Shopee, TikTok Shop ra chính sách mới, chủ shop bán online 'vỡ mộng'

Trên Facebook cá nhân, chị Vân - chủ một cửa hàng gia dụng online tại Hà Nội - chia sẻ câu chuyện không vui khi từ 1/4 tới chị sẽ phải tăng giá bán nhiều mặt hàng trên Shopee. Đồng thời, chị khuyến khích mọi người mua hàng qua website của cửa hàng hay qua Facebook, chị sẽ hỗ trợ phí ship.

“Chắc phải nghỉ bán trên Shopee quá”, chị nói.

“Phí thì cứ tăng, giá sản phẩm thì lại phải giảm để cạnh tranh, vậy người bán hàng tính sao?”, anh Thanh (chủ shop bán hàng trên Shopee) than thở trên một cộng đồng bán hàng.

Theo anh Thanh, với các chi phí của sàn, nếu không tăng giá sản phẩm 30% thì không thể có lời. Một sản phẩm có giá khoảng 500.000 đồng, tính các chi phí người mua phải trả gần 600.000 đồng. Nếu có mã giảm giá phí vận chuyển và voucher thì vẫn khá cao. Người mua sẽ cân nhắc tìm chỗ khác rẻ hơn.

Còn với cửa hàng của anh, nếu một ngày bán vài chục đơn chắc chắn sẽ lỗ. Để tồn tại, những chủ shop bán hàng như anh Thanh có thể quay trở lại bán trên Facebook cá nhân để tiết kiệm chi phí.

Nhiều sàn tăng phí bán hàng online. Ảnh: Thu Hà

Theo thông báo của Shopee, từ ngày 1/4, sàn này thay đổi phí cố định theo từng ngành hàng. Trong đó nhóm voucher và dịch vụ tăng 6%; nhóm sức khỏe bao gồm thực phẩm chức năng, vật tư y tế và chăm sóc cá nhân tăng 5,5% (từ 4% lên 9,5%), nhiều ngành hàng quan trọng khác cũng có mức tăng phí từ 4-6%.

Ngoài ra, Shopee không còn chính sách Freeship Xtra và yêu cầu người bán tự chịu phí hoàn hàng, gây thêm áp lực tài chính.

Không riêng gì Shopee, từ ngày 1/4, TikTok Shop cũng chính thức áp dụng biểu phí hoa hồng nền tảng mới. Mức phí hoa hồng đối với các nhà bán hàng thường sẽ tăng từ mức trung bình 3% lên 4%.

Đối với các nhà bán hàng thuộc phân khúc Shop Mall, phí hoa hồng sẽ có sự điều chỉnh đáng kể, tăng từ mức tối đa hiện tại 4,54-5,78% lên mức mới từ 6,05-7,7%.

Chị Thu Hoài (kinh doanh online trên TikTok Shop tại Hà Nội), phân tích, người bán đang phải gánh nhiều chi phí như phí sàn 5%, phí vận chuyển, thuế, phí quảng cáo, phí affiliate, phí chương trình ưu đãi và các chi phí vận hành khác. Giờ TikTok Shop tăng phí hoa hồng có thể ảnh hưởng lớn tới kinh doanh.

Theo chị Hoài, sau khi áp dụng mức phí hoa hồng mới, tổng chi phí người bán hàng phải chịu có thể chiếm tỷ lệ lớn lên giá bán sản phẩm. Qua đó, người bán hàng cần cân nhắc kỹ lưỡng khi đưa ra giá bán và điều chỉnh chiến lược kinh doanh cho phù hợp.

“Để đảm bảo chi phí, người bán phải tăng giá sản phẩm như thế không còn cạnh tranh nữa, điều này đồng nghĩa với việc khách hàng sớm muộn tìm chỗ khác rẻ hơn”, chị Hoài nói.

Trước đó, từ tháng 2, Lazada cũng tăng chiết khấu. Cụ thể, phí cố định tăng lên 4%, trước đó là 3%. Gói Freeship giảm còn 6% giá trị đơn hàng, nhưng không còn được miễn phí cố định. Qua đó người bán phải chia cho sàn khoảng 15% doanh thu, cao hơn trước 2%.

Nêu lý do tăng chi phí, các sàn thương mại điện tử đều cho rằng đã cân nhắc kỹ lưỡng, đảm bảo quyền lợi cho người mua và người bán. Qua đó cho thấy kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử không còn dễ dàng. Nhiều chủ shop online phải xoay sở tìm cách tồn tại trên các sàn thương mại điện tử, hoặc đóng cửa vì chi phí ngày càng tăng.

Ông Vũ Công Học, chuyên gia kinh doanh thương mại điện tử, cho rằng khi đã có một lượng khách hàng lớn và nhà bán hàng, các sàn sẽ tăng phí. Đây là xu thế chung và có thể sẽ tiếp tục điều chỉnh trong thời gian tới nhằm đảm bảo lợi nhuận cho các sàn trong cuộc đua “đốt tiền” nhiều năm qua.

Theo Cục Thương mại Điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), năm 2024, quy mô thị trường thương mại điện tử Việt Nam đạt trên 25 tỷ USD, tăng 20% so với năm 2023 và chiếm khoảng 9% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước.

Tính chung 4 nền tảng lớn nhất là Shopee, TikTok Shop, Lazada và Tiki, tổng giá trị giao dịch (GMV) năm 2024 đã lập kỷ lục mới gần 14 tỷ USD, tăng 40% so với năm 2023. Công ty phân tích dữ liệu TMĐT YouNet dự báo quy mô thị trường sẽ cán mốc 49,9 tỷ USD vào năm 2028.

Các sàn đã phải bỏ ra nhiều tiền để đầu tư hạ tầng, thu hút khách hàng, đưa ra các chương trình khuyến mãi,... giờ là lúc họ phải thu về. Trong khi đó, thương mại điện tử ở Việt Nam mọc lên như nấm các sàn đua nhau mở ra, cạnh tranh gay gắt, nếu không đủ lực thì có thể ra đi ngay lập tức.

Theo ông Học, thời gian qua, nhiều sàn đã phải cắt giảm nhân sự, chi phí để vận hành và tồn tại ở Việt Nam, trong khi các tên tuổi mới đang nhăm nhe nhảy vào khiến cuộc cạnh tranh càng khốc liệt hơn.

Ông Học dự báo, sắp tới khi cơ quan chức năng kiểm soát chặt chẽ việc thu thuế bán hàng online, các sàn lại tăng phí, việc bán hàng online sẽ không còn dễ kiếm tiền như trước đó. Các chủ shop buộc phải chọn một sàn để gắn bó lâu dài, chứ không dễ dàng chạy từ sàn này sang sàn kia để hưởng lợi.

Duy Anh