Startup của Sam Altman với tham vọng xây dựng 'căn cước số' cho nhân loại bằng ánh mắt

Theo Bloomberg, đây được xem là bước tiến lớn trong nỗ lực phát triển hệ thống nhận dạng kỹ thuật số toàn cầu dựa trên công nghệ sinh trắc học.

Thông báo mới nhất từ Tools for Humanity cho biết, bắt đầu từ tuần này, người dân tại 6 thành phố lớn của Mỹ, trong đó có San Francisco, Los Angeles, Atlanta sẽ có thể tiếp cận công nghệ quét nhãn cầu tại các điểm được chỉ định. Những địa điểm này sẽ do dự án Worldcoin của Tools for Humanity và một số đối tác liên kết vận hành.

Trước đó, công nghệ Orb mới chỉ được triển khai thử nghiệm hạn chế tại Mỹ. Việc mở rộng này đánh dấu bước ngoặt trong việc đưa công nghệ xác minh danh tính sinh trắc học vào các ứng dụng dân sự và thương mại quy mô lớn.

Đã có hơn 12 triệu người đã sử dụng công cụ này để xác minh danh tính của họ ở các quốc gia gồm Philippines, Bồ Đào Nha, Thái Lan - Ảnh: Bloomberg

Orb - công cụ xác minh con người trong thời đại AI tạo sinh

Orb là một thiết bị hình cầu, được thiết kế để quét mống mắt của người dùng nhằm xác minh rằng họ là con người thực sự - không phải bot hoặc hình ảnh tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo (AI). Ý tưởng này xuất phát từ mối lo ngại ngày càng gia tăng về deepfake và các hình thức giả mạo ngày càng tinh vi do AI tạo sinh mang lại.

Theo Alex Blania - đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành Tools for Humanity - công nghệ Orb giúp tạo ra một “bằng chứng về tính nhân văn” (proof of personhood), điều rất cần thiết trong bối cảnh các nền tảng số ngày càng bị tấn công bởi các tài khoản ảo và các nội dung không xác thực.

Những người tham gia quét mống mắt thông qua Orb cũng sẽ được nhận mã thông báo tiền điện tử có tên là Worldcoin ($WLD), một phần trong nỗ lực xây dựng hệ sinh thái tài chính kỹ thuật số riêng biệt của dự án.

Hơn 12 triệu người đã xác minh danh tính trên toàn cầu

Tính đến thời điểm hiện tại, hơn 12 triệu người dùng trên toàn thế giới đã sử dụng Orb để xác minh danh tính, chủ yếu tại các quốc gia như Philippines, Bồ Đào Nha và Thái Lan. Đây là các thị trường mà công nghệ nhận được sự quan tâm lớn, đặc biệt trong các chương trình thử nghiệm.

Một quả cầu, một thiết bị quét dữ liệu sinh trắc học được sử dụng để quét mống mắt của mọi người để đổi lấy tiền điện tử Worldcoin (WLD) - Ảnh: AFP

Tuy nhiên, Worldcoin và thiết bị Orb không tránh khỏi tranh cãi. Dự án này từng bị giám sát chặt chẽ bởi các cơ quan quản lý tại Hồng Kông, Kenya và Hàn Quốc, chủ yếu liên quan đến quyền riêng tư và bảo vệ dữ liệu người dùng.

Tại Mỹ, đại diện công ty cho biết đã có các cuộc gặp với một số cơ quan quản lý - dù không nêu cụ thể tên - nhằm đảm bảo rằng các quy trình triển khai tuân thủ các quy định hiện hành. Adrian Ludwig, kiến trúc sư trưởng của Tools for Humanity, khẳng định mọi dữ liệu thu thập được đều được mã hóa và không lưu trữ thông tin nhận dạng cá nhân.

Hợp tác cùng Tinder để xác minh độ tuổi tại Nhật Bản

Không dừng lại ở việc mở rộng tại Mỹ, Tools for Humanity còn công bố một liên minh chiến lược với Match Group, tập đoàn sở hữu nền tảng hẹn hò trực tuyến nổi tiếng Tinder. Cụ thể, công nghệ Orb sẽ được thử nghiệm để xác minh độ tuổi người dùng Tinder tại Nhật Bản.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh các nền tảng hẹn hò đang đối mặt với áp lực lớn trong việc chống lại các tài khoản giả mạo và hành vi gian lận được hỗ trợ bởi AI. Không chỉ Tinder, các đối thủ như Bumble Inc. cũng đã bắt đầu triển khai các giải pháp xác minh danh tính trong năm qua.

Theo Ludwig, trong tương lai, Match Group có thể tích hợp "bằng chứng về tính nhân văn" vào nhiều nền tảng khác như Hinge hoặc Match.com. Ông cũng hình dung một hệ thống liên kết giữa danh tính sinh trắc học đã được xác minh với kết quả kiểm tra lý lịch, nhằm cung cấp trải nghiệm an toàn hơn cho người dùng.

“Người tiêu dùng không thực sự quan tâm đến công nghệ phía sau. Điều họ muốn là sự an tâm - rằng họ đang tương tác với những người thật”, Ludwig cho hay.

Tham vọng xây dựng danh tính kỹ thuật số toàn cầu

Dự án Worldcoin - với Orb là trung tâm - không chỉ nhắm tới mục tiêu xác minh con người trên internet, mà còn hướng đến việc xây dựng một hệ thống nhận dạng số toàn cầu. Trong đó, mỗi cá nhân có thể chứng minh danh tính của mình một cách an toàn, không phụ thuộc vào giấy tờ vật lý hay nền tảng công nghệ tập trung.

Sam Altman - người đồng sáng lập Tools for Humanity và cũng là CEO của OpenAI - từng chia sẻ rằng Worldcoin có thể là nền tảng “cốt lõi” để phân phối thu nhập cơ bản toàn cầu trong tương lai, khi AI có khả năng thay thế hàng loạt việc làm truyền thống.

Mặc dù ý tưởng vẫn còn gây tranh cãi và cần vượt qua nhiều rào cản pháp lý, nhưng bước đi mở rộng của Orb tại Mỹ cho thấy dự án đang từng bước chuyển mình từ một khái niệm thử nghiệm thành một nền tảng có tính ứng dụng thực tiễn cao.

Dù sở hữu tiềm năng lớn, dự án Orb và Worldcoin vẫn phải đối mặt với nhiều câu hỏi quan trọng liên quan đến đạo đức, bảo mật dữ liệu và sự chấp nhận xã hội. Một số chuyên gia cho rằng việc quét mống mắt để xác minh danh tính có thể gây ra lo ngại về giám sát và kiểm soát quá mức nếu không được giám sát kỹ lưỡng.

Tuy nhiên, trong bối cảnh các nền tảng số và mạng xã hội ngày càng bị chi phối bởi các thực thể ảo, nhu cầu có một phương thức nhận dạng đáng tin cậy ngày càng trở nên cấp thiết.

Việc Tools for Humanity mở rộng triển khai thiết bị quét nhãn cầu Orb trên toàn nước Mỹ không chỉ là bước tiến công nghệ, mà còn là dấu hiệu cho thấy thế giới đang tiến gần hơn đến một tương lai mà danh tính số trở thành một phần tất yếu của đời sống số. Dù vẫn còn nhiều tranh cãi, song bước đi này cho thấy tiềm năng to lớn của công nghệ sinh trắc học trong việc xây dựng một internet minh bạch, an toàn và nhân văn hơn.

Hoàng Vũ