Sự lãnh đạo, chỉ đạo sáng suốt của Đảng - Nhân tố quyết định thắng lợi của Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975

Chiến dịch Tây Nguyên là chiến dịch mở đầu cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975. Trong ảnh: Bộ đội ta giải phóng Đắk Tô - Tân Cảnh (Kon Tum). Ảnh: TTXVN

Cuộc đấu tranh của nhân dân ta ở miền Nam còn phải vượt qua nhiều khó khăn trở ngại. Vì vậy, nhiệm vụ trước mắt của đồng bào ta ở cả hai miền là tăng cường đoàn kết, luôn luôn đề cao cảnh giác, ra sức phấn đấu để củng cố những thắng lợi đã giành được, giữ vững hòa bình lâu dài, hoàn thành độc lập, dân chủ ở miền Nam, tiến tới hòa bình thống nhất Tổ quốc.

Đứng trước tình thế mới, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã họp Hội nghị lần thứ 21, với 2 đợt (ngày 19/6 đến ngày 6/7 và từ ngày 1/10 đến ngày 4/10/1973). Về phía ta, Nghị quyết chỉ rõ: Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đã giành được thắng lợi rất to lớn, có ý nghĩa quyết định xu thế phát triển tất thắng của cách mạng miền Nam Việt Nam, đánh dấu một giai đoạn cách mạng rất vẻ vang của dân tộc, mở ra cho cách mạng miền Nam một giai đoạn mới: hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và thực hiện hòa bình thống nhất nước nhà. Nhân dân miền Nam Việt Nam đã có vùng căn cứ rộng lớn nối liền với miền Bắc xã hội chủ nghĩa, với hậu phương rộng lớn của cách mạng Lào và cách mạng Campuchia, làm cho vị trí chiến lược của cách mạng miền Nam thêm vững mạnh. Lực lượng chính trị của nhân dân ta ở miền Nam trải qua nhiều thử thách gay go nói chung vẫn được giữ vững và phát triển. Quần chúng nhân dân trong vùng tranh chấp và vùng địch kiểm soát, mặc dầu bị địch đánh phá, kìm kẹp, vẫn hướng về cách mạng, tự hào trước thắng lợi vĩ đại của dân tộc và bất bình trước những hành động của tập đoàn Nguyễn Văn Thiệu chống hòa bình và hòa hợp dân tộc, chà đạp các quyền tự do dân chủ, bóc lột nhân dân một cách thậm tệ, đã vùng lên đấu tranh ở một số nơi và nhất định sẽ vùng lên đấu tranh mạnh mẽ dưới nhiều hình thức để thực hiện nguyện vọng bức thiết của mình.

Về phía quân đội, chính quyền Sài Gòn, Trung ương Đảng đánh giá: Tuy lực lượng vũ trang còn tương đối đông, hệ thống chính quyền còn kiểm soát được các đô thị, sân bay, bến cảng, đường giao thông chính, lại được Mỹ ra sức viện trợ... nhưng có những mặt yếu rất cơ bản về chính trị mà chỗ mạnh tạm thời về quân sự không thể bù đắp được. Thế trận của quân đội, chính quyền Sài Gòn là thế thua, tinh thần ngày càng sa sút vì đã mất chỗ dựa quan trọng nhất là quân Mỹ; lại đang gặp khó khăn chồng chất về kinh tế, tài chính do viện trợ của Mỹ ngày càng ít đi.

Trên cơ sở đó, Trung ương nhận định: Con đường của cách mạng miền Nam là con đường bạo lực cách mạng. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng phải nắm vững thời cơ, giữ vững đường lối chiến lược tiến công và chỉ đạo linh hoạt để đưa cách mạng miền Nam tiến lên. Cách mạng miền Nam phải nắm vững tư tưởng chiến lược tiến công, nhưng phải căn cứ vào từng thời kỳ, hoàn cảnh cụ thể mà vận dụng hình thức đấu tranh một cách linh hoạt, sắc bén, phù hợp. Tình hình hiện nay ở miền Nam có thể phát triển theo hai khả năng:

1- Do đấu tranh tích cực trên ba mặt trận chính trị, quân sự và ngoại giao, ta có thể từng bước buộc địch phải thi hành Hiệp định Paris về Việt Nam, hòa bình được lập lại thật sự, cuộc đấu tranh của nhân dân miền Nam nhằm hoàn thành độc lập, dân chủ tuy còn lâu dài, khó khăn, phức tạp, nhưng ngày càng phát triển và ở thế tiến lên mạnh mẽ.

2- Mặt khác, do âm mưu chiến lược của đế quốc Mỹ cố bám giữ khu vực Đông Dương, Đông Nam Á, do bản chất cực kỳ phản động, ngoan cố của Mỹ và tập đoàn thống trị tư sản mại bản, quan liêu, quân phiệt tay sai Mỹ, Hiệp định Paris về Việt Nam tiếp tục bị địch vi phạm và phá hoại, xung đột quân sự có thể ngày càng tăng, cường độ và quy mô chiến tranh ngày càng lớn, ta lại phải tiến hành chiến tranh cách mạng gay go, quyết liệt để đánh bại địch, giành thắng lợi hoàn toàn. Ta phải hết sức tranh thủ thực hiện khả năng thứ nhất và chuẩn bị sẵn sàng cho khả năng thứ hai.

Niềm vui hiện rõ trên gương mặt người dân Sài Gòn trong ngày giải phóng 30/4/1975. Ảnh: TTXVN

Từ tháng 4/1973, Trung ương Đảng đã chỉ đạo Quân ủy Trung ương, Bộ Tổng Tư lệnh, cụ thể là Bộ Tổng Tham mưu chủ trì soạn thảo kế hoạch cơ bản giải phóng miền Nam. Kế hoạch này được các đồng chí Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp và Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lê Duẩn trực tiếp xem xét, bổ sung, sửa chữa nhiều lần. Tại Hội nghị lần I, nội dung dự thảo kế hoạch chiến lược 2 năm 1975 - 1976 dự kiến hai bước: Bước 1 (năm 1975), tranh thủ yếu tố bất ngờ, tập trung lực lượng, phương tiện, vũ khí đánh địch trên phạm vi lớn toàn miền Nam. Bước 2 (năm 1976), thực hiện tổng công kích - tổng khởi nghĩa giải phóng hoàn toàn miền Nam. Bộ Chính trị cho rằng, năm 1975 là năm bản lề tạo điều kiện cho năm 1976 giành thắng lợi cuối cùng.

Hội nghị Bộ Chính trị lần II diễn ra trong lúc quân và dân miền Nam mở Chiến dịch tiến công đường 14 - Phước Long và đã giải phóng hoàn toàn tỉnh Phước Long vào ngày 6/1/1975. Đây chính là cơ sở quan trọng để Bộ Chính trị hạ quyết tâm: Nắm vững thời cơ, mở nhiều chiến dịch tổng hợp liên tiếp, đánh những trận quyết định, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến. Bộ Chính trị cũng dự kiến phương án: Nếu thời cơ đến vào đầu hoặc cuối năm 1975 thì lập tức giải phóng miền Nam trong năm 1975.

Ngày 25/3/1975, trước sự chuyển biến mau lẹ của tình hình, Bộ Chính trị họp nhận định: Thời cơ chiến lược lớn đã tới. Bộ Chính trị hạ quyết tâm: Hoàn thành giải phóng Sài Gòn và miền Nam trước mùa mưa (tháng 5/1975). Kế hoạch chiến lược 2 năm giờ đây rút xuống còn 1 năm. Ngày 31/3/1975, Bộ Chính trị họp, nhận định: Về chiến lược, về lực lượng quân sự, chính trị, ta đã có sức mạnh áp đảo, địch đang đứng trước nguy cơ sụp đổ và diệt vong. Mỹ tỏ ra hoàn toàn bất lực, dù có tăng viện cũng không cứu vãn được tình thế của ngụy. Cuộc chiến tranh cách mạng ở miền Nam không những đã bước vào giai đoạn phát triển nhảy vọt, mà thời cơ để mở tổng tiến công và nổi dậy tại Sài Gòn - Gia Định đã chín muồi. Từ giờ phút này, trận quyết chiến chiến lược của quân và dân ta đã bắt đầu. Từ đó, Bộ Chính trị hạ quyết tâm: Nắm vững thời cơ chiến lược, quyết tâm thực hiện tổng tiến công và nổi dậy, kết thúc thắng lợi chiến tranh giải phóng trong thời gian sớm nhất. Tốt hơn cả là bắt đầu và kết thúc trong tháng 4 năm nay, không để chậm.

Bộ Chính trị quyết định thành lập Bộ Tư lệnh và Đảng ủy Chiến dịch giải phóng Sài Gòn-Gia Định (ngày 14/4/1975 đổi tên là Chiến dịch Hồ Chí Minh). Ngày 7/4/1975, thay mặt Quân ủy Trung ương và Bộ Tổng Tư lệnh, Đại tướng, Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp ra mệnh lệnh cho các cánh quân: “Thần tốc, thần tốc hơn nữa, táo bạo, táo bạo hơn nữa, tranh thủ từng giờ, từng phút xốc tới mặt trận giải phóng miền Nam. Quyết chiến và toàn thắng”. Ngày 22/4/1975, Bộ Chính trị điện gửi Bộ Tư lệnh Chiến dịch Hồ Chí Minh, nêu rõ: Thời cơ để mở cuộc tiến công về quân sự và chính trị vào Sài Gòn đã chín muồi. Ta cần tranh thủ từng ngày để kịp thời phát động tiến công. Hành động trong lúc này là đảm bảo chắc chắn nhất để giành thắng lợi hoàn toàn. Nếu để chậm sẽ không có lợi cả về quân sự và chính trị.

Ngày 30/4/1975, quân và dân ta đồng loạt tiến công vào nội đô Sài Gòn và nhanh chóng giành thắng lợi. Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của quân và dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng, đã đi tới ngày toàn thắng. Kể từ đó, ngày 30/4 đã trở thành một mốc son trong lịch sử dân tộc gắn liền với sự lãnh đạo, chỉ đạo tài tình, sáng suốt của Đảng ta.

Hải Hà