Siết nghĩa vụ, không siết cơ hội

Tháo gỡ nút thắt pháp lý, tạo động lực phát triển ngành quảng cáo và công nghiệp văn hóa

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước dự phiên họp sáng 16.6

Đây được xem là bước điều chỉnh quan trọng, nhằm hoàn thiện khung pháp lý, tháo gỡ những vướng mắc trong thực tiễn và tạo điều kiện cho ngành quảng cáo phát triển lành mạnh, phù hợp với thời đại số và xu thế hội nhập.

Hoàn thiện chính sách, đáp ứng yêu cầu thực tiễn

Trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh khẳng định: Dự thảo Luật đã được rà soát kỹ lưỡng, tiếp thu đầy đủ các ý kiến xác đáng, bảo đảm mục tiêu sửa đổi luật theo đúng định hướng đổi mới tư duy lập pháp.

Nội dung của dự thảo bám sát thực tiễn, đáp ứng yêu cầu quản lý chặt chẽ nhưng không làm cản trở hoạt động sáng tạo và phát triển của ngành quảng cáo.

Một trong những điểm mới đáng chú ý là việc bổ sung Điều 15a về quyền và nghĩa vụ của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo. Trong quá trình thảo luận, có ý kiến đề nghị quy định rõ nghĩa vụ cung cấp tài liệu liên quan đến nội dung quảng cáo khi được cơ quan nhà nước yêu cầu, hoặc yêu cầu người chuyển tải phải chịu trách nhiệm liên đới khi xảy ra quảng cáo sai sự thật.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng: Mọi chủ thể tham gia hoạt động quảng cáo đều có nghĩa vụ cung cấp thông tin khi được yêu cầu, bao gồm cả người chuyển tải. Về trách nhiệm liên đới bồi thường, do nhiều chủ thể cùng tham gia chuỗi hoạt động quảng cáo, việc xử lý sẽ căn cứ vào tính chất, mức độ vi phạm của từng bên. Do đó, quy định hiện tại trong dự thảo Luật là phù hợp và cần được giữ nguyên.

Siết nghĩa vụ, không siết cơ hội

Một nội dung khác gây nhiều chú ý là việc siết chặt trách nhiệm của người nổi tiếng, người có ảnh hưởng (KOLs) khi tham gia hoạt động quảng cáo. Có ý kiến cho rằng, nên hạn chế quảng cáo đối với những người không có chuyên môn liên quan đến sản phẩm.

Tuy nhiên, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong nền kinh tế thị trường, hoạt động quảng cáo có sự tham gia của người nổi tiếng là hình thức truyền thông phổ biến, mang lại hiệu quả tích cực trong thúc đẩy tiêu dùng, đổi mới sáng tạo và phát triển kinh tế.

Dự thảo Luật đã bổ sung đầy đủ các nghĩa vụ, yêu cầu minh bạch và xác thực nhằm kiểm soát chặt chẽ hơn mà không làm mất đi tính linh hoạt của thị trường. Do vậy, quy định không hạn chế đối tượng KOLs tiếp tục được giữ nguyên.

Liên quan đến nghĩa vụ xác minh độ tin cậy của người quảng cáo (khoản 3, Điều 15a), Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định đây là yêu cầu cần thiết nhằm nâng cao trách nhiệm của người chuyển tải đối với cộng đồng, tránh tình trạng quảng cáo hàng giả, hàng nhái, sai sự thật – một vấn đề gây bức xúc thời gian qua.

Quốc hội biểu quyết thông qua dự án Luật

Bên cạnh đó, tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo Luật đã được chỉnh lý để quy định cụ thể hơn về thời điểm và hình thức thông báo khi người có ảnh hưởng thực hiện hoạt động quảng cáo.

Tăng cường kiểm soát quảng cáo trên không gian mạng

Một trong những nội dung quan trọng khác của Luật sửa đổi lần này là các quy định liên quan đến hoạt động quảng cáo trên môi trường mạng, nhất là các nền tảng số, trang mạng xã hội và ứng dụng trực tuyến (Điều 23).

Trước đề xuất siết chặt quy định đối với các nền tảng vi phạm pháp luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết: pháp luật hiện hành đã có quy định về vấn đề này và đang được áp dụng hiệu quả nhằm bảo vệ thương hiệu, ngăn chặn các hình thức quảng cáo gắn với nội dung độc hại, xuyên tạc, sai sự thật.

Việc giữ quy định cấm quảng cáo trên các nền tảng vi phạm pháp luật là phù hợp, nhằm bảo vệ môi trường truyền thông lành mạnh, góp phần đảm bảo an ninh thông tin quốc gia.

Đối với đề nghị bắt buộc nền tảng xuyên biên giới phải có đại diện pháp lý tại Việt Nam, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định quy định này chưa phù hợp với các cam kết của Việt Nam trong WTO. Do vậy, dự thảo chỉ quy định trách nhiệm của cá nhân, tổ chức kinh doanh dịch vụ quảng cáo, kể cả trong và ngoài nước, nhưng không yêu cầu phải có đại diện pháp lý.

Liên quan đến quy định ở khoản 6 Điều 23 về việc "người quảng cáo" nước ngoài phải tuân thủ pháp luật Việt Nam khi quảng cáo đến người dùng tại Việt Nam, Ủy ban Thường vụ Quốc hội làm rõ: đây là yêu cầu cần thiết, phù hợp với Luật Thương mại hiện hành và không áp dụng với các đơn vị kinh doanh dịch vụ quảng cáo xuyên biên giới.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo sau khi được thông qua sẽ tạo nền tảng pháp lý vững chắc, góp phần định hướng hoạt động quảng cáo phát triển theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, có trách nhiệm và văn minh. Đồng thời, luật mới cũng khẳng định vai trò quan trọng của quảng cáo trong thúc đẩy các ngành công nghiệp sáng tạo, văn hóa, nghệ thuật và thương mại – phù hợp với xu thế hội nhập sâu rộng của Việt Nam.

THU SÂM; ảnh: TRẦN HUẤN