Sự trở lại của các tàu chở dầu G7 tại Nga

Các tàu chở dầu ở Nga. Ảnh AFP

Trong tháng 10, các tàu chở dầu thô liên kết với G7 chiếm 24,8% tổng xuất khẩu dầu qua đường biển của Nga, tăng đáng kể so với mức thấp nhất là 16,2% vào tháng 9. Sự phục hồi này diễn ra khi giá dầu Urals, loại dầu xuất khẩu chính của Nga, thường xuyên dao động quanh mức trần 60 USD/thùng do các nước phương Tây áp đặt.

Biện pháp này được áp dụng từ tháng 12 năm 2022, nhằm hạn chế doanh thu từ dầu mỏ của Nga đồng thời duy trì nguồn cung toàn cầu. Những hạn chế này cấm các công ty vận tải và bảo hiểm phương Tây tham gia vận chuyển dầu được bán vượt mức trần. Tuy nhiên, giá dầu thô giảm kết hợp với các giao dịch hợp pháp dưới mức trần, dường như đã tạo ra cơ hội cho các nhà khai thác phương Tây, đặc biệt là ở Hy Lạp, quốc gia châu Âu đứng đầu về quyền sở hữu tàu thuyền.

Một thị trường đang thay đổi

Theo S&P Global Commodities at Sea, khối lượng dầu được vận chuyển bởi các tàu của Hy Lạp đã tăng từ 8,7 triệu thùng trong tháng 9 lên 9,4 triệu thùng trong tháng 10. Mặc dù vẫn còn cách xa mức cao nhất được ghi nhận đầu năm nay nhưng sự gia tăng này cho thấy một số công ty vận hành dưới các hợp đồng bảo hiểm phương Tây đang tìm thấy cơ hội hợp pháp trong thương mại dầu mỏ của Nga.

Song song đó, các nhà khai thác ngoài G7 như Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), cũng đang đóng vai trò ngày càng lớn. Ví dụ, các nhà khai thác Trung Quốc đã tăng đáng kể khối lượng vận chuyển, từ 9,8 triệu thùng lên 15,8 triệu thùng trong tháng 10, phần lớn để cung cấp cho nhà máy lọc dầu Yulong Petrochemical, có công suất 400.000 thùng/ngày tại Trung Quốc.

Thách thức của thị trường dầu mỏ

Các quyết định gần đây của OPEC+, bao gồm việc kéo dài cắt giảm sản lượng tự nguyện đến cuối năm càng làm tăng thêm thách thức cho thị trường vận tải. Mức giá thuê tàu Aframax trên tuyến Biển Đen – Địa Trung Hải dao động từ 37.500 đến 39.000 USD mỗi ngày, đây là mức khá cao trong lịch sử nhưng gần với mức thấp nhất trong năm nay.

Áp lực này cũng gia tăng với sự phát triển của một "đội tàu ma" hoạt động ngoài các quy định của phương Tây. Những con tàu cũ kỹ này thường không được bảo trì đầy đủ, tiềm ẩn nguy cơ lớn về môi trường, đặc biệt ở những khu vực chiến lược như eo biển Đan Mạch hay eo biển Manche.

Các biện pháp và quy định đang được thảo luận

Chính phủ các nước G7 và đồng minh tiếp tục cảnh báo về những rủi ro từ các tàu chở dầu "ma" này. Họ kêu gọi ngành công nghiệp tăng cường kiểm soát bảo hiểm hàng hải và ngăn chặn các đơn vị bị trừng phạt tiếp tục hoạt động. Viện KSE thuộc Trường Kinh tế Kiev gần đây nhấn mạnh rằng những con tàu cũ kỹ này là mối đe dọa đối với hệ sinh thái châu Âu, đồng thời kêu gọi xem xét lại các yêu cầu về bảo hiểm chống lại sự cố tràn dầu.

Theo viện này, với khoảng ba con tàu loại này đi qua vùng biển châu Âu mỗi ngày, các sự cố môi trường không còn là câu hỏi "có xảy ra hay không", mà là "khi nào xảy ra".

H.Phan

AFP