Sức sống vùng ngọt

Đến với Trần Văn Thời dịp mùa lúa trổ đòng vào sáng sớm, ai cũng ấn tượng bởi bức tranh đồng quê tươi đẹp. Những đồng lúa xanh ngát, tỏa hương thơm lựng như mùi cốm sữa. Phía xa xa, mặt trời lên trên màn sương, đâu đó làn khói bếp uyển chuyển bay lên như những dải sương mỏng.

Có được bức tranh thôn quê hữu tình như vậy là công sức bao lâu nay của Ðảng bộ, chính quyền và người dân Trần Văn Thời giữ gìn vùng ngọt, được quy hoạch là vùng ngọt hóa của tỉnh. Dòng sông Ông Ðốc chia đôi huyện thành 2 dòng mặn - ngọt. Trong đó, vùng ngọt chiếm ưu thế, trở thành vựa lúa, cá đồng và hoa màu lớn nhất tỉnh, với diện tích trên 44.000 ha; cây lúa giữ vai trò chủ lực với diện tích gần 30.000 ha, sản lượng lúa hằng năm thu về trên 330 ngàn tấn, đóng góp lớn vào an ninh lương thực cho tỉnh.

Nông dân ấp Rạch Cui, xã Khánh Bình, thu hoạch vụ lúa đông xuân 2024.

Ông Nguyễn Thế Châu, Chủ tịch UBND huyện, tâm tình: “Có thể nói, vùng ngọt hóa đã giữ gìn và phát huy nét đẹp của nền văn minh lúa nước, đây cũng là biểu tượng cho sự no ấm, đủ đầy. Gắn liền với đó là hình ảnh người nông dân chân chất, hồn hậu, nghĩa tình. Tất cả là niềm tự hào của quê hương giàu truyền thống anh hùng”.

Nông dân trong huyện đi đầu về ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi. Tỷ lệ nông dân sử dụng lúa giống cấp xác nhận đạt trên 85%. Sản xuất tập trung, phát triển những mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi sản phẩm lúa gạo với quy mô trên 5.000 ha, vừa giải phóng sức lao động, vừa giảm chi phí sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh tế.

Bằng sự cần cù, chịu khó trên vùng đất ngọt hóa, từ 15 công ruộng lúa 1 vụ, đến nay lão nông Trần Thanh Lâm, Ấp 2, xã Khánh Bình Ðông, đã tăng diện tích sản xuất trên 6 ha, thực hiện mô hình nuôi cá bổi, cá đồng, mở thêm trang trại nuôi heo, mỗi năm thu về hàng trăm triệu đồng.

Ông Lâm là nông dân sản xuất giỏi cấp huyện, cấp tỉnh. Chứng kiến bao sự đổi thay trên vùng quê, ông trần tình: “Nông dân chúng tôi luôn tự hào về sản vật của quê hương, lúa sạch, rau sạch, cá đồng, cây ăn trái... được chăm bẵm từ bàn tay của những nông dân chăm chỉ, cần mẫn. Giờ lộ làng nối liền, thương lái tới tận nhà thu mua nông sản, đời sống người dân vùng ngọt rất ổn định, bền vững; nhà cửa khang trang, xóm làng sung túc hẳn lên”.

Mô hình trồng nho của ông Lưu Văn Hoàng, Ấp 12B, xã Khánh Bình Ðông, huyện Trần Văn Thời.

Không chỉ trù phú với vựa lúa lớn của tỉnh, trên vùng ngọt hóa hiện nay có hơn 2.000 ha vườn chuối được nông dân quan tâm cải tạo; hơn 7.800 ha đất lâm nghiệp, phát triển diện tích trồng rừng thâm canh 758 ha cho giá trị kinh tế cao và ổn định qua các chu kỳ khai thác. Vùng đất này còn kết hợp đa cây, đa con với 4 trang trại chăn nuôi heo tập trung, quy mô xuất chuồng 18 ngàn con/năm; 140 ha cá bổi thâm canh được duy trì phát triển hằng năm và được tỉnh công nhận nhãn hiệu tập thể “Cá khô bổi U Minh”.

Nhờ cải tiến quy trình, kỹ thuật sản xuất, đến nay Cơ sở sản xuất cá khô bổi Tám Oanh, ấp Kinh Cũ, xã Trần Hợi, có 2 sản phẩm được công nhận OCOP 4 sao: cá khô bổi và bổi 1 nắng. Ảnh: ANH QUỐC

Hiện toàn huyện có 17 sản phẩm đạt chuẩn OCOP (có 7 sản phẩm xếp hạng 4 sao và 10 sản phẩm xếp hạng 3 sao), ngoài ra có 4 nhãn hiệu tập thể, 8 sản phẩm được công nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh.

Bên cạnh đó, huyện còn phát triển du lịch trải nghiệm, làng nghề, nông nghiệp - nông thôn với các mô hình, sản vật như 2 vụ lúa, rừng tràm, cá đồng, mật ong rừng, chuối khô...

Hằng năm, anh Phan Hữu Xị, ấp Rạch Bào, xã Khánh Bình, trồng khoảng 5.000 cây cải tùa xại bán cho người dân làm dưa ăn Tết.

Nhiều năm qua, sản vật của vùng ngọt này luôn được bảo vệ, duy trì, phát triển nhờ đầu tư hệ thống thủy lợi khép kín với 58 cống đảm bảo điều tiết nước, 9 trạm bơm/29 máy, tổng công suất 134.000 m3/h. Cùng với đó, Tiểu vùng III - Bắc Cà Mau được xây dựng 6 ô thủy lợi, đảm bảo duy trì sản xuất cho vùng ngọt hóa.

Ông Nguyễn Thế Châu tâm đắc: “Ðược UBND tỉnh cho chủ trương lập quy hoạch sản xuất nông nghiệp huyện, UBND huyện sẽ đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch sản xuất nông nghiệp để làm cơ sở bố trí sản xuất phù hợp với điều kiện sản xuất vùng ngọt hóa, đảm bảo vững chắc an ninh lương thực trong huyện trước mắt và lâu dài; đảm bảo sử dụng có hiệu quả đất đai, tài nguyên, lao động, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả trong sản xuất và sức cạnh tranh của các mặt hàng nông sản của huyện”.

Bước sang năm mới tin tưởng rằng Trần Văn Thời sẽ có bước đột phá trong quy hoạch và đầu tư để phát triển nhanh và bền vững. Từ đó phát huy những nét đẹp đặc trưng vùng bán đảo Cà Mau, với đa dạng hệ sinh thái, tạo nên gam màu sáng trên bảng màu đa sắc của quê hương anh hùng.