Sắp xếp đơn vị hành chính, tinh gọn bộ máy: Quyết sách chiến lược
Trong bài viết 'Tinh - Gọn- Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả', Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh 3 mục tiêu chính: Xây dựng mô hình tổng thể bộ máy tổ chức hệ thống chính trị đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới, hoàn thiện thể chế để đưa chủ trương vào thực tiễn và gắn tinh gọn bộ máy với cơ cấu lại đội ngũ cán bộ đủ năng lực, phẩm chất.
Hội nghị lịch sử
Tinh gọn, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của cả hệ thống chính trị là một trong những chủ trương xuyên suốt của Đảng và Nhà nước ta. Từ Đại hội VII đến nay, Đảng ta liên tục ban hành nhiều nghị quyết, kết luận để lãnh đạo thực hiện chủ trương đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Đặc biệt, Văn kiện Đại hội lần thứ IX, XII, XIII của Đảng đều nhấn mạnh các nhiệm vụ cụ thể về tinh gọn tổ chức bộ máy, hoặc nghiên cứu xây dựng mô hình tổng thể tổ chức bộ máy hệ thống chính trị trong giai đoạn mới.

Bí thư Đảng ủy xã Phổ Phong (TX.Đức Phổ) Nguyễn Đẹp kiểm tra việc giải quyết thủ tục hành chính tại bộ phận một cửa. ảnh: TH.THUẬN
Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII được xem “hội nghị lịch sử bàn về những quyết sách lịch sử”, mở ra một chặng đường cải cách toàn diện, sâu rộng, đồng bộ. Ban Chấp hành Trung ương nhấn mạnh việc tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị là quyết sách chiến lược chưa từng có với mục tiêu cao nhất vì sự phát triển nhanh, ổn định, bền vững của đất nước, chăm lo tốt hơn đời sống của nhân dân, xây dựng bộ máy chính quyền tinh gọn, chuyển từ quản lý thụ động sang chủ động phục vụ nhân dân, kiến tạo phát triển, đủ năng lực tổ chức triển khai có hiệu quả các chủ trương của Đảng vào thực tiễn cuộc sống trong kỷ nguyên phát triển và thịnh vượng.
Việc sắp xếp đơn vị hành chính địa phương lần này được xây dựng trên tinh thần khoa học, đột phá, sáng tạo, bám sát thực tiễn với tầm nhìn xa, trông rộng, ít nhất là 100 năm, bảo đảm hình thành và mở rộng không gian phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa mới phù hợp với phát triển đất nước.
Hội nghị lần thứ 11 của Ban Chấp hành Trung ương cho thấy rõ tầm nhìn, định hướng, tư duy về phát triển đến những yêu cầu hoàn thiện về thể chế có mối quan hệ chặt chẽ, logic, thống nhất cao, hướng đến việc kiến tạo, phát triển mô hình mới, quản trị mới, không gian kinh tế - chính trị mới.
Chủ động sắp xếp đơn vị hành chính
Sau khi trung ương ban hành Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 về “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, đã đặt nền móng quan trọng cho quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế trong 7 năm qua. Đến nay, cuộc cách mạng này đang được triển khai từ trung ương đến địa phương một cách đồng bộ, khẩn trương, quyết liệt, với quyết tâm cao nhất.
Cùng với các địa phương trong cả nước, Quảng Ngãi đã chủ động chuẩn bị các nội dung, dự thảo đề án, kế hoạch, chuẩn bị phương án bố trí cán bộ, cơ sở vật chất và phương tiện phục vụ sau hợp nhất. Theo chủ trương của Bộ Chính trị, tỉnh Quảng Ngãi và tỉnh Kon Tum sẽ hợp nhất thành một tỉnh mới với tên gọi là tỉnh Quảng Ngãi. Trung tâm hành chính - chính trị của tỉnh mới sẽ đặt tại TP.Quảng Ngãi hiện nay. Việc điều chỉnh đơn vị hành chính cấp tỉnh sẽ kết hợp nguồn lực của 2 địa phương nhằm phát huy lợi thế, tiềm năng của mỗi tỉnh để mở rộng quy mô, không gian phát triển, tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế, nâng cao hiệu quả đầu tư kinh tế, xã hội, hiệu quả, hiệu lực hoạt động của hệ thống chính trị...
Đối với việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, Quảng Ngãi dự kiến giảm số lượng đơn vị hành chính cấp xã từ 170 xuống còn 56 đơn vị, bao gồm 6 phường, 49 xã và 1 đặc khu. Sau khi sắp xếp tỉnh Quảng Ngãi và tỉnh Kon Tum theo chủ trương của trung ương, tỉnh Quảng Ngãi (mới) có 96 đơn vị hành chính cấp xã.
Theo Kế hoạch số 364-KH/TU ngày 9/5/2025 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy "tuyên truyền thực hiện Kết luận số 137-KL/TW ngày 28/3/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp", Ban Thường vụ Tỉnh ủy yêu cầu tập trung tuyên truyền, khẳng định đây là chủ trương đúng đắn xuất phát từ yêu cầu khách quan, được xây dựng trên tinh thần khoa học, đột phá, sáng tạo, bám sát thực tiễn với tầm nhìn xa, bảo đảm hình thành và mở rộng không gian phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa mới phù hợp cho phát triển đất nước; bảo đảm bộ máy chính quyền địa phương sau sắp xếp tinh gọn, hiệu quả, gần dân, đáp ứng các yêu cầu quản trị xã hội hiện đại, thực hiện được các mục tiêu tăng trưởng nhanh, bền vững...
Chủ trương sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp xã, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập tỉnh là chủ trương lớn, tầm nhìn chiến lược, dài hạn, vì sự phát triển lâu dài và bền vững của đất nước. Việc sắp xếp tổ chức bộ máy, sáp nhập các đơn vị hành chính không chỉ là câu chuyện về tinh giản bộ máy, mà quan trọng hơn là để nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân, sự quyết tâm đổi mới để Việt Nam vững bước vào Kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, trở thành một quốc gia phát triển, hiện đại và thịnh vượng.