Syria trước quyết định quan trọng

Người dân Syria tại thủ đô Damascus ngày 8/12/2024. (Ảnh: THX/TTXVN)

Sau khi nắm quyền điều hành đất nước, chính quyền lâm thời mới ở Syria đã xúc tiến nhiều hoạt động đối nội và đối ngoại quan trọng nhằm đưa đất nước dần trở lại quỹ đạo ổn định. Nhiều quốc gia bày tỏ mong muốn thiết lập quan hệ với chính quyền mới ở Syria. Tại khu vực, Thổ Nhĩ Kỳ và Qatar chính thức mở lại Đại sứ quán ở Damascus sau hơn 10 năm đóng cửa.

Một số quốc gia Arab như Saudi Arabia và Ai Cập bày tỏ thiện chí sẵn sàng thiết lập quan hệ với chính quyền mới tại Syria, nhằm thúc đẩy ổn định khu vực và hợp tác kinh tế. Mỹ và các nước phương Tây khác như Anh, Pháp, Đức và Liên minh châu Âu (EU) đều liên lạc với chính quyền mới ở Damascus. Nga và Iran, hai đồng minh của chính quyền Tổng thống Assad trước đây, cũng bày tỏ mong muốn thiết lập quan hệ với chính quyền mới ở Syria.

Chính quyền lâm thời Syria đã cam kết tạo dựng các mối quan hệ chặt chẽ hơn với các quốc gia vùng Vịnh sau các cuộc đàm phán cấp cao tại thủ đô Damascus với một phái đoàn của Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) do Bộ trưởng Ngoại giao Kuwait Abdullah Ali Al-Yahya và Tổng Thư ký GCC Jasem Mohamed Albudaiwi dẫn đầu.

Người đứng đầu ngành ngoại giao trong chính quyền lâm thời tại Syria Asaad al-Shibani cho biết, Syria đề cao các quốc gia Arab vì đã ủng hộ người dân Syria trong và sau cuộc xung đột kéo dài của đất nước. Ông bày tỏ hy vọng Syria có thể tái hòa nhập vào thế giới Arab thông qua việc củng cố mối quan hệ với các nước vùng Vịnh. Quan chức đứng đầu ngành ngoại giao trong chính quyền lâm thời tại Syria kêu gọi Kuwait mở lại Đại sứ quán tại Damascus và sớm nối lại quan hệ ngoại giao song phương.

Đáp lại thiện chí của chính quyền lâm thời ở Syria, Bộ trưởng Ngoại giao Kuwait Al-Yahya đã nhấn mạnh sự ủng hộ của GCC đối với sự toàn vẹn lãnh thổ của Syria, nêu bật tầm quan trọng của việc tôn trọng chủ quyền và ổn định tại quốc gia Trung Đông này; đồng thời khẳng định, GCC cam kết hỗ trợ người dân Syria.

Bộ trưởng Al-Yahya bày tỏ ủng hộ tiến trình chuyển đổi chính trị toàn diện ở Syria, cho rằng điều này là cần thiết để bảo đảm sự ổn định lâu dài của khu vực. Các quan chức GCC đã thảo luận với người đứng đầu lực lượng đối lập đang nắm quyền tại Syria - ông Ahmed al-Sharaa - về các cách thức phục hồi nền kinh tế của Syria và kêu gọi quốc tế dỡ bỏ các lệnh trừng phạt chống Syria.

Ngay ngày đầu năm mới 2025, một phái đoàn cấp cao của Syria, do Bộ trưởng Ngoại giao Asaad al-Shibani dẫn đầu, cùng Bộ trưởng Quốc phòng Murhaf Abu Qasra và người đứng đầu Cơ quan Tình báo Anas Khattab đến Saudi Arabia, đánh dấu chuyến công du nước ngoài đầu tiên của các quan chức chính quyền mới tại Syria.

Chính quyền lâm thời ở Syria khẳng định, Saudi Arabia sẽ đóng vai trò lớn trong tương lai của Syria, đồng thời chỉ ra cơ hội đầu tư lớn cho tất cả các nước láng giềng, trong bối cảnh nền kinh tế và cơ sở hạ tầng của Syria bị tàn phá nghiêm trọng sau hơn 13 năm xung đột. Saudi Arabia đã cắt đứt quan hệ với chính quyền của ông Assad vào năm 2012 và ủng hộ phe đối lập ở Syria trong giai đoạn đầu của cuộc nội chiến.

Tuy nhiên, năm ngoái, Riyadh đã khôi phục quan hệ với chính quyền của ông Assad và đóng vai trò quan trọng trong việc đưa Syria trở lại Liên đoàn Arab, chấm dứt tình trạng bị cô lập trong khu vực. Trong một động thái sau khi chính quyền mới ở Syria được thành lập, Saudi Arabia đã thiết lập cầu không vận nhân đạo để vận chuyển lương thực, lều trú ẩn và vật tư y tế tới Syria. Nhiều bên khác, bao gồm cả EU và Ukraine, cũng đã tuyên bố viện trợ cho Syria - nơi Liên hợp quốc ghi nhận hiện có trung bình 7/10 người dân cần được hỗ trợ.

Chính quyền lâm thời ở Syria cũng đang tích cực xúc tiến đối thoại quốc gia với sự tham gia của đại diện đến từ các phe phái chính và thành phần xã hội, nhằm định hình tương lai của đất nước. Chính quyền lâm thời sẽ phải đưa ra một loạt quyết định quan trọng để xác định bản sắc tương lai của Syria, trong đó có việc tổ chức lại Quốc hội, tái thiết tất cả các lực lượng quân sự và an ninh. Syria tiếp tục nhận được sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế nhằm giúp quốc gia Trung Đông này ổn định và tái thiết đất nước sau nhiều năm rơi vào xung đột và khủng hoảng.

HÀ ANH