Rủi ro từ 'cơn sốt' đầu tư tiền ảo
Sau một thời gian trầm lắng, những tháng gần đây, việc đầu tư nhiều loại tiền ảo, tiền điện tử xuất hiện trở lại trên các kênh, sàn đầu tư tài chính trực tuyến. Đặc biệt là khi đồng tiền ảo Pi chính thức được niêm yết 'lên sàn' trên 2 sàn giao dịch OKX và Bitget (2 sàn giao dịch tiền mã hóa lớn trên thế giới).

Đầu tư các loại tiền ảo, tiền mã hóa tiềm ẩn nhiều rủi ro về pháp lý, lừa đảo trực tuyến, nhất là đối với các nhà đầu tư thiếu kiến thức, kinh nghiệm về tiền ảo. Ảnh minh họa: Internet
Tại Việt Nam, hiện nay, tiền mã hóa chưa có tính pháp lý, không phải là tiền tệ và không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp theo quy định của pháp luật. Do vậy, khi chưa có cơ quan quản lý, kiểm soát, cũng không có sàn giao dịch chính thức, các giao dịch, hoạt động đầu tư tiền ảo trên các sàn phi chính thức tiềm ẩn nhiều nguy cơ lừa đảo “bủa vây”.
Nhiều bẫy lừa đảo bủa vây
Trên các hội nhóm mạng xã hội liên quan đến đầu tư tài chính, nhất là các loại tiền mã hóa hay còn gọi là tiền ảo, rất nhiều người đã “nuôi mộng” giàu nhanh, thắng lớn từ hình thức đầu tư đồng tiền này. Nắm bắt tâm lý trên, những kẻ lừa đảo đã tung ra nhiều chiêu trò nhằm “giăng bẫy”.
Anh T.T.A. (ngụ phường Bửu Long, thành phố Biên Hòa) cho hay, từ cuối năm 2024, anh được bạn bè giới thiệu một nhóm trên ứng dụng Telegram với hàng loạt hoạt động đầu tư tài chính hấp dẫn thu hút nhiều người tham gia, trong đó có việc đầu tư tiền ảo qua một sàn có tên Bitforex. Ban đầu, thấy trong nhóm có rất nhiều người tự xưng là chuyên gia tài chính, chuyên viên chứng khoán phân tích, hướng dẫn người chơi kỹ càng, đa số người chơi đều chốt lời từ những mã tiền ảo đầu tiên.
“Thời gian đầu, tôi nhận được khoản tiền chốt lời từ việc đầu tư tiền ảo, song khi đem hết số tiền lời lẫn vốn để đầu tư tiếp thì tôi mất sạch vì… hệ thống báo lỗi bất ngờ, và tài khoản tôi cũng bị kích khỏi nhóm. Rất may là tôi dừng kịp lúc” - anh T.A. chia sẻ.
Các chuyên gia khuyến cáo, hiện nay tiền ảo nói chung và đồng tiền ảo Pi nói riêng chưa được coi là tài sản. Do đó, những vụ việc, vấn đề phát sinh, tranh chấp liên quan đến các hoạt động giao dịch tiền ảo, trong đó có đồng tiền ảo Pi tiềm ẩn nhiều rủi ro, khó được pháp luật bảo vệ, xử lý.
Tương tự, anh M.T (phường Trảng Dài, thành phố Biên Hòa) có gần 10 năm tìm hiểu về đầu tư tiền ảo cho hay, việc đầu tư tiền ảo cần sự nhẫn nại, tập trung cao. Trong đó, hình thức đầu tư theo kiểu “lướt sóng” thì việc canh giá sẽ mất thời gian hơn và dễ gây xao lãng công việc. Hơn nữa, tiền ảo thường dễ biến động theo những thông tin xấu trên thị trường, thậm chí theo những “lời đồn” trên các kênh mạng xã hội… Đặc biệt, nguy cơ lừa đảo sẽ tiềm ẩn trong hoạt động giao dịch đổi từ tiền ảo sang tiền thật thường thông qua một số sàn trung gian đổi tiền hoặc diễn đàn về tiền ảo. Rủi ro của các giao dịch này sẽ gia tăng nếu như người đầu tư “rao bán” trên các sàn giao dịch tiền ảo ít uy tín hay trên mạng xã hội…
Bên cạnh đó, những kẻ lừa đảo “giấu mặt” còn dễ dàng tung ra nhiều chiêu trò, dẫn dụ những người đầu tư thiếu kiến thức, kinh nghiệm về tiền ảo bằng nhiều nhiều lý do như: nâng cấp gói VIP, hoàn trả quỹ hỗ trợ đầu tư, gỡ bỏ chế độ an toàn, lỗi hệ thống… để chiếm đoạt tài sản.
Mới đây nhất, nhiều “dịch vụ” xuất hiện trên các mạng xã hội “ăn theo” cơn sốt tiền ảo Pi sau khi đồng tiền ảo này chính thức “lên sàn” như mở lại ví Pi (Pi Wallet), lấy lại mã khóa… Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, chủ yếu đây là các hình thức lừa đảo trực tuyến. Song song đó, nhiều chuyên gia cho rằng, phần lớn số Pi người dùng “đào” được vẫn đang bị khóa, do đó khả năng bán toàn bộ số Pi hiện có để thu về tiền mặt là không thể diễn ra ngay lúc này.
Sẽ thí điểm lập sàn giao dịch tiền số tại Việt Nam
Việc “đào” tiền ảo chưa biết hiệu quả đến với người “đào” như thế nào nhưng sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ về bảo mật như: người dùng bị thu thập, đánh cắp các thông tin riêng tư, nhạy cảm.
Hơn thế nữa, các loại tiền ảo như: Bitcoin, Pi… hiện chưa phải là phương tiện thanh toán hợp pháp tại Việt Nam. Do đó, người dùng cần thận trọng, tìm hiểu thật kỹ những lời mời “mật ngọt” đến mức phi thực tế từ một số trào lưu đào tiền “ảo” này.
Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 2-2025 do Văn phòng Chính phủ tổ chức vào ngày 5-3 vừa qua, đại diện Bộ Tài chính chia sẻ, tài sản số, tiền số, tiền ảo thực sự là vấn đề rất phức tạp và mới không chỉ đối với Việt Nam mà với nhiều quốc gia trên thế giới. Các quốc gia này vẫn đang tiếp tục nghiên cứu kỹ lưỡng và đưa ra những khuôn khổ pháp lý khác nhau để quản lý tài sản ảo, tài sản số minh bạch, hướng tới việc phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia, mỗi nền kinh tế. Chính vì thực tiễn đặt ra như vậy nên lãnh đạo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo một cách khẩn trương việc nghiên cứu, xây dựng khuôn khổ pháp lý cho hoạt động này ở Việt Nam.
Bộ Tài chính đã được Chính phủ giao ngay trong tháng 3-2025 sẽ báo cáo với Chính phủ để ban hành nghị quyết cho phép thí điểm xây dựng, đưa vào vận hành sàn giao dịch tiền ảo, được tổ chức bởi doanh nghiệp được Nhà nước cho phép. Từ đó, các tổ chức, cá nhân, nhà đầu tư ở Việt Nam có nơi để giao dịch, đầu tư, mua bán. Nhà nước sẽ bảo vệ các quyền lợi hợp pháp, chính đáng của các tổ chức, cá nhân khi tham gia hoạt động trên thị trường này…