Doanh số ô tô điện Tesla ở Trung Quốc giảm 51,5% khi nhiều người mua xe BYD, Xiaomi, Xpeng

Tesla tiếp tục mất thị phần tại Trung Quốc đại lục vào tay các đối thủ địa phương khi doanh số giảm hơn 50% vào tháng 2.

Theo số liệu từ Hiệp hội xe chở khách Trung Quốc (CPCA) hôm 6.3, Tesla đã giao 30.688 ô tô điện Model 3 và Model Y (được sản xuất tại nhà máy ở thành phố Thượng Hải) cho người mua vào tháng 2, giảm 51,5% so với tháng 1 và giảm 49,2% so với cùng kỳ năm trước. Con số này trong tháng 2 cũng là mức thấp nhất kể từ khi Tesla giao 28.217 ô tô điện ở Trung Quốc vào tháng 7.2022.

Theo CPCA, trong cả nước Trung Quốc, có khoảng 720.000 ô tô điện được giao vào tháng 2, giảm 3% so với tháng 1.

“Các đối thủ Trung Quốc đã gây áp lực lên Tesla bằng những mẫu ô tô điện mới. Các thương hiệu bản địa cũng đưa ra mức giảm giá mạnh để tăng sức hấp dẫn của xe với người tiêu dùng địa phương”, theo Eric Han, Giám đốc cấp cao tại công ty tư vấn Suolei (có trụ sở ở thành phố Thượng Hải).

Xpeng đã giao 30.453 ô tô điện vào tháng 2, tăng 0,3% so với tháng 1 và tăng 570% so với cùng kỳ năm trước.

BYD, hãng sản xuất ô tô điện lớn nhất thế giới, đã bán được 322.846 xe vào tháng 2, tăng 7,4% so với tháng 2 và tăng 164% so với cùng kỳ năm trước.

SU7, do hãng smartphone Xiaomi phát triển, đã gây ra mối đe dọa với Model 3 kể từ khi ra mắt vào tháng 3.2024, khiến khách hàng kinh ngạc với phong cách, hiệu suất và công nghệ của nó.

Vào tháng 12.2024, Xiaomi đã bán được 25.815 chiếc SU7 so với 21.046 xe Model 3, theo CPCA.

Doanh số SU7 trong tháng 1 đạt 22.897 chiếc, gần gấp ba lần so với 8.009 Model 3. Xiaomi vẫn chưa cung cấp số liệu của tháng 2.

Hiệu suất ảm đạm của Tesla tại Trung Quốc vào tháng 2 tương tự sự suy giảm tại các thị trường khác như châu Âu và Úc, vì người tiêu dùng lo ngại về các hoạt động chính trị của Giám đốc điều hành công ty là Elon Musk.

Tesla là công ty dẫn đầu trong phân khúc ô tô điện cao cấp ở Trung Quốc kể từ năm 2020 khi Gigafactory 3 (nhà máy lớn của hãng tại Thượng Hải) bắt đầu hoạt động. Năm 2020, doanh số ô tô điện của Tesla tại Trung Quốc đại lục là hơn 180.000 chiếc, chiếm hơn 16% tổng doanh số xe điện trên toàn quốc.

Năm 2024, doanh số ô tô điện của Tesla đạt 657.000 chiếc, tương đương 6% thị phần.

Tesla đang cung cấp cho người mua Model 3 ở Trung Quốc khoản trợ cấp 8.000 nhân dân tệ (1.100 USD), có thể được sử dụng để mua bảo hiểm. Chương trình khuyến mãi kết thúc vào ngày 17.3. Người mua Model 3 cũng có thể nhận được khoản vay không lãi suất trong 5 năm, tương đương khoản tiết kiệm 20.000 nhân dân tệ.

Theo dữ liệu từ CPCA, năm 2024 đã có kỷ lục 227 mẫu ô tô, bao gồm xe điện và xe chạy xăng, được giảm giá, so với 148 mẫu vào 2023. Năm 2022, chỉ có 95 mẫu ô tô được bán với giá chiết khấu.

Cuộc chiến giảm giá sẽ leo thang trong năm 2025 trong bối cảnh lo ngại về năng lực sản xuất dư thừa tại Trung Quốc - thị trường ô tô điện lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 60% lượng xe điện được bán toàn cầu.

Thế nhưng, Goldman Sachs (Mỹ) cho biết chỉ một nửa số cơ sở sản xuất ô tô điện tại Trung Quốc được sử dụng, do các hãng xây nhà máy quá nhiều. Goldman Sachs là một trong những ngân hàng đầu tư và công ty chứng khoán lớn nhất thế giới.

Doanh số ô tô điện Model Y và Model 3 của Tesla tại Trung Quốc đại lục giảm 51,5% vào tháng 2 so với tháng 1 xuống còn 30.688 chiếc - Ảnh: SCMP

Những ngày cuối tháng 2, cổ phiếu Tesla giảm mạnh, đẩy vốn hóa thị trường của công ty xuống dưới 1.000 tỉ USD và hiện chỉ còn 874,55 tỉ USD. Elon Musk đã mất hơn 140 tỉ USD tài sản ròng trong giai đoạn này, dù ông vẫn là người giàu nhất thế giới với khối tài sản ước tính khoảng 336 tỉ USD.

Đợt giảm giá cổ phiếu này xảy ra sau khi Reuters hôm 24.2 đưa tin bản nâng cấp được chờ đợi từ lâu với hệ thống lái xe bán tự động của Tesla khiến nhiều chủ ô tô điện thất vọng. Nhiều người dùng tại Trung Quốc cho biết tính năng “điều hướng trên đường thành phố” của Tesla không đáp ứng được những cam kết từ Elon Musk về công nghệ tự lái.

Các hãng ô tô điện khác tại Trung Quốc, gồm cả BYD, cung cấp hệ thống lái bán tự động miễn phí hoặc với chi phí thấp hơn nhiều. Mẫu SU7 của Xiaomi thậm chí còn tích hợp công nghệ tương đương này như một tùy chọn tiêu chuẩn mà không tính thêm phí.

Báo cáo từ Trung Quốc đã làm gia tăng lo ngại trong số các cổ đông của Tesla. Một phần lo lắng liên quan đến hoạt động kinh doanh của Tesla, phần khác liên quan trực tiếp đến Elon Musk, người dành nhiều thời gian ở thủ đô Washington D.C (Mỹ) lãnh đạo Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) của Tổng thống Trump.

Elon Musk và nhóm của ông tại Washington sở hữu quyền truy cập chưa từng có vào hệ thống máy tính chính phủ và dữ liệu của người đóng thuế. Tổng thống Trump còn trao quyền cho Elon Musk chỉ đạo các đợt sa thải hàng loạt nhân viên tại các cơ quan được giao nhiệm vụ giám sát các công ty của ông, gồm cả Tesla.

Những phát ngôn và hoạt động chính trị cực đoan của Elon Musk khiến các đối thủ ở nhiều nơi tổ chức các cuộc biểu tình, gồm cả tại cửa hàng và trung tâm dịch vụ Tesla.

Cổ phiếu Tesla đã giảm đầu tháng 2 sau khi ông Trump công bố kế hoạch áp thuế mạnh với hàng hóa từ Canada, Mexico và Trung Quốc. Cùng thời điểm đó, số lượng đăng ký ô tô điện Tesla tại châu Âu trong tháng 1 và tháng 2 cũng sụt giảm.

Trong quý 4/2024, Tesla công bố doanh thu và lợi nhuận thấp hơn kỳ vọng của các nhà phân tích, với doanh thu từ mảng ô tô giảm 8% so với cùng kỳ năm trước và thu nhập hoạt động giảm 23%. Trong báo cáo cuối tháng 1, Tesla đã trích dẫn việc giảm giá bán trung bình toàn bộ dòng ô tô điện Model 3, Model Y, Model S và Model X là lý do chính cho sự suy giảm.

Theo Hiệp hội các nhà phân phối ô tô mới California (Mỹ), doanh số ô tô điện Tesla tại bang này (thị trường nội địa lớn nhất của hãng) đã giảm 11,6% trong quý 4/2024.

Elon Musk là một trong những người ủng hộ ông Trump lớn nhất, đã đóng góp 290 triệu USD cho các ứng cử viên và tổ chức của đảng Cộng hòa trong năm 2024. Phần lớn số tiền này được dùng để đưa ông Trump trở lại Nhà Trắng.

Trong báo cáo gần đây, một nhà phân tích tại công ty dịch vụ tài chính Stifel cho rằng công việc chính phủ của Elon Musk dường như đang làm giảm thiện cảm từ người tiêu dùng với Giám đốc điều hành Tesla và công ty của ông, điều này có thể ảnh hưởng đến doanh số ô tô điện.

Elon Musk từ lâu đã lập luận rằng Tesla không chỉ là hãng xe hơi. Ông đặc biệt nhấn mạnh vào những nỗ lực phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) của Tesla, khẳng định rằng chúng sẽ mang lại lợi nhuận khổng lồ từ các sản phẩm tương lai như robot hình người Optimus và FSD (Full Self-Driving).

Sơn Vân