Sẽ thành lập khu công nghiệp chuyên về tái chế

Công nhân phân loại phế liệu tại một nhà máy tái chế ở miền Nam. Ảnh: LTPR

Dự án khu công nghiệp tái chế tài nguyên được đề cập tại buổi làm việc giữa Bộ Nông nghiệp và môi trường Việt Nam với Viện Công nghệ và công nghiệp môi trường Hàn Quốc.

Trước đó, vào tháng 7/2024, dưới sự cứng kiến của Thủ tướng Chính phủ hai nước, Bộ Tài nguyên và môi trường Việt Nam và Bộ Môi trường Hàn Quốc đã trao biên bản ghi nhớ về việc hợp tác thành lập khu công nghiệp tái chế tài nguyên.

Mục tiêu của dự án hướng đến thành lập khu công nghiệp tái chế tài nguyên thông qua đầu tư, trao đổi công nghệ, thúc đẩy sử dụng năng lượng tái tạo, cải thiện phúc lợi người lao động, qua đó đóng góp vào cả ba khía cạnh kinh tế, xã hội và môi trường.

Thực tế, ngành công nghiệp tái chế đã hình thành và phát triển tại Việt Nam gần 50 năm, chủ yếu diễn ra ở khu vực phi chính thức, quy mô nhỏ, tự phát, ứng dụng công nghệ lạc hậu và hầu như không áp dụng các giải pháp xử lý môi trường sau tái chế.

Những năm gần đây, cùng với những chính sách khuyến khích ngành tái chế hiện đại, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, Việt Nam đã xuất hiện một số đơn vị tái chế quy mô lớn, sở hữu công nghệ, quy trình bài bản. Sản phẩm tái chế của Việt Nam không chỉ được tiêu thụ trong nước mà còn được xuất khẩu đi nhiều thị trường tiên tiến.

Kế hoạch xây dựng một khu công nghiệp cho lĩnh vực tái chế được các nhà tái chế kỳ vọng sẽ tiếp tục tạo ra động lực cho ngành tái chế. Theo đó, các nhà tái chế có thể chia sẻ một số dịch vụ dùng chung ở quy mô khu công nghiệp, chẳng hạn như hệ thống năng lượng sạch, hệ thống xử lý nước thải, phân loại, làm sạch phế liệu trước tái chế.

Ngoài ra, theo một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực tái chế, Việt Nam có đặc thù là chất thải chưa được phân loại hiệu quả nên rác thải đa phần là rác hỗn hợp.

Do đó, việc quy tụ các đơn vị tái chế về cùng một khu công nghiệp giúp tận dụng triệt để lượng rác thải này, chẳng hạn như phần rác hữu cơ được tách riêng để xử lý thành phân bón, than sinh học, phần vật liệu như nhựa, kim loại được xử lý để sản xuất vật liệu tái sinh.

Bằng cách này, các nhà tái chế vừa tiết kiệm được chi phí, vừa giảm thiểu rủi ro môi trường đến từ việc vận chuyển rác thải.

Giảm thiểu chi phí tái chế cũng là chìa khóa để thực thi hiệu quả công cụ chính sách trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR). Công cụ này khuyến khích các doanh nghiệp tự thực hiện hoặc thuê nhà tái chế thực hiện nghĩa vụ tái chế chất thải phát sinh từ chính sản phẩm của doanh nghiệp. Nếu không tự thực hiện hoặc thuê nhà tái chế thực hiện nghĩa vụ tái chế, doanh nghiệp sẽ phải đóng tiền vào Quỹ Bảo vệ môi trường.

Phạm Sơn