểm nhưng chúng không làm thay đổi cuộc chơi. Tuy nhiên, khả năng sản xuất hàng loạt vũ khí này trong thời gian nhanh chóng đã mang đến cho Nga một lợi thế quan trọng". Không quân Nga "có thể phóng bom lượn qua tiền tuyến bằng các chiến đấu cơ có người lái ở khoảng cách an toàn từ 30 - 90km, tùy thuộc vào kích thước và hiệu quả của bom lượn".
Những gì bom lượn Nga thiếu về độ chính xác so với vũ khí phương Tây đã được bù đắp bằng sức mạnh nổ. Bom lượn FAB-1500 của Nga nặng hơn 1.500 kg trong khi FAB-3000 nặng hơn 2.700 kg, trong khi đối thủ JDAM do Mỹ sản xuất có trọng lượng chỉ từ 226 - 907kg.
Lượng thuốc nổ trong những quả bom này nhiều đến nỗi ngay cả một cú tấn công trượt ở khoảng cách gần của FAB cũng có thể phá hủy các chiến hào và boongke của Ukraine.
"Việc sản xuất bom lượn tăng từ 40.000 quả năm 2024 lên 70.000 quả dự kiến vào năm 2025 sẽ làm tăng đáng kể số lượng binh lính Ukraine tử trận trong các hoạt động phòng thủ", RUSI cho hay.
Những gì Nga thực sự đang làm là sử dụng các chiến thuật vũ khí tác chiến hợp đồng, phối hợp các cuộc tấn công trên bộ và trên không. Mặc dù Nga sử dụng quân đội, UAV và bom lượn trong hầu hết cuộc xung đột nhưng Ukraine có thể ứng phó với những mối đe dọa này và tiếp tục chiến đấu, mặc dù bị áp đảo về quân số và hỏa lực.
Tuy nhiên, giờ đây, khi Nga sử dụng tam giác sức mạnh trên, Ukraine đang gặp khó khăn trong việc đối phó mặc dù Kiev vẫn dựa vào các công sự, máy bay không người lái và vũ khí tầm xa để gây tổn thất cho quân đội Nga đang tiến công.
RUSI đánh giá, "cách tiếp cận phòng thủ theo chiều sâu và chiến thuật tiêu hao ở tầm xa hơn của Ukraine đã khiến Nga phải trả giá để giành được lợi thế. Điều này hạn chế khả năng của Nga trong việc xây dựng nhịp độ tấn công hoặc khai thác các lỗ hổng trong phòng tuyến. Trong khi Nga đã tìm ra một công thức hiệu quả để gây thương vong nặng nề cho Ukraine thì họ vẫn chưa tìm ra được công thức thành công để phá vỡ các phòng tuyến mà không phải chịu tổn thất về lực lượng cũng như trang thiết bị".