Rủi ro tiềm ẩn của việc giải cứu sầu riêng

Ngày 12.2, trên group Facebook "Chợ đầu mối hoa quả Long Biên Hà Nội" với hơn 130.000 thành viên, hàng loạt bài đăng rao bán sầu riêng "giải cứu" giá rẻ bất ngờ đã thu hút sự chú ý. Một tài khoản tên H.L kêu gọi: "Mọi người ơi, giải cứu sầu riêng Ri 6 đi, giá sỉ chỉ 300.000 đồng/thùng.

Hàng xuất khẩu siêu ngon, em nhận ship toàn quốc!" Trong khi đó, tài khoản Thanh Hằng cũng nhanh chóng đăng bài: "Giúp em xử lý lô sầu này với ạ, hàng từ vườn mới ra mà chín hết ăn ngay được rồi. Đóng gói như hàng xuất khẩu, 3 - 4 quả/thùng, em xả nhanh giá 450.000 đồng/thùng sầu Thái xịn, cơm mềm, ngọt lịm!" Người bán còn đưa ra mức giá lẻ 70.000 đồng/kg, mỗi thùng khoảng 8 - 9 kg, và sầu riêng tách vỏ giá 250.000 đồng/kg, với dịch vụ bổ sầu và đóng hộp tại cửa hàng ở quận Cầu Giấy, Hà Nội.

Rủi ro tiềm ẩn của việc giải cứu sầu riêng.

Theo các tiểu thương buôn hoa quả, sầu riêng "giải cứu" bắt đầu xuất hiện sau Tết, thường được bày bán ngay tại các container dừng đỗ. Một số chuyên gia trong lĩnh vực phân phối nông sản nhận định, những lô sầu riêng giá rẻ này có thể là hàng xuất khẩu sang Trung Quốc không đạt yêu cầu kiểm dịch, bị trả về và được đưa ra thị trường thông qua các kênh bán lẻ tại chỗ hoặc mạng xã hội.

Trả lời phỏng vấn của báo Thanh Niên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả VN (Vinafruit) - ông Đặng Phúc Nguyên chia sẻ: "Từ sau khi thị trường Trung Quốc cảnh báo dư lượng chất vàng O và Cadimi có thể gây ung thư tồn dư trên sầu riêng xuất khẩu từ Thái Lan, Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã công nhận 9 trung tâm, phòng kiểm nghiệm của VN đủ điều kiện xét nghiệm chất vàng O trong sầu riêng xuất khẩu. Các trung tâm này nằm tại Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, TP.HCM, Cần Thơ, Cà Mau; cơ quan chức năng cũng đang hoàn tất thủ tục đề nghị phía bạn công nhận thêm các phòng xét nghiệm vàng O, nhằm đáp ứng nhu cầu kiểm nghiệm của các doanh nghiệp (DN). Tuy vậy, phía Trung Quốc vẫn kiểm soát nghiêm ngặt các lô hàng sầu riêng từ VN và thực tế đã có nhiều lô hàng bị từ chối tiếp nhận vì không đạt chất lượng".

Giá sầu riêng trong nước đã có sự biến động đáng kể sau khi thị trường Trung Quốc gặp trục trặc trong khâu xuất khẩu. Ngày 12.2, các vựa thu mua sầu riêng tại khu vực miền Tây báo giá Ri 6 loại A (trái từ 1,8 - 5,3 kg, 7 hộc) dao động ở mức 60.000 đồng/kg, trong khi sầu riêng Thái loại A (trọng lượng từ 1,9 - 5,3 kg) được thu mua với giá 70.000 đồng/kg. Mức giá này đã giảm từ 5.000 đến 10.000 đồng mỗi kg so với tuần trước đó.

Khi được hỏi về nguy cơ đối với sức khỏe người tiêu dùng, ông Đặng Phúc Nguyên chia sẻ: “Chất vàng O (Basic Yellow 2) là một loại thuốc nhuộm tổng hợp, thường dùng trong công nghiệp để nhuộm vải, giấy, da hoặc làm mực in. Ngoài ra, nó còn được sử dụng trong khoa học pháp y để phát hiện dấu vân tay và trong nghiên cứu vi khuẩn kháng axit. Tuy nhiên, nếu tiếp xúc lâu dài, chất này có thể gây hại, với một số nghiên cứu chỉ ra nguy cơ gây ung thư. Nhiều quốc gia, bao gồm Trung Quốc, đã cấm hoặc hạn chế sử dụng chất vàng O trong thực phẩm và mỹ phẩm. Vì vậy, ngay cả khi chất này chỉ tồn tại ở lớp vỏ ngoài của lô hàng xuất khẩu, việc tiêu thụ trong nước cũng không được khuyến khích do tiềm ẩn nguy cơ sức khỏe.”

Để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và đảm bảo sự minh bạch trên thị trường, các cơ quan chức năng cần nhanh chóng thắt chặt quản lý đối với việc kinh doanh các lô hàng sầu riêng không đạt tiêu chuẩn xuất khẩu.

Ông Nguyễn Văn Mười - Phó tổng thư ký Vinafruit cũng nhấn mạnh: “Việc các lô sầu riêng không đạt kiểm định chất lượng xuất khẩu được đưa ra tiêu thụ trong nước mang lại nguy cơ rất lớn cho sức khỏe người tiêu dùng. Điều này đòi hỏi cơ quan chức năng phải tăng cường kiểm soát. Không thể vì lợi ích ngắn hạn của doanh nghiệp xuất khẩu mà đặt người tiêu dùng vào tình thế rủi ro.”

Để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và đảm bảo sự minh bạch trên thị trường, các cơ quan chức năng cần nhanh chóng thắt chặt quản lý đối với việc kinh doanh các lô hàng sầu riêng không đạt tiêu chuẩn xuất khẩu. Đồng thời, người tiêu dùng cũng nên thận trọng, tìm hiểu kỹ nguồn gốc sản phẩm trước khi mua, đặc biệt là các loại hàng hóa được rao bán với giá rẻ bất thường trên mạng xã hội hoặc tại các điểm bán lẻ không rõ ràng. Việc kiểm soát chặt chẽ từ khâu sản xuất đến tiêu thụ trong nước không chỉ giúp nâng cao chất lượng sản phẩm nông nghiệp mà còn bảo vệ uy tín của ngành xuất khẩu sầu riêng Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Thanh Ngân