Sử dụng bút tiêm giảm cân:Đừng để 'tiền mất, tật mang'
Dù đã được cảnh báo nhưng nhiều người vẫn mua và sử dụng bút tiêm giảm cân không rõ nguồn gốc được rao bán tràn lan trên các trang mạng (website) bán hàng trực tuyến và mạng xã hội.
Hậu quả là không ít người sử dụng loại bút tiêm này phải nhập viện với các triệu chứng: Mệt mỏi, đau đầu, hạ đường huyết, nhịp tim nhanh, men gan bất thường…

Bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh khuyến cáo sử dụng bút giảm cân.
Nhập viện vì tin lời quảng cáo
Mới đây, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh tiếp nhận nữ bệnh nhân M.T. (42 tuổi ở thành phố Hồ Chí Minh) nhập viện trong tình trạng mệt mỏi, đau đầu, buồn nôn. Kết quả xét nghiệm cho thấy, chị T. có chỉ số men gan bất thường. Trước khi nhập viện, vì tin lời người bán hàng trên mạng, bệnh nhân đã mua 2 bút tiêm giảm cân với giá gần 5 triệu đồng được quảng cáo xách tay từ nước ngoài về. Chỉ sau 2 buổi tiêm, chị liên tục rơi vào trạng thái buồn nôn, đau đầu, mệt mỏi…
Tương tự, chị T.V. (37 tuổi ở thành phố Hồ Chí Minh) đã bỏ ra hơn 30 triệu đồng mua 8 bút tiêm giảm cân từ một tài khoản bán hàng trên mạng xã hội. Chị V. được người bán hàng giới thiệu: “Chỉ cần tiêm 1 lần/tuần không cần nhịn ăn, ăn kiêng hay tập thể dục vẫn giảm được 15kg trong 5 tháng”. Thế nhưng, tiêm đến chiếc bút thứ 3, cơ thể chị luôn rơi vào trạng thái mệt mỏi, buồn nôn, đau đầu, chóng mặt, đi tiểu ít... Khi đến bệnh viện, chị V. cảm giác như sắp ngất. Qua thăm khám, bác sĩ chẩn đoán, nhịp tim của bệnh nhân nhanh, không đều, hạ đường huyết, có thể do thuốc trong bút tiêm giảm cân và chế độ ăn không hợp lý.
Theo khảo sát của phóng viên Báo Hànôịmới, bút giảm cân là loại thuốc dạng tiêm, được rao bán phổ biến trên các website bán hàng trực tuyến và mạng xã hội với mẫu mã, thành phần và giá cả đa dạng. Những loại bút này có thiết kế nhỏ gọn, một số có bao bì màu xanh dương hoặc màu trắng, được giới thiệu là hàng xách tay và khó có thể xác định được nguồn gốc hay chất lượng.
Trên trang Facebook cá nhân, tài khoản K.Đ hướng dẫn: “Cách sử dụng là tiêm vào vùng da dưới bụng, cánh tay. Tùy theo lượng cân muốn giảm sẽ dùng số lượng bút tiêm khác nhau... Dùng 1 bút có thể giảm 3-4kg tùy theo cơ địa…”.
Tháng 3-2021, bút giảm cân chứa liraglutide (nhóm thuốc đồng vận GLP-1) đã được Bộ Y tế cấp phép. Theo thông tin từ Khoa Nội tiết - Đái tháo đường (Bệnh viện Bạch Mai), thuốc GLP-1 khởi đầu là thuốc tiêm điều trị bệnh đái tháo đường type 2. Tuy nhiên, vì thuốc cũng có tác dụng giảm cân thông qua các cơ chế tăng cảm giác no, giảm cảm giác thèm ăn và chậm làm trống dạ dày, nên được chỉ định thêm để điều trị béo phì. Đáng lưu ý, thuốc có tác dụng phụ và được chống chỉ định đối với những bệnh nhân ung thư tuyến giáp thể tủy hoặc đa u tuyến nội tiết.
Bên cạnh đó, các bác sĩ của Khoa Nội tiết - Đái tháo đường cũng đưa ra lưu ý, Việt Nam hiện chỉ có duy nhất 1 loại thuốc GLP-1 được phép lưu hành là liraglutide (Saxenda). Còn những loại rao bán trên mạng như Semaglutide chưa được phép lưu hành. Ngoài ra, theo quy định, chỉ có bác sĩ mới được phép chỉ định và kê đơn loại thuốc giảm cân này.
Không dùng sản phẩm giảm cân bừa bãi
Cục Quản lý thực phẩm và Dược phẩm (FDA) Hoa Kỳ cùng Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã nhiều lần cảnh báo, nhu cầu thuốc tiêm giảm cân trên toàn thế giới đang rất cao nên hàng giả, hàng kém chất lượng khá nhiều.
Trước thực tế đó, Tiến sĩ - bác sĩ Lâm Văn Hoàng, Giám đốc Trung tâm Giảm cân (Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh) cho rằng, việc tự mua các sản phẩm qua mạng xã hội là vô cùng nguy hiểm. Những sản phẩm này có thể là hàng giả, kém chất lượng, chứa các thành phần không an toàn, gây nguy cơ dị ứng, sốc phản vệ và nhiều biến chứng khác. Hơn nữa, việc sử dụng các loại bút giảm cân trôi nổi, kém chất lượng và tùy tiện sẽ ảnh hưởng đến chức năng gan, thận, có thể dẫn đến các biến chứng như: Tăng men gan, viêm gan, buồn nôn, tiêu chảy, viêm da, suy thận… Việc người dân tự mua, tự tiêm mà không có kiến thức y khoa còn có thể dẫn đến nhiễm trùng và các tác dụng phụ nguy hiểm cho cơ thể.
Từng điều trị cho nhiều trường hợp bị ngộ độc, co giật, hôn mê, tổn thương não… do tùy tiện sử dụng các sản phẩm giảm cân rao bán trên mạng, Tiến sĩ - bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) khuyến cáo, cách thức giảm cân phổ biến và an toàn nhất vẫn là điều chỉnh chế độ ăn uống và tăng cường vận động thể lực. Khi mua bất cứ sản phẩm giảm cân nào, cần chọn sản phẩm được sản xuất bởi các công ty được cấp phép và đáp ứng tiêu chuẩn theo quy định. Người dân tuyệt đối không nên mua các sản phẩm thực phẩm chức năng và thuốc được rao bán trên mạng xã hội, website bán hàng hay điện thoại.
Đồng quan điểm trên, Tiến sĩ - bác sĩ Lê Bá Ngọc, Phó Giám đốc Trung tâm Giảm cân (Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh) nhấn mạnh, điều trị béo phì cần được thực hiện theo lộ trình khoa học, dưới sự theo dõi sát sao của bác sĩ chuyên khoa, kết hợp chế độ dinh dưỡng cân bằng, các bài tập vận động phù hợp và thuốc điều trị khi cần thiết. Tuyệt đối không dùng các sản phẩm giảm cân bừa bãi, không được kiểm soát về thành phần, dẫn đến nguy cơ “tiền mất tật mang”, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.